افزایش ۳۰ درصدی قیمت مواد غذایی

مارال عادل – در ماه‌های اخیر قیمت مواد غذایی در دنیا رشد کرد ولی مطالعات انجام شده توسط سازمان‌های بین‌المللی نشان می‌هد که این، آغاز روند رشد قیمت‌ها در دنیاست؛ رشدی که می‌تواند زندگی میلیون‌ها نفر از ساکنان کره زمین را تحت تاثیر قرار دهد و باعث سوءتغذیه و بیماری‌های مختلف شود. سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی در گزارش اخیر خود در مورد رشد قیمت مواد غذایی در دنیا و تبعات منفی آن هشدار داد و نوشت: رشد قیمت مواد غذایی در شرایطی که اقتصاد دنیا با بحران‌های بزرگی دست و پنجه نرم می‌کند و نرخ بیکاری در دنیا بسیار بالاست، می‌تواند معضل بسیار بزرگی باشد و آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی بزرگی را ایجاد کند. از ابتدای قرن بیست‌ویکم میلادی تاکنون بارها بازار مواد غذایی با شوک‌های بزرگی روبه‌رو شد و به نظر می‌رسد این شوک‌ها همچنان ادامه داشته باشد و زندگی مردم را تحت تاثیر قرار دهد. دلیل اصلی وقوع تمامی این شوک‌ها در بازار مواد غذایی را می‌توان تحولات منفی اقتصادی در دنیا یا به تعبیر بهتر بحران‌ها و رکودهای اقتصادی پی‌درپی دانست.
سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی نیز با اشاره به رشد چهار درصدی قیمت مواد غذایی در دنیا در سال ۲۰۱۰ میلادی و تداوم این رشد قیمت در سال‌جاری میلادی پیش‌بینی کرد که طی دهه جاری میلادی قیمت مواد غذایی در دنیا ۳۰ درصد افزایش یابد و به بالاترین سطح در ۲۰ سال اخیر برسد. دلیل رشد قیمت مواد غذایی در دنیا کاهش سطح زیرکشت غلات و حبوبات در دنیا در کنار افزایش تقاضا برای این دسته از مواد است. این ناهماهنگی در عرضه تقاضای مواد غذایی در جهان سبب می‌شد تا در دهه جاری میلادی ما شاهد نوسانات مداوم قیمت مواد غذایی باشیم که این می‌تواند روی بورس غلات در دنیا اثر منفی بر جا بگذارد و بر ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار بیفزاید. از دلایل مهم نوسانات قیمت غلات و محصولات کشاورزی در یک دهه آینده می‌توان به تغییرات آب و هوایی اشاره کرد.
در گزارش فائو آمده است: با توجه به تغییرات جوی نمی‌توان برنامه‌ریزی درستی در مورد حجم تولید محصولات کشاورزی در مناطق مختلف داشت و به همین دلیل نااطمینانی در مورد حجم عرضه نیز عامل دیگری برای افزایش قیمت در دنیا خواهد بود. از طرف دیگر بسیاری از کشاورزان به دلیل عدم اطمینان در مورد حجم محصول یا شرایط جوی اقدام به تولید محصولاتی کرده‌اند که سازگاری بیشتری با اوضاع داشته باشد و در نتیجه این مساله حجم تولید برخی از محصولات پرمصرف در دنیا کاهش یافته است که نتیجه آن هم رشد قیمت آنها در بازار است.سازمان خواروبار کشاورزی جهانی انتظار دارد طی ۹ سال پیش‌رو قیمت گوشت سفید در دنیا ۴۳ درصد و قیمت گوشت قرمز ۲۶ درصد رشد کند این در حالی است که افزایش قیمت این گوشت‌ها سبب رشد تقاضا برای غلات و دانه‌های روغنی می‌شود و زمینه را برای افزایش قیمت آنها فراهم می‌آورد. از طرف دیگر سطح زیر کشت غلات در کشورهای صنعتی دنیا در یک سال اخیر ۷/۱ درصد کاهش یافته است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۰ میلادی سطح زیر کشت غلات در دنیا ۶/۲ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل از آن باشد.
سازمان خواروبار کشاورزی جهانی پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۲۰ تولید گندم در جهان ۸/۰ درصد در هر سال رشد کند. این سازمان حجم تولید و مصرف این ماده غذایی پر مصرف دنیا را برابر با ۷۴۶ میلیون تن اعلام کرد. مصرف برنج نیز که یکی از مواد غذایی پرمصرف به خصوص در کشورهای قاره آسیاست در سال ۲۰۱۰ برابر با ۵۲۸ میلیون تن بود. انتظار می‌رود مصرف این ماده غذایی در دنیا تا یک دهه آینده معادل ۳/۱ درصد در هر سال رشد کند. این سازمان با توجه به افزایش قیمت انواع مواد غذایی در دنیا انتظار دارد تا یک دهه آینده برنج و گندم اصلی‌ترین ماده غذایی برای ۵۰ درصد از ساکنان کره زمین باشد. البته رشد قیمت این مواد غذایی می‌تواند خیل عظیمی از ساکنان قاره آفریقا و آسیا را به زیر خط فقر سوق دهد که نتیجه سال‌ها تلاش بانک جهانی برای ریشه‌کنی فقر را از بین خواهد برد.