4 - 12 - 2019
درسهایی از قراردادهای شرکت اکسونموبیل
هاتف ستاریاسمرود*- شرکت اکسون موبیل یا اگزوموبیل دومین شرکت نفتی بزرگ جهان و سومین شرکت تجاری بر پایه میزان درآمد سالانه است که دفتر مرکزی آن در تگزاس واقع شده است. در سال ۲۰۰۷ ذخایر نفتی این شرکت به میزان ۷۲ میلیارد بشکه برآورد شده و با ظرفیت پالایش ۵/۶ میلیون بشکه نفت در روز، بزرگترین پالایشگر جهان محسوب میشود. در این نوشتار در نظر داریم به یکی از بندهای قرارداد مهم این شرکت با کشورهای صاحب نفت بپردازیم.
اصولا کشورهای صاحب نفت برای انعقاد قرارداد دارای یک نظام چندلایه هستند. برای مثال در ایران، قراردادهای بالادستی بعد از امضا باید به تصویب هیاتمدیره شرکت ملی نفت برسد تا قرارداد به نحو صحیح منعقد و به اصطلاح موثر شود که به تاریخی که قرارداد به تصویب شرکت ملی نفت میرسد و شرکت ملی تصویب آن را توسط هیاتمدیره اعلام میدارد، در قراردادها Effective Date گفته میشود. به بیان بهتر تا قبل از تصویب هیاتمدیره شرکت ملی نفت، قرارداد مزبور وارد فاز اجرایی نخواهد شد. البته جهت اجرایی شدن قرارداد، نهادهای دیگری چون شورای اقتصاد نیز باید آن را تایید کنند که از توضیحات بیشتر خودداری میشود چرا که عامل مهم در قراردادهای بالادست ایران، تصویب قرارداد در هیاتمدیره شرکت ملی نفت ایران بر اساس قرارداد است.
برای مثال بر اساس یکی از قراردادهای بیع متقابل:
“Effective Date” means the date on which Contractor receives written confirmation from N. I. O. C. that the Contract, being duly signed by both N. I. O. C. and Contractor, is approved by the Board of Directors of
N. I. O. C. and any other relevant Iranian authorities.
همانطور که ملاحظه میشود در قرارداد حاضر، تصویب قرارداد توسط هیاتمدیره شرکت ملی نفت جهت موثر شدن قرارداد، ضروری است. با توجه به ماده فوق میتوان دریافت که هیاتمدیره شرکت ملی نفت، اختیار کامل در رد یا تصویب قرارداد را خواهد داشت و میتواند قراردادی را که ماهها یا سالها روی آن مذاکره صورت گرفته رد کند و این اختیار به صورت گستردهتری در قراردادهای جدید نفتی ایران موسوم به IPC تکرار شده است. همین امر خود عامل دافعهای برای جذب سرمایهگذار است چرا که نمیتواند روی مذاکرات انجام شده خود در طول ماهها و سالها و امضای آن توسط مقام مسوول شرکت ملی نفت حساب ویژهای بگشاید چون ممکن است به هر دلیل قرارداد مزبور مورد تایید هیاتمدیره قرار نگیرد و پیمانکار را با مشکلات عدیدهای روبهرو سازد.
در این امر که در کشورهای صاحب نفت علاوه بر دخالت وزارت نفت یا شرکت ملی آن کشور نهاد دیگری نیز به عنوان ناظر در انعقاد قراردادها گنجانده میشود شکی نیست اما نحوه برخورد این شرکتها با این نظارت دو لایه، مهم است.
شرکت اکسونموبیل جهت عدم سوءاستفاده کشور صاحب نفت، بندی را در قرارداد خود میگنجاند که بر اساس آن اگر نیاز باشد علاوه بر طرفین قرارداد، افراد و نهادهای دیگری قرارداد مزبور را تصویب یا تایید کنند، شرکت ملی نفت کشور مزبور موظف است که در اولین فرصت تاییدیه مزبور را اخذ کند و در این راه تاخیری حاصل نشود. به بیان بهتر بار اخذ مجوز و تصویب قرارداد را روی شرکت ملی آن کشور نهاده است. برای مثال بر اساس یکی از قراردادهای منعقده توسط شرکت اکسونموبیل آورده شده است که:
The Parties agree that in those provisions of this Agreement where a Party is required to obtain the consent, approval, determination, or agreement of a third party other than the Parties to the contract, such consent, approval, determination, or agreement shall not be unreasonably withheld or delayed
* کارشناس حوزه انرژی
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد