دوحه در تحریم دیپلماتیک

عربستان سعودی، مصر، بحرین و امارات متحده عربی با وارد کردن این اتهام به قطر که باعث بی‌ثباتی در منطقه می‌شود، روابط دیپلماتیک با این کشور را قطع کردند. این کشورها قطر را به حمایت از گروه‌های تروریستی متهم کرده‌اند. عربستان سعودی این خبر را اوایل صبح دیروز از طریق خبرگزاری رسمی این کشور منتشر کرد.
همزمان گزارش شده است که یمن هم ارتباط خود را با قطر قطع کرده است. دولت عبد ربه منصور‌هادی، رییس‌جمهور یمن‌ که مورد حمایت عربستان سعودی است، در جنگ با شورشیان حوثی است که کنترل صنعا، پایتخت و مناطقی دیگر از کشور را در دست دارند. قطر در واکنشی کوتاه به این اقدام آن را غیرموجه و بی‌اساس خوانده است.
همچنین به نقل از وزیر امور خارجه آمریکا که به سیدنی سفر کرده است، گزارش شده که وی در واکنش به این تحول از این کشورها خواسته است تا اختلافات خود را از طریق مذاکره حل و فصل کنند.
رکس تیلرسون گفت: ما همگی به تمامی طرف‌های حوزه خلیج (فارس) تاکید می‌کنیم تا با یکدیگر بر سر میز مذاکره بنشینند و این اختلاف نظرها را مورد بررسی قرار دهند. به نظر ما تنها مساله مهم برای این کشورها همکاری و متحد ماندن است. وی ادامه داد: ما نمی‌خواهیم شورای همکاری خلیج (فارس) از هم بپاشد.
رکس تیلرسون در واکنش به اقدام عربستان سعودی و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس مبنی بر قطع روابط دیپلماتیک با قطر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا این اقدام تاثیری در مبارزه علیه داعش خواهد داشت، گفت: فکر نمی‌کنم این بحران دیپلماتیک تاثیری بر مبارزه با داعش بگذارد.
به تازگی ترامپ در جریان سفر خود به عربستان سعودی در حاشیه نشست سران عرب با امیر قطر دیدار کرده بود. در این دیدار ترامپ با بیان دوستی میان دو کشور از روابط خیلی خوب میان دو طرف سخن گفته بود. ریاض روابط دیپلماتیکش را با قطر متوقف کرده و مرزهای دریایی، هوایی و زمینی خود را به منظور حفاظت از امنیت ملی در برابر خطرات تروریسم و افراط‌گرایی به روی این کشور بسته است. تیلرسون گفت که با وجود این بن‌بست دیپلماتیک، این روند تاثیر چندانی ندارد و یکی از مسایل مهم متحد بودن کشورهای منطقه برای مقابله با تروریسم در سطح منطقه‌ای و جهانی است.
عربستان سعودی گفت این حرکت برای حفاظت در برابر تروریسم و افراط‌‌گرایی لازم است. گفته می‌شود عربستان همه نیروهای قطری را از جنگ در یمن خارج کرده است. جنگنده‌های قطری در ائتلاف عربستان علیه نیروهای حوثی در یمن شرکت می‌کردند.
به نظر می‌رسد قطع رابطه با قطر در ادامه انتشار اظهاراتی به نقل از امیر قطر علیه عربستان سعودی و در حمایت از ایران باشد که هفته گذشته از خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شد‌ اما مسوولان قطری پس از ساعاتی این اظهارات را تکذیب و اعلام کردند که سایت خبرگزاری قطر هک شده بوده است‌ اما رسانه‌های عربی خبر هک شدن این سایت را نپذیرفتند و با استناد به موضع‌گیری‌های مشابه امیر قطر در سال‌های گذشته موجی علیه قطر به راه انداختند که در روزهای بعد ادامه یافت و سرانجام به قطع رابطه با قطر منجر شد.
قطر اکنون عملا در محاصره قرار گرفته و نزدیک‌ترین کشوری که می‌تواند با آن ارتباط لجستیکی داشته باشد ایران است. این وضعیت فرصتی برای ایران فراهم می‌آورد.
جنجال بر سر اظهارت منسوب به امیر قطر
عربستان همه تماس‌های زمینی، دریایی و هوایی با قطر را قطع و همه کشورهای برادر و دوست را دعوت به چنین کاری کرد. همزمان مصر و امارات متحده عربی قطع روابط با قطر را در خبرگزاری‌های دولتی خود اعلام کردند. پیش‌تر وزارت خارجه بحرین طی بیانیه‌ای گفته بود روابط با قطر را قطع می‌کند و همه دیپلمات‌های قطری باید ظرف ۴۸ ساعت این کشور را ترک کنند.
در بیانیه وزارت خارجه بحرین آمده است که شهروندان قطر باید ظرف دو هفته از بحرین بیرون بروند. بحرین هم ترددهای هوایی و دریایی با قطر را قطع کرد. این کشور قطر را به تحریک رسانه‌ای، حمایت از فعالیت‌های مسلحانه تروریستی برای انجام خرابکاری و گسترش هرج و مرج در بحرین متهم کرد. امارات متحده عربی هم حمایت، تامین مالی و در آغوش گرفتن سازمان‌های تروریستی، افراط‌گرا و فرقه‌گرا توسط قطر را از دلایل قطع روابط برشمرد. گفتنی است قطع رابطه با قطر منحصرا دیپلماتیک نیست بلکه این چهار کشور ورود شهروندان قطری را به خاک خود ممنوع و سفر شهروندان خود به قطر را نیز منع کرده‌اند. در اطلاعیه‌های دولت‌های عربستان سعودی و بحرین از ایران هم نام برده شده و قطر متهم شده که به گروه‌های مورد حمایت ایران برای اقدامات تروریستی در بحرین و همچنین قطیف و دمام (مناطق شیعه‌نشین عربستان سعودی) کمک‌ می‌کند و اعضای آنها را در خاک خود پناه می‌دهد. قطر به صراحت متهم به حمایت همزمان از اخوان‌المسلمین، داعش، القاعده، حزب‌الله و حوثی‌ها شده است.
تازه‌ترین تحول در رابطه بین قطر و عربستان سعودی حدود دو هفته پس از آن رخ داده است که اظهارات منسوب به مقامات ارشد قطری در رابطه با عربستان سعودی دردسرساز شد.
حدود دو هفته قبل گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه شیخ تمیم، امیر قطر، از معامله تسلیحاتی میان عربستان و آمریکا و موضع‌گیری تند علیه ایران انتقاد کرده و وزیر خارجه هم سفرای کشورش را از عربستان و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس فرا خوانده است. خبرها را خبرگزاری دولتی قطر منتشر کرده بود‌ اما بعد گفت کار هکرها بوده و آنها را تکذیب کرد.
دولت موقت لیبی نیز روابطش را با قطر قطع کرد. محمد الدایری، وزیر خارجه دولت موقت لیبی گفت: لیبی تصمیم گرفته در همبستگی با بحرین، عربستان، امارات و مصر روابطش را با قطر قطع کند. به این ترتیب این ششمین دولتی است که به کمپین قطع روابط با قطر ملحق می‌شود. این در حالی است که وزارت خارجه قطر در بیانیه‌ای به این موضع‌گیری کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس واکنش نشان داد و اعلام کرد: متاسفیم که این چهار کشور در این مرحله چالشی مهم‌تر از هجمه علیه قطر نیافتند.