رفع آلودگی هوای تهران معطل ۱۷ هزار میلیارد تومان

معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با انتشار برنامه جامع پیشنهادی کاهش آلودگی هوا اعلام کرد برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهر تهران باید ۱۷ هزار میلیارد تومان بودجه در نظر گرفت در حالی که آلودگی هوا سالانه ۱۲۰ هزار میلیارد تومان به تهران خسارت می‌زند.
به گزارش ایسنا، شهرداری تهران برنامه پیشنهادی خود را برای کاهش آلودگی هوای تهران منتشر کرده است. طبق این برنامه‌، در صورت تامین اعتبارات و همچنین همت مسوولان می‌توان بخش قابل ملاحظه‌ای از آلودگی هوای تهران را طی چهار سال کاهش داد.
مرگ سالانه پنج هزار تهرانی به علت آلودگی هوا
بنا بر این گزارش، برنامه کاهش آلودگی هوا با تاکید بر کاهش ذرات معلق و غلظت ۵/۲ میکرون تنظیم شده است و از این رو عمده تمرکز برنامه، در کاهش تولید ذرات اولیه از منابع و ذرات ثانویه ناشی از این آلاینده‌ است و این برنامه صرفا به منابع تولید آلایندگی در داخل مرزهای تهران می‌پردازد.
براساس این برنامه که متناسب با کاهش نشر آلاینده‌ها از منابع متحرک تنظیم شده است، پیش‌بینی می‌کند با سرمایه‌گذاری عمومی بالغ بر ۱۷ هزار و ۴۲۲ میلیارد تومان طی چهار سال می‌توان نشر آلاینده‌های ذرات معلق را به میزان ۵۵ درصد و سایر آلاینده‌های گازی را به میزان ۴۵ درصد کاهش داد که ۴۴۰۰ میلیارد تومان از منابع مالی آن باید در سال اول از سوی دولت تامین شود و بقیه منابع مورد نیاز هم به صورت تسهیلات بانکی و آورده مالکان و بهره‌برداران در نظر گرفته شده است.
طبق مستندات برنامه جامع پیشنهادی کاهش آلودگی هوای تهران، سالانه بین چهار تا پنج هزار شهروند تهرانی جان خود را در مواجهه مستقیم با ذرات معلق هوای تهران از دست می‌دهند و صدمه اقتصادی آلودگی هوای تهران بالغ بر ۶/۲ میلیارد دلار در سال یعنی حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است.
در این برنامه فقدان توسعه حمل‌ونقل عمومی پاک و ارزان، بارگذاری جمعیتی و وسایل نقلیه بیش از حد، کیفیت پایین خودروهای داخلی، عمر بالای ناوگان حمل‌ونقل، واقعی نبودن قیمت حامل‌های انرژی و نقض مقررات اجرایی از دلایل ساختاری آلودگی هوا تعیین شده است و همچنین کنترل و حذف آلودگی هوا از منبع، پرداخت هزینه تولید آلودگی از سوی منابع، تامین بودجه مورد نظر از بودجه‌های عمومی و تاکید بر توسعه حمل‌ونقل عمومی و ساختار انسان‌محور از سیاست‌های این برنامه جامع است.
براساس مطالعات انجام شده، وسایل نقلیه فارغ از نوع آن، نقش ۷۰ درصدی در تولید ذرات معلق دارند که در این میان وسایل گرمایش خانگی و تجاری در تولید ذرات معلق دو درصد، نیروگاه‌ها، پالایشگاه و صنایع ۲۷ درصد در تولید آلایندگی نقش دارند.
در گروه آلایندگی وسایل نقلیه، کامیون با ۲۳ درصد، اتوبوس‌های شرکت واحد ۱۲ درصد، سایر اتوبوس‌ها ۱۸ درصد، موتورسیکلت ۱۰ درصد و مینی‌بوس چهار درصد، در تولید ذرات معلق نقش دارند.
بر این اساس عنوان شده که سهم اتوبوس‌های شرکت واحد در آلاینده‌های گازی برابر با یک درصد و دیگر ذرات ۱۲ درصد است. همچنین سهم سایر اتوبوس‌ها به صورت عمده از کل آلاینده‌های انتشاری گازی، برابر یک درصد است.در سال اول این برنامه باید هزار دستگاه اتوبوس و سال دوم دو هزار دستگاه اتوبوس دیگر جایگزین شود و طبق برنامه باید ۸۲۰۰ دستگاه اتوبوس واحد و ۴۸۰۰ دستگاه اتوبوس نوسازی و بهسازی شوند.
بر همین اساس ۱۵۸۴میلیارد تومان بودجه عمومی برای کاهش حدود ۹ درصد انتشار ذرات معلق در حوزه جایگزینی اتوبوس‌های شرکت واحد نیاز است که در سال اول این اتوبوس‌ها باید از طریق ارائه یارانه و اسقاط خریداری شوند. بر این اساس ۱۵۸۴ میلیارد تومان بودجه عمومی برای کاهش حدود ۹ درصد از انتشار ذرات معلق لازم است.
در بخش دیگر این برنامه جامع به اهمیت نصب فیلتر دوده تاکید شده و آمده است که قیمت متوسط هر دستگاه فیلتر دوده حدود ۱۰۰ میلیون تومان تخمین زده شده و هزینه اجرای برنامه ۲۰۰ میلیارد تومان است که باید از طریق سهم عمومی پرداخت شود و در سال دوم نیز باید ۲۰۰ میلیارد تومان برای خرید فیلتر دوده هزینه شود که براین اساس با صرف ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه عمومی می‌توانیم شاهد کاهش انتشار ۳ درصدی ذرات معلق باشیم.
کاهش ۲۲درصدی ذرات معلق معطل ۶۲۱۰ میلیارد تومان
در ادامه این برنامه با تاکید بر نوسازی و بهسازی ناوگان کامیون آمده است که سهم این نوع وسیله نقلیه در تولید ذرات معلق حدود ۲۰ درصد است، اما می‌توان با جایگزینی و نصب فیلتر دوده این مساله را کاهش داد به‌گونه‌ای که در سال اول و دوم اجرای برنامه ۱۰ هزار کامیون جایگزین و در سال سوم و چهارم نیز ۲۰ هزار کامیون نوسازی خواهند شد .
بر همین اساس با توجه به اینکه قیمت متوسط هر دستگاه کامیون ۶۵۰ میلیون تومان تخمین زده شده، به نظر می‌رسد با صرف هزینه ۶۲۱۰ میلیارد تومان برای نوسازی و بهسازی‌کامیون‌ها، شاهد کاهش ۲۲ درصدی ذرات معلق در تهران باشیم.
در بخش دیگری از این گزارش، با اشاره به سهم ۱۰ درصدی موتورسیکلت در تولید ذرات معلق آمده است که ۸۰۰ هزار موتورسیکلت بنزینی با برقی باید جایگزین شوند که در سال اول ۱۰۰ هزار، سال دوم ۲۰۰ هزار، سال سوم ۲۵۰ هزار و سال چهارم نیز باید ۲۵۰ هزار موتور نوسازی شود و این در حالی است که اگر متوسط قیمت هر دستگاه ۲۲ میلیون تومان در نظر گرفته شده باشد با صرف ۳۶۰۰ میلیارد تومان بودجه عمومی می‌توانیم شاهد کاهش انتشار ۱۰ درصدی ذرات معلق باشیم و این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که موتورسیکلت در تولید سایر آلاینده‌های گازی نقش ۱۸ درصدی دارد که با نوسازی، این مشکل مرتفع می‌شود.
در مورد جایگزینی مینی‌بوس‌های فرسوده نیز شهرداری تهران معتقد است با اینکه مینی‌بوس‌ها سهم ۴ درصدی در تولید ذرات معلق دارند اما می‌توان در سه سال برنامه جایگزینی مینی‌‌بوس‌های فرسوده را به اتمام رساند و اگر قیمت متوسط هر دستگاه مینی‌بوس را ۴۵۰ میلیون تومان در نظر بگیریم با صرف ۳۰۱۵ میلیارد تومان می‌توان برای کاهش انتشار حدود ۲ درصد از ذرات معلق اقدام کرد.
براساس این برنامه پیشنهادی، باید سه میلیون دستگاه سواری فرسوده اسقاط شوند چرا که سهم کل این دستگاه‌ها از آلاینده‌های گازی منتشر شده برابر با ۳۹ درصد است که برهمین اساس باید در سال اول ۵۰ هزار دستگاه، سال دوم ۱۵۰ هزار دستگاه و سال سوم ۱۸۰ هزار دستگاه جایگزین شوند که با صرف ۴۲۹۴ میلیارد تومان از محل بودجه عمومی می‌توانیم شاهد کاهش انتشار ۲۵ درصد آلاینده‌های گازی باشیم.
تعویض ۳۰ هزار کاتالیست تاکسی
در این برنامه قید شده است که براساس بررسی‌های انجام شده،‌۳۰ هزار دستگاه کاتالیست تاکسی باید تعویض شوند که در سال اول ۱۰ هزار دستگاه، سال دوم ۱۰ هزار دستگاه و سال سوم ۱۰ هزار دستگاه دیگر جایگزین کاتالیست‌های فرسوده تاکسی‌های شهر تهران شوند که با صرف ۳۰ میلیارد تومان از محل بودجه عمومی می‌توان ۵/۲ درصد از آلاینده‌های گازی را کاهش داد.