صادرات ۵۲ میلیون دلاری میوه‌های نیمه‌گرمسیری در دو ماه اول امسال

به گفته مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی، در دو ماهه اخیر، ۸۰ هزار تن انواع میوه‌های نیمه‌گرمسیری به ارزش ۵۲ میلیون دلار به کشورهای هدف صادر شده است. زهرا جلیلی‌مقدم درخصوص وضعیت تولید و صادرات میوه‌های گرمسیری اضافه کرد: طبق برنامه‌ریزی، امسال تولید حدود ۹ میلیون تن انواع میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری پیش‌بینی شده است که نسبت به سال گذشته رشد را نشان می‌دهد. وی عنوان کرد: سال گذشته در مجموع ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تن انواع میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری در سطح ۷۳۰ هزار هکتار اراضی باغی تولید شده است.
برنامه افزایش تولید موز در سیستان‌و‌بلوچستان
جلیلی‌مقدم با بیان اینکه از این میزان ۲۰۸ هزار تن آن در قالب ۱۳ هزار هکتار مربوط به میوه‌های گرمسیری موز، انبه، آناناس و کنار است، گفت: در زمینه توسعه تولید میوه‌های گرمسیری اصلی‌ترین مرکز استان سیستان‌و‌بلوچستان است. وی نیاز سالانه کشور به موز را حدود ۶۰۰ هزار تن در سال عنوان و اظهار کرد: از این میزان هر ساله ۴۵۰ هزار تن موز از محل واردات و حدود ۲۰ درصد از محل تولید داخل تامین می‌شود.
وی درباره کشت موز در استان‌های جنوبی کشور گفت: طبق آمارها سالانه بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تن موز در سطح ۴ هزار و ۸۰۰ هکتار تولید و به بازار داخلی عرضه می‌شود که البته به دلیل حجم کم تولید در استان‌های جنوبی مصرف می‌شود. مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: اکنون متوسط عملکرد تولید موز در هر هکتار ۳۴ تن است. اگر همین سطح کشت‌شده را در یک برنامه ۴ تا ۵ ساله با جایگزینی ارقام جدید تجاری اصلاح و مدیریت نوین به باغی را اعمال کنیم از همین سطح می‌توانیم ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار تن محصول موز تولید کنیم تا بخش بیشتری از موز مورد نیاز کشور در داخل کشور تامین شود.
جلیلی‌مقدم افزود: این در حالی است که عملکرد مطلوب و بهینه کشت موز دنیا در هر هکتار بین ۵۵ تا ۶۰ تن است که این مهم در کشور ما با اجرای عملیات توسعه باغات به روش‌های نوین با مدیریت منابع آبی، اصلاح و جایگزینی ارقام باغی ممکن می‌شود. وی اضافه کرد: در حال حاضر هر ساله حدود ۴۹ هزار تن انبه در سطح ۴ هزار و ۵۰۰ هکتار با متوسط عملکرد ۱۱ تن و همچنین تولید ۲۰ هزار تن کنار در سطح ۲ هزار و ۶۰۰ هکتار با عملکرد ۱۰ تن در هکتار تولید می‌شود.
۶۸ درصد باغات درجه یک و دو هستند
مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: بر اساس گزارش‌های موجود، حدود ۶۸ درصد باغات مربوط به میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری درجه یک و دو محسوب می‌شوند و ۲۲ درصد باغات نیاز به حذف و جایگزینی یا به‌کارگیری ارقام تجاری دارند. وی افزود: در پی استمرار خشکسالی در دو دهه اخیر و محدودیت منابع آبی، با وجود اینکه باغات با تنش‌های مختلف گرما و سرما روبه‌رو بودند، اما همچنان تولیدات میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری نه‌تنها کاهش نیافته بلکه افزایشی نیز بوده، اما این بخش نیازمند اصلاح و احیای باغات از طریق فناوری‌های نوین است.
جلیلی‌مقدم گفت: سال گذشته طرحی در سطح ۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار برای مدیریت تولید در محیط‌های کنترل‌شده، گلخانه، سایبان و بخشی در فضای باز مناطق جنوبی کشور به ویژه استان سیستان‌و‌بلوچستان آماده شده است که باید اجرایی شود. به گفته وی، حدود ۷ هزار هکتار از این میزان اصلاح و نوسازی کل باغات گرمسیری انبه، موز و آناناس و کنار است. اگر این اصلاح انجام شود باعث بهبود و افزایش عملکرد به لحاظ کمی و کیفی خواهیم شد.
وی افزود: برای اجرای این طرح، باید از ارقام تجاری روز دنیا سازگار با مناطق کشت، رعایت اصول تغذیه و مدیریت باغات، بازار، صنایع تبدیلی و مکانیزاسیون بر اساس آخرین دستاوردها و نتایج تحقیقاتی بهره گرفت که نیاز به حمایت ویژه و اعتبارات یارانه‌ای برای پیاده‌سازی سیستم‌های نوین آبیاری هوشمند دارد.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه ما در بخش کشاورزی با افت منابع آبی به لحاظ کمی و کیفی روبه‌رو هستیم، گفت: روش‌های سنتی باغداری دیگر پاسخگوی شرایط فعلی بخش کشاورزی نیست زیرا محدودیت منابع آبی و بروز تنش‌های دمایی (گرما و سرما)، موجب طغیان آفات و بیماری‌ها در باغات شده است.
وی راهکار برای کنترل آفات و بیماری‌ها را استفاده از روش‌های جدید باغداری عنوان کرد و افزود: برای کاهش اثرات تنش‌های آبی و دمایی (سرما و گرما)، باید از روش‌های جدید باغداری همچون به کارگیری سایبان‌ها، بالابردن تراکم درختان در برخی گونه‌ها و مناطق، پوشش میوه‌ای، استفاده از کشت‌های میانه‌ای، تغذیه مناسب، استفاده از آنتی‌استرس‌ها استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: برای مدیریت تنش خشکی، در حال حاضر طرح‌هایی به صورت پایلوت و الگویی در زمینه مدیریت آبیاری، اصلاح بستر کشت، تراکم کشت و اصلاح باغات، انجام‌شده که نتایج خوبی به دست آورده‌ایم که با ترویج و اجرایی کردن آنها، می‌توان تنش‌ها را مدیریت کرد.
جلیلی‌مقدم درباره اصلاح ارقام باغی اظهار کرد: موضوع اصلاح ارقام، زمان‌بر بوده که در بخش تحقیقات کشاورزی در حال انجام است با وجود اینکه در برخی گونه‌ها دستاوردهای خوبی کسب شده، در بخش اجرا به دنبال ارقامی هستیم که علاوه بر مقاومت به یک تنش خاص، از لحاظ کیفیت میوه مطلوب و عملکرد مناسبی داشته باشد.