صنعت نفت به توان داخلی تکیه می‌کند

هستی عبادی- سومین همایش پتروتک با محوریت کاربرد هوش‌مصنوعی در صنعت نفت ایران همزمان شد با امضای شش ‌قرارداد در حوزه تولید تجهیزات کلیدی صنعت نفت که بر مبنای آن از ۹محصول جدید و تولیدی برای بار اول رونمایی شد.
در این رویداد، ۱۵‌نشست تخصصی و سه کارگاه آموزشی با موضوعاتی همچون تحول دیجیتال، هوش‌مصنوعی، هیدروژن به‌‌عنوان سوخت پاک آینده و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت نفت برگزار می‌شود. نمایشگاه جانبی این همایش میزبان ۴۴‌شرکت دانش‌بنیان است که ۱۵‌شرکت از آنها برای نخستین‌بار از محصولات جدید خود رونمایی می‌کنند.
امید شاکری، معاون پژوهش و فناوری وزیر نفت در این همایش گفت: در برنامه هفتم‌ توسعه هدف‌گذاری شده تا در بالادست ۱۲۰‌میلیارد دلار و در پایین‌دست صنعت نفت ۳۵‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شود.
وی افزود: برای دستیابی به اهداف برنامه هفتم، نیاز به سرمایه‌گذاری‌ ۱۵۰‌میلیارد دلاری در بخش بالادست و پایین‌دستی است. شرکت‌های ایرانی در سال‌های اخیر در حوزه فناوری و نوآوری در صنعت نفت دستاوردهای زیادی از جمله ساخت پمپ‌های چندفازی و مبدل‌های تجهیزات با فناوری بالا که سبب کاهش وابستگی به واردات شده‌اند، داشته‌اند.
شاکری با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحقق این هدف، پیوست فناوری است که در گذشته برای انتقال دانش فنی از شرکت‌های خارجی به شرکت‌های ایرانی در قراردادهای بین‌المللی پیش‌بینی شده بود، گفت: هرچند این فرآیند به‌‌طور کامل اجرا نشد اما همچنان ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای بومی‌سازی فناوری وجود دارد. قرار گرفتن واحدهای پژوهشی در کنار بخش‌های مهندسی و عملیاتی می‌تواند امکان بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی و توسعه فناوری در پروژه‌های بزرگ را فراهم کند.
صادرات نفت ایران بدون نیاز به تنگه هرمز
تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس هم در این همایش گفت: ایجاد ظرفیت صادرات روزانه یک‌میلیون بشکه نفت بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز، از دستاوردهای اجرای پروژه خط لوله انتقال نفت‌خام گوره به جاسک است. وی که با محوریت «روایت فناورانه از طرح ملی خط لوله انتقال نفت‌خام گوره – جاسک» سخن می‌گفت به طرح ۲میلیارد دلاری این خط لوله برای انتقال نفت‌خام ایران به ظرفیت یک‌میلیون بشکه اشاره و تصریح کرد: با وجود مشکلات ناشی از تحریم‌ها و نبود امکان اجرای قراردادهای خارجی، توانستیم با همکاری‌های داخلی و تامین اقلام اصلی، به‌خصوص لوله‌ها، پروژه را پیش ببریم. در اوایل سال۹۸، برای نخستین‌بار در کشور، ذوب‌ریزی سرویس ترش انجام شد و این سرآغاز یک جهش فناورانه بود.
دهقانی با بیان اینکه این پروژه توانست نشان دهد چگونه یک طرح مستقیم می‌تواند در توسعه فناوری و به‌تبع آن در رشد اقتصادی و سهم جی‌دی‌پی تاثیر بگذارد، گفت: متاسفانه نتوانستیم این دستاورد را به‌‌عنوان یک موفقیت بزرگ جا بیندازیم و این نشان می‌دهد معیار مشخصی برای ارزیابی‌ها نداریم.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این طرح را ایجاد ظرفیت صادرات روزانه یک‌میلیون بشکه نفت بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز دانست و افزود: با وجود این، معرفی و تمرکز کافی بر این پروژه انجام نشده است، در‌حالی‌که طبق چشم‌انداز 20‌ساله کشور، ایران باید رتبه نخست منطقه را در صنعت نفت کسب می‌کرد، تاکنون این هدف محقق نشده است.
حرکت صنعت نفت ایران به‌سمت توسعه فناوری‌های هوشمند
حمید بورد، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران هم در این همایش گفت: با تمرکز بر توسعه فناوری‌های نوین، هوش‌مصنوعی و دیجیتال‌سازی، گام‌های بلندی برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و ارتقای مدیریت مخازن نفتی برداشته شده است.
بورد با اشاره به اینکه یکی از کشورهای همسایه ایران توانسته است بیش از 25‌درصد میدان‌های نفتی خود را با فناوری‌های هوش‌مصنوعی مدیریت کند و از این طریق، حداقل 80‌درصد افزایش تولید داشته باشد، تصریح کرد: امیدوارم به‌‌زودی شاهد اجرای این طرح در داخل کشور باشیم.
وی با بیان اینکه طرح دیجیتال‌سازی در شرکت ملی نفت ایران با بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمندسازی به‌‌زودی اجرایی می‌شود، گفت: به همین منظور از تمام نخبگان و متخصصان حوزه فناوری دعوت می‌کنم پیشنهادها و ایده‌های خود را ارائه دهند، همچنین فراخوان رسمی برای همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان به‌‌زودی اعلام خواهد شد تا از ظرفیت‌های آنان در این مسیر بهره‌گیری شود. بورد با بیان اینکه بحث مقدار برداشت نفت از میدان‌ها نیز از دیگر موضوعات مورد توجه است، افزود: براساس آمارها، میانگین برداشت از میدان‌های نفتی در جنوب کشور حدود 25‌درصد است اما با راهکارهای فناورانه می‌توان این مقدار را افزایش داد.