27 - 10 - 2017
عملیات روانی یا فضاسازی
«جهان صنعت»- خبرگزاری رویترز در جدیدترین گزارش خود از پیشنویس طرح سنای آمریکا علیه ایران خبرداده است طرحی که گفته میشود شرایط را برای ایران سختتر میکند و در نهایت منجر به اعمال تحریمهای جدید علیه ایران خواهد شد. یکی از تهیهکنندگان این طرح باب کروکر، رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکاست که در روزهای گذشته با عصبانیت گفته بود دونالد ترامپ با استانداردهای پایین و مسایل کذب آمریکا را خوار میکند. با وجود این اختلافنظرها در میان مقامات آمریکایی، این سناتور آمریکایی در کنار همکار خود تام کاتن، سناتور جمهوریخواه این پیشنویس را در راستای اهداف دولت ترامپ برای تحت فشار قراردادن و محدود کردن فعالیتهای دفاعی ایران تهیه کردهاست. براساس این پیشنویس ایران حق ندارد موشکهای بالستیک قارهپیما را که قادر به حمل کلاهک هستهای هستند آزمایش کند، تولید یا توسعه دهد. همچنین ایران باید به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه دهد که از تمامی مراکز ایران بازدید کنند. در صورتی که ایران این اقدامات را انجام دهد تحریمها به صورت خودکار علیه ایران اجرا میشود. برخی از کارشناسان مسایل بینالملل معتقد هستند که دموکراتهایی که به نظر مخالفان اصلی برهم خوردن برجام از سوی آمریکا هستند از این طرح حمایت خواهند کرد. با این حال براساس گزارش رویترز، باب کروکر با عدهای از دموکراتهایی که احتمالا او را در امضای این طرح یاری میکنند، دیدار کرده است تا بتواند آنها را برای رسیدن به خواسته خود همراه کند. در مقابل به نظر میرسد که کاخ سفید سفت و سخت به دنبال ایجاد این تحریمهاست چراکه وزیر امور خارجه آمریکا با بیان اینکه تحریمهای آمریکا فعالیتهای بیثباتکننده ایران را هدف قرار داده است، گفت: جنگ ما با مردم ایران نیست، اختلافات ما با حکومت انقلابی این کشور است.
رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا پس از دیدار با همتای هندی خود در دهلی، در یک کنفرانس خبری مدعی شد که آمریکا مانع از فعالیتهای تجاری مشروع با ایران چه از سوی هند باشد چه از سوی هر متحد دیگری، نخواهد شد. تیلرسون درباره آنچه رفتارهای بدخواهانه ایران میخواند گفت: تحریمهای آمریکا این رفتارها را هدف قرار داده است تا مردم این کشور بتوانند کنترل دولت خود را در دست گیرند. وی همچنین مدعی شد: هدف تحریمهای آمریکا علاوه بر این، محدود کردن دیگر فعالیتهای بیثباتکننده ایران در خاورمیانه از جمله توسعه موشکهای بالستیک این کشور، ارسال سلاح به سازمانهای تروریستی و دخالت در سوریه و یمن است. رییس دستگاه دیپلماسی آمریکا در ادامه گفت: جنگ ما با مردم ایران نیست، بلکه اختلافات ما با حکومت انقلابی این کشور است. ما در حال اتخاذ تدابیری برای وضع تحریمهایی علیه حکومت این کشور و به ویژه سپاه پاسداران ایران هستیم. هدف ما این است که مانع از هرگونه تامین مالی شویم و از فعالیتهای مرتبط با رفتارهای بدخواهانه ایران جلوگیری کنیم. تیلرسون همچنین گفت که آمریکا به دنبال این است که از سلاحهای مدرن در درون ایران حمایت کند تا سرانجام دولت در این کشور تغییر کند.
با وجود این اظهارنظرها، اگرچه اولین گزارش این پیشنویس را چند روز پیش خبرگزاری آسوشیتدپرس منتشر کرده بود و اگرچه هنوز این طرح برای آنکه به تصویب نهایی برسد در مرحله پیشنویس است و طرح اصلی آن به کمیته سنا و سپس به کنگره ارجاع داده نشده است اما هیچ یک از اعضای حزب دموکرات هنوز اظهارنظری در این باره انجام ندادهاند. عدم مشاهده واکنش از سوی دموکراتها ممکن است به این معنی باشد که سناتورهای دموکرات پیشنویس یاد شده را فاقد معیارهای لازم و غیرقابل اعتنا تشخیص دادهاند. به نظر میرسد انتشار دوباره این پیشنویس از سوی خبرگزاری رویترز همچون طرحهای دیگر آمریکا تلاشی برای ایجاد سرو صدای بیشتر در فضای بینالمللی است و چندان کاری از پیش نمیبرد. نگاهی به گذشته نشان میدهد که پیش از این هم خبرگزاری رویترز بود که مساله قراردادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی را مطرح کرده بود در حالی که در عمل مقامات آمریکایی این سازمان نظامی را در این فهرست قرار ندادند و تنها آن را تحریم کردند. ظاهرا خبرگزاری رویترز به بازوی عملیات روانی مقامات آمریکایی بدل شده است تا از آبگلآلود ماهی بگیرند و با شلوغکاری نه تنها جامعه آمریکا را که فضای جامعه بینالملل را مشغول نگه دارند. اگر قرار بود این طرح اهمیت ویژهای برای دیگر اعضای سنا و کنگره آمریکا داشته باشد تاکنون باید اظهار نظر ویژهای درباره آن انجام میشد اما بیاعتنایی دموکراتها نشان از آن دارد که مقامات سیاسی دیگر آمریکا به غیر از چند سناتور به این طرح اهمیت ویژه ندادهاند.
دعوا، دعوای رسانهای نیست
رحمان قهرمانپور، کارشناس مسایل بینالملل درباره رفتارهای مقامات آمریکا در نگارش این پیشنویس گفت: «مشخص است که دموکراتها درباره بحث موشکی ایران با جمهوریخواهان اتفاق نظر دارند اما چیزی که کار را پیچیدهتر کرده و باعث شده برخیها کل موضوع را زیر سوال ببرند این سوال است که آستانه نقض برجام کجاست، آنچه تیلرسون گفته و بعضی مقامات آمریکایی از دولت ترامپ میخواهند این است که کلیت برجام را حفظ کند اما در عین حال تحریمهای یکجانبه خودش را ادامه دهد به ویژه در بحث موشکی. بحث این است که چگونه میتوان این دو کار را با هم انجام داد؟ نظر شخصی من این است که ترامپ میخواهد با اعمال تحریمها، بر ایران فشار وارد کند تا ایران با مذاکره مجدد درباره برجام موافقت کند. آمریکا به این جمعبندی رسیده است که نقص برجام به ضرر خودش است. بنابراین سیاستش این است که هزینه خروج از برجام را ایران بپردازد، به عبارتی تا جایی که میتواند تحریمها را بیشتر کند و به نقطهای برسد که ایران بگوید این تحریمها به معنای نقض صریح برجام است چراکه در مفاد برجام هم نقض صریح برجام آمده است. هنگامی که ایران خارج شد، آمریکا میگوید ایران خارج شده است. بنابراین به نظر میرسد سیاست دولت ترامپ این است که با همکاری جمهوریخواهان و دموکراتها در کنگره تحریمهایی را علیه ایران اعمال کند تا ایران را بر سر دوراهی قرار دهد و اعلام کند با مذاکره مجدد درباره برجام موافق است و منظور از مذاکره مجدد افزودن مساله فعالیتهای موشکی ایران به برجام است.»
وی در پاسخ به این سوال که در صورتی که مقامات ایران بارها اعلام کردهاند حاضر به مذاکره مجدد نیستند، چگونه ممکن است به این امر رضایت دهند، پاسخ داد: «درست است که ایران به صراحت اعلام کرده ما دوباره مذاکره نمیکنیم، ایران هم استراتژی دارد؛ استراتژی ایران این است که اولین کشوری نباشد که از برجام خارج میشود و اگر قرار است دولتی از برجام خارج شود اولین دولت آمریکا باشد. ترامپ و جمهوریخواهان و نومحافظهکاران کاخ سفید با اعمال این تحریمها دنبال این هستند که ایران را وادار به پذیرش مجدد کنند اما در مقابل، ایران سیاستش این است که مذاکره مجدد نکند و از برجام خارج نشود. باید دید در آینده کدام کشور اولینبار در این بازی از برجام خارج میشود.» قهرمانپور در ادامه افزود: «این بازی سیاسی از همان بازیهای کلاسیکی است که در «نظریه بازیها» مطرح میشود که دو بازیگر عرصه بینالملل یعنی ایران و آمریکا هر دو تلاش میکنند اولین کسی نباشند که از بازی خارج میشوند. باید دید این نظریه میتواند در پیشبینی درست عمل کند یا نه. به هر حال در قاعده بازی همه مسایل هم حقوقی نیست، آمریکا در صحنه بینالملل قدرت بیشتری دارد و طبیعی است که به عنوان بازیگر قدرتمند دارای موقعیت برتر به دنبال این باشد که خواسته خودش را به ایران تحمیل کند. در مقابل ایران امیدوار است تا جایی که میتواند در مقابل آمریکا مقاومت کند.
این کارشناس مسایل بینالملل درباره اینکه آیا رسانههای آمریکایی با انتشار این طرح بازی روانی را در عرصه بینالملل آغاز کردهاند، گفت: «اخباری که منتشر میشود مساله جذاب رسانهای نیست. به هر حال کسانی که در این زمینه تصمیم میگیرند، تشخیص میدهند کجای دعوا، رسانهای است و کجا رسانهای نیست. در اینکه ایران در کنگره مغضوب دموکراتها و جمهوریخواهان است تردیدی نیست و مخصوصا مجلس نمایندگان آمریکا به شدت تحت تاثیر نفوذ لابی ضد ایرانی طرفدار اسراییل است، حتی دموکراتهای آن. اکثریت اعضای کنگره اتفاق نظر دارند که آمریکا نباید اولین کشور خارج شونده از توافق برجام باشد. به نظر میرسد حداقل آنچه تا الان معلوم شده این است که کنگره آمریکا به خروج از برجام رای نخواهد داد اما تحریمهایی را اعمال خواهد کرد که به معنای نقض برجام از سوی ایران تلقی خواهد شد و از آن طرف از سوی آمریکا نقض برجام تلقی نخواهد شد. چراکه بخشی از فعالیتهای موشکی کشورها میتواند به موضوع هستهای ارتباط داشته باشد.» وی در ادامه افزود: «بنابراین این فضا، فضای حساسی است. براساس گزارشی که وزارت امور خارجه ایران به مجلس شورای اسلامی فرستاده، ایران معتقد است که برجام در موارد متعددی از سوی آمریکا نقض شده است، همین دیدگاه در نقطه مقابل در آمریکا هم وجود دارد، بنابراین شرایط پیچیده است و به راحتی نمیتوان حدس زد طرف مقابل چه چیزی میخواهد. از همینرو باید منتظر بود و دید در این فاصله اعلام نظر کنگره درباره عدم تایید پابیندی ایران به برجام توسط ترامپ، آمریکا چه گامهایی را در دستور کار قرار میدهد و متقابلا برداشت جمهوری اسلامی ایران از این اقدامات آمریکا چه خواهد بود.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد