فریب با طعم جنگ

«جهان صنعت»- عدم امتیاز‌دهی ایران به آمریکا، دست رد به خواسته‌های مداوم آمریکا برای گفت‌وگو و مهم ‌انقلاب در ارتباط با عدم مذاکره ترامپ و روحانی در نیویورک بهانه‌هایی جدید برای واشنگتن برای اعمال اقدامات تلافی‌جویانه علیه ایران است. عدم صدور ویزا برای هیات مقدماتی ایران در سفر به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، تعویق صدور روادید برای روحانی و ظریف از جانب واشنگتن و البته اتهامات مداوم مقامات کاخ سفید مبنی بر نقش داشتن ایران در حمله به تاسیسات نفتی عربستان که ظاهرا بیش از سعودی‌ها، آمریکا را متضرر کرده است از سختگیری‌های اخیر واشنگتن علیه ایران است که البته باید اعمال تحریم‌های جدید از سوی این کشور را نیز به آن اضافه کرد. وزیر خارجه آمریکا در آخرین ادعای خود از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، خبر داد‌. مایک پنس، معاون رییس‌جمهور آمریکا نیز تاکید کرد که واشنگتن در حال آماده کردن «تحریم‌های تنبیهی جدیدی» علیه ایران است.
مهم‌تر از اینها ادعای توئیتری خود ترامپ است. رییس‌جمهور آمریکا اعلام کرد به وزیر خزانه‌داری این کشور دستور داده است که تحریم‌ها علیه ایران را به‌شدت افزایش دهد.
این سخن متناقض مرد اول آمریکاست که در برابر فشار به ایران ناکام مانده و حالا به هر نحوی خودش را به در‌ و دیوار می‌زند تا تهران را وادار به گفت‌وگو کند. اما تضاد گفتاری و رفتاری ساکنان کاخ سفید در برابر ایران، تنها مختص به این روزها که درگیری تهران و واشنگتن به اوج خود رسیده، نمی‌شود. این رویه در سیاست کابینه ترامپ مسبوق به سابقه است. در واقع این رویکرد در زمان اتخاذ تحریم‌های اقتصادی از دولتمردان آمریکا دیده شده. ترامپ و دولتش پس از خروج از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، مدعی شده بودند که این تحریم‌های گسترده علیه ایران، تنها بر مقامات و برخی نهادها اثرگذار است. اما دیدیم که تحریم‌های دارویی و غذایی علیه ایران‌ به صورت مستقیم بر زندگی مردم ایران تاثیر گذاشت و آنچه ‌از طرف واشنگتن اعمال شد بر دوش مردم ایران بیش از مسوولان سنگینی کرد. تحریم‌های یکجانبه علیه صنعت پتروشیمی کشورمان نیز در حالی از سوی آمریکا اعلام شده بود که قبل از آن کاخ سفید اعلام کرد آمادگی مذاکره بدون شرط با ایران را دارد اما این تحریم‌‌ها بیش از پیش ثابت کرد که آنها در گفتارشان برای مذاکره با ایران صداقت ندارند، زیرا از یک طرف پیشنهاد مذاکره می‌دهند و از طرف دیگر شدیدترین تحریم‌ها را اعمال می‌کنند و این همان تناقض کلامی اعضای کاخ سفید است که تا به حال به وفور دیده شده و البته تنها مختص به رییس‌جمهور این کشور نیست.
باید تاکید داشت که این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که دیگر کمتر مقوله‌ای را در ایران می‌توان یافت که مشمول تحریم آمریکا نشده باشد.
اما واقعیت آن است که دولت ترامپ از زمان خروجش از برجام در اردیبهشت‌ ۹۷ تاکنون تحریم‌های اقتصادی مختلفی را علیه ایران وضع کرده است تا به‌زعم خود ایران را وادار به مذاکره مجدد برای حصول یک توافق جدید کند. با وجود تحریم‌های سنگین آمریکا، ایران تاکید کرده است که هرگز تن به مذاکره مجدد با کشوری که توافقات بین‌المللی را نقض می‌کند، نخواهد داد. اما به هر حال بعد از هر دوره‌ای تنها راه‌حل منطقی از ظن دولت آمریکا برای تسلیم ایران اعمال تحریم‌های جدید است‌ هرچند وجاهت حقوقی نداشته باشد. لذا می‌توان گفت که یکی از اهداف آمریکایی‌ها در اعمال تحریم جدید ایجاد جنگ روانی است. اما معنای اعلام تحریم‌های جدید علیه ایران این است که از یک سو تهدید به گزینه نظامی علیه ایران کارساز نبوده و از سوی دیگر همچنان گزینه تحریم اقتصادی تنها راه‌حلی است که به ذهن ترامپ می‌رسد. البته تحریم‌های آمریکا مشکلاتی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده، اما بانک جهانی در گزارش اخیر خود پیش‌بینی کرده است که با تخلیه شدن اثر تحریم‌ها، نرخ رشد اقتصادی ایران از سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹ شمسی) بار دیگر مثبت خواهد شد. چندی پیش شبکه آمریکایی بلومبرگ نیز در گزارشی تاکید کرده بود که سیاست تحریم علیه ایران به آخر خط رسیده و آمریکا گزینه‌های زیادی برای اعمال تحریم‌های بیشتر در اختیار ندارد.
با این شرایط می‌توان گفت دونالد ترامپ و اعضای کاخ سفید با اعلام راه‌حل جدید خود هدفی جز مجاب کردن ایران به مذاکره ندارند. این در حالی است که تحریم‌های جدید آمریکا، موقعیت کنونی را بسیار پیچیده‌تر از قبل کرده و احتمال مذاکره را به شدت پایین می‌آورد و تنش میان دو کشور را هم بیش از قبل می‌کند. البته در این میان نباید از دیگر هدف آمریکا برای اعمال تحریم غافل بود و آن، ایجاد جنگ روانی و القای اینکه «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران هنوز شکست نخورده، است.البته خبر تحریم تنها راه‌حل آمریکا برای اقدام‌ تلافی‌جویانه نیست مخصوصا آنکه هیچ فضایی برای اعمال تحریم‌ها باقی نمانده است. سختگیری به مقامات ایران در سفر به نیویورک، محدودیت تردد مقامات کشور در این شهر و اتهامات اخیر برای نقش داشتن ایران در حمله به تاسیسات آرامکو از دیگر راه‌های باقیمانده فراروی ترامپ است. بیش از یک هفته از حمله به عربستان گذشته اما همچنان انگشت اتهام آمریکا به سمت ایران است این در حالی است که مقامات رسمی کشورهای عربی، ایران را در این حادثه مقصر نمی‌دانند چرا که از تنش و درگیری در منطقه هراس دارند اما آمریکا در جهت انزوای ایران مدام اتهاماتی برای نقش داشتن این کشور در خرابکاری‌های منطقه وارد می‌کند. البته آمریکا نمی‌خواهد‌ با ایران وارد جنگ شود اما در عین حال از اعمال تحریم‌ها به ایران عقب‌نشینی نمی‌کند چرا که تغییر رویکرد او در خصوص برجام لطمه جدی برای ترامپ و انتخابات آتی او خواهد بود.جهت یادآوری در روزهای گذشته پس از عملیات ارتش و انصارالله یمن علیه تاسیسات نفتی عربستان سعودی در مناطق «بقیق» و «خریص»، آمریکا و عربستان سعودی که در مقابله با تسلیحات یمنی‌ها ناکام مانده‌اند، ایران را عامل این ناکافی معرفی کرده‌اند. واشنگتن مدعی است که ارتش یمن توان انجام چنین عملیات پیچیده‌ای را نداشته است، بنابراین این ایران بوده که این عملیات را انجام داده است. این در حالی است که سید عباس موسوی‌ سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با رد این ادعا، گفت: دلیل اتهام‌زنی به ایران این است که آمریکا و عربستان باور نمی‌کنند ملت یمن با دستان خالی، به چنین توانمندی‌هایی دست یافته باشند.با این وجود مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا پس از دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان، ایران را مسوول حمله به تاسیسات نفتی این کشور دانست و آن را «اقدامی جنگی» توصیف کرد. پمپئو در جمع خبرنگارانی که وی را به عربستان همراهی می‌کردند، ضمن متهم کردن ایران به حمله به تاسیسات نفتی آرامکو مدعی شد: «این حمله علیه عربستان سعودی و خاک آنها انجام شده و اقدام به جنگ مستقیم علیه آنها به حساب می‌آید.»‌
پمپئو سپس به امارات رفت و با وارونه‌نمایی اظهارات ظریف، گفت: در حالی که وزیر امور خارجه ایران تهدید به جنگ تمام‌عیار تا آخرین آمریکایی می‌کند، ما اینجاییم تا ائتلافی برای رسیدن به صلح ایجاد کنیم.
ادعای پمپئو در حالی است که ظریف در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان ضمن تاکید بر اینکه ایران به دنبال جنگ نیست، در پاسخ به این پرسش که حمله احتمالی نظامی آمریکا یا عربستان علیه ایران چه تبعاتی خواهد داشت‌ گفت: این حمله به «جنگی تمام‌عیار» خواهد انجامید و عربستان باید تا آخرین سرباز آمریکایی بجنگد.البته وزیر امور خارجه ایران در پیامی توئیتری سیاست آمریکا در قبال جنگ یمن را نشانه ارجحیت نفت نسبت به خون انسان‌ها برای واشنگتن دانست. محمد‌جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران بامداد جمعه در پیامی توئیتری نوشت: خون عرب در مقابل نفت عرب/ الفبای سیاست ایالات متحده: چهار سال بمباران کور یمن، ۱۰۰ هزار کشته از مردم یمن، ۲۰ میلیون یمنی دچار سوء‌تغذیه و ۳/۲ میلیون مورد ابتلا به وبا به معنای اعطای اختیار تام به جانیان است. ظریف افزود: [در مقابل] حمله تلافی‌جویانه یمن به تانکرهای ذخیره نفتی به معنای «اقدام جنگی» غیرقابل قبول است. محمد‌جواد ظریف همچنین در یک پیام توئیتری در پاسخ به اتهامات پمپئو نوشت: «اقدام به جنگ یا تحریک برای جنگ؟ بقایای تیم ب (به اضافه همپیمانان جاه‌طلب) تلاش می‌کنند‌ دونالد ترامپ را به سمت جنگ فریب دهند. آنها به خاطر خودشان، باید دعا کنند که به آنچه که به دنبال آن هستند، نرسند. آنها هنوز هزینه‌های بسیار کوچک‌تر جنگ یمن را که چهار سال پیش از سر گستاخی از پایان دادن به آن خودداری نکردند، می‌پردازند.»‌
شبکه ‌سی‌ان‌ان‌ نیز روز پنجشنبه گزارش داد که ‌محمد جواد ظریف‌ وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با این شبکه هشدار داده است که هر گونه اقدام نظامی آمریکا یا عربستان سعودی علیه ایران، به «جنگی تمام‌عیار» منجر می‌شود. وی با این حال گفته است: «بیانیه من در دفاع از کشورم بسیار جدی است. این بیانیه‌ای بسیار جدی است که ما نمی‌خواهیم وارد درگیری نظامی شویم.» ظریف با تاکید بر اینکه ایران برای دفاع از خود لحظه‌ای غفلت نمی‌کند، گفته است اگر آمریکا یا عربستان با ایران وارد درگیری نظامی شوند، کشته‌های بسیار زیادی خواهند داشت. وزیر امور خارجه در این مصاحبه به اتهام‌زنی آمریکا علیه ایران در موضوع عملیات تلافی‌جویانه یمنی‌ها علیه تاسیسات نفتی عربستان سعودی اشاره کرده و گفته است که تهران در این اقدام نقشی نداشته و اکنون ارتش یمن مسوولیت این عملیات را بر عهده گرفته است.
در بخش دیگری از این مصاحبه، از ظریف در مورد مذاکره با آمریکا برای دستیابی به توافقی تازه سوال شده است. وی در این مورد گفته است: «[برجام] توافقی است که ما با ایالات متحده به دست آوردیم. چرا باید دوباره مذاکره کنیم؟ چرا باید چیزی را شروع کنیم که شاید یک سال و نیم دیگر دوباره آن هم بی‌اعتبار شود؟»
ظریف افزود: «اگر آنها تحریم‌هایی را که به شکل غیرقانونی مجددا اعمال کردند، بردارند، در آن صورت اوضاع متفاوت خواهد شد. ما [گفت‌وگو را] بررسی خواهیم کرد.» وزیر امور خارجه با اشاره به تحریم‌های گسترده آمریکا علیه مردم ایران، گفت: «آنها هر آنچه می‌توانستند انجام دادند، اما نتوانسته‌اند ما را به زانو درآورند.» در این مصاحبه به موضوع عدم صدور روادید برای هیات ایرانی جهت شرکت در نشست سالانه سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد هم اشاره شده است. ظریف در این رابطه گفت: «[آمریکا] هنوز برای تیم تدارک رییس‌جمهور ما روادید صادر نکرده‌اند. این امر، رفتن او را بسیار دشوار کرده است. نمی‌گویم دیگر دیر شده، اما دیگر دارد دیر می‌شود.» او در مورد استعفای چند ماه پیش خود از سمت وزارت امور خارجه هم گفته است بعد از آنکه «به صورت عمومی به او اطمینان داده شده» که مسوولیت سیاست خارجی با اوست، این استعفا را پس گرفته است. ظریف در پایان در مورد اینکه چه چیز در مورد دوران زندگی‌اش در آمریکا‌ متفاوت شده، گفته است که آمریکا اکنون منطق خود را از دست داده و «مستحق آن است که منطقی‌تر باشد».
اقدامات دیپلماتیک ایران برای صلح و ثبات بین‌المللی
از سویی‌وزیر امور خارجه ایران در صفحه توئیتر خود به اقدامات دیپلماتیک سازنده ایران در چند سال اخیر اشاره کرد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پیامی توئیتری نوشت: «ائتلاف یا ثبات صلح‌آمیز؟»
اقدامات دیپلماتیک ایران:
– سال ۱۹۸۵، امنیت در خلیج‌فارس
– سال ۱۹۹۷، گفتمان میان تمدن‌ها
– سال ۲۰۱۳، جهان علیه خشونت
– سال ۲۰۱۳، برنامه صلح سوریه
– سال ۲۰۱۴، نشست گفتمان منطقه‌ای
– سال ۲۰۱۵، طرح صلح یمن
– سال ۲۰۱۷، روند صلح آستانه
– سال ۲۰۱۹، معاهده عدم تجاوز‌
گفتنی‌است که وزیر امور خارجه کشورمان برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد عازم نیویورک شد. محمد‌جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان بامداد جمعه به منظور شرکت در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تهران را به مقصد نیویورک ترک کرد. ظریف در حاشیه این نشست با تعدادی از همتایان خود از دیگر کشورها نیز دیدار و رایزنی می‌کند. رییس‌جمهور نیز روز دوشنبه عازم نیویورک خواهد شد. مقامات دولت آمریکا روز پنجشنبه ویزای مقامات ایران را برای سفر به نیویورک جهت شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل صادر کردند.