مداخله بانک مرکزی در بازار باز کم شد

اقتصاد آنلاین- با وجود کاهش نسبی تقاضای بانک‌ها در بازار باز، بانک مرکزی میزان تزریق پول خود در این بازار را پس از سه هفته ثبات به حدود ۱۱۹ هزار میلیارد تومان افزایش داد.
بانک مرکزی هر هفته با انتشار گزارشی در وب‌سایت رسمی خود، آمار و ارقام مرتبط با بازار باز و بازار بین‌بانکی را در قالب گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی اعلام می‌کند. حال بانک مرکزی داده‌های مربوط به هفته دوم آبان ماه را منتشر کرده است.
براساس این گزارش، با وجود اینکه میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز، برای نخستین‌بار در هفت هفته اخیر نزولی شده، بانک مرکزی میزان تزریق پول خود در این بازار را افزایش داده است. این در حالی است که طی روند ۶ هفته‌ای صعود سفارش‌های ارسالی شبکه بانکی در بازار باز، تزریق پول در این بازار برای دو بازه سه‌هفته‌ای ثابت مانده بود و حالا صعودی شده است.
تزریق پول در بازار باز بالا گرفت
داده‌های گزارش‌شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن هستند که در عملیات بازار باز هفته منتهی به هشتم آبان ماه سال جاری، بانک‌ها ۱۴۰ هزار میلیارد تومان سفارش برای استقراض از بانک مرکزی ارسال کرده‌اند؛ رقمی که اگرچه در مقایسه با هفته قبل پنج هزار میلیارد کاهش یافته، اما همچنان سطح بالا و نگران‌کننده محسوب می‌شود.
بانک مرکزی در واکنش به این سفارش‌ها، ۹/۱۱۸ هزار میلیارد تومان در بازار باز تزریق کرد که این رقم بیشترین میزان ثبت‌شده از نیمه شهریورماه به این سو به حساب می‌آید. به این ترتیب مازاد تقاضای نقدینگی شبکه بانکی در بازار باز این هفته به حدود ۲۱ هزار میلیارد تومان رسید و بانک مرکزی برای هشتمین هفته متوالی، بخشی از درخواست بانک‌ها در شبکه بانکی را بی‌پاسخ گذاشت.
به علاوه حدود ۹/۱۱۳ هزار میلیارد تومان از وام‌های قبلی بانک مرکزی به بانک‌ها، در این هفته سررسید شد و این منابع به بانک مرکزی برگشت.
کاهش مداخله بانک مرکزی در بازار بین‌بانکی
باید به این نکته نیز توجه کرد که رشد تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز با کاهش مداخله این بانک در بازار بین‌بانکی همزمان شده است. طوری که مداخله بانک مرکزی در بازار بین‌بانکی این هفته در قالب اعتباردهی قاعده‌مند، دو هزار میلیارد تومان بوده و این در حالی است که این رقم در هفته گذشته، ۴/۱۳ هزار میلیارد تومان ثبت شده بود.
این در حالی است که حدود دو هزار میلیارد تومان از وجوهی که بانک مرکزی در این هفته از طریق بازار بین‌بانکی به بانک‌ها وام داده بود نیز سررسید شد و به منابع بانک مرکزی بازگشت.
جزئیات حراج بازار باز شماره ۳۲
گزارش منتشر‌شده نشان می‌دهد که در هفته جاری، ۲۱ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی در سی‌و‌دومین حراج بازار باز امسال شرکت کردند.
این در حالی است که جزئیات حراج این هفته نیز تفاوتی با هفته‌های قبل نداشت؛ مدت توافق بازخرید بین‌بانک‌ها و بانک مرکزی هفت‌روزه بود و حداقل نرخ توافق بازخرید که در ادبیات اقتصادی بیشتر با نام نرخ ریپو شناخته می‌شود نیز به ثبات خود از ابتدای سال ادامه داد و در رقم ۲۳ درصد باقی ماند.
بازار باز چگونه عمل می‌کند؟
عملیات بازار باز از سازوکارهای مهم در سیاستگذاری پولی به شمار می‌رود که بانک مرکزی با استفاده از آن، تصمیمات مدنظر خود را در سیستم بانکی اجرا می‌کند. بازار باز فرصتی برای بانک‌ها فراهم می‌کند تا بتوانند کسری وجوه نقد خود را با استقراض از بانک مرکزی جبران کنند و بانک مرکزی نیز می‌تواند با هدایت نقدینگی در این بازار، مسیر حرکت نرخ بهره بین‌بانکی را کنترل کند.
در بازار باز، بانک‌ها با ارسال سفارش، اوراق قرضه در اختیار خود را به بانک مرکزی واگذار می‌کند و در عوض، مبالغ مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند. با این حال بانک‌ها باید در زمان سررسید، این مبلغ را به اضافه بهره آن که همان نرخ توافق بازخرید است، به بانک مرکزی برگردانند.