وطن

سیمین خلیلی معروف به سیمین بهبهانی بیست و هشتم تیر ۱۳۰۶ خورشیدی برابر با ۲۰ ژوئیه ۱۹۲۷ میلادی در تهران به دنیا آمده بود‌.
وی فرزند عباس خلیلی (شاعر و نویسنده و مدیر روزنامه اقدام) بود‌. حاج‌میرزا حسین حاج‌میرزاخلیل مشهور به میرزاحسین خلیلی تهرانی که از رهبران مشروطه بود، عموی پدر او و علامه ملاعلی رازی خلیلی‌تهرانی پدربزرگ اوست‌. پدرش عباس خلیلی (۱۲۷۲نجف – ۱۳۵۰ تهران) به دو زبان فارسی و عربی شعر می‌گفت و حدود ۱۱۰۰ بیت از ابیات شاهنامه فردوسی را به عربی ترجمه کرده بود و در ضمن رمان‌های متعددی را هم به رشته تحریر درآورد که همگی به چاپ رسیدند‌.
مادر او فخرعظما ارغون (۱۳۱۶ ه‍‌. ق – ۱۳۴۵ ه‍‌. ش) دختر مرتضی قلی ارغون (مکرم‌السلطان خلعتبری) از بطن قمر خانم عظمت‌السلطنه (فرزند میرزامحمدخان امیرتومان و نبیره امیر هدایت‌الله‌خان فومنی) بود‌. فخر عظمی ارغون فارسی و عربی و فقه و اصول را در مکتبخانه خصوصی خواند و با متون نظم و نثر آشنایی کامل داشت و زبان فرانسه را نیز زیر نظر یک مربی سوییسی آموخت‌. او همچنین از زنان پیشرو و از شاعران موفق زمان خود بود و در انجمن نسوان وطن‌خواه عضویت داشت و مدتی هم سردبیر روزنامه آینده ایران بود‌. او همچنین عضو کانون بانوان و حزب دموکرات بود و به عنوان معلم زبان فرانسه در آموزش و پرورش خدمت می‌کرد‌. پدر و مادر سیمین که در سال ۱۳۰۳ ازدواج کرده بودند، در سال ۱۳۰۹ از هم جدا شدند و مادرش با عادل خلعتبری (مدیر روزنامه آینده ایران) ازدواج کرد و صاحب سه فرزند دیگر شد‌. سیمین بهبهانی در سال ۱۳۲۵ با حسن بهبهانی ازدواج کرد و به نام خانوادگی همسر خود شناخته شد‌. وی از این ازدواج دو پسر با نام‌های علی و حسین، و یک دختر به نام امید دارد‌. ابوالحسن تهامی‌نژاد دوبلور و صداپیشه ایرانی، داماد اوست‌. سیمین بهبهانی در سال ۱۳۴۹ از حسن بهبهانی جدا شد و در همان سال با منوچهر کوشیار که در دوران دانشجویی با او آشنا شده ‌بود، ازدواج کرد‌. منوچهر کوشیار تیرماه ۱۳۶۳ در اثر عارضه قلبی درگذشت‌. سیمین سال‌ها در آموزش و پرورش با سمت دبیری کار کرد‌. سیمین بهبهانی ۳۰ سال- از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۶۰- تنها به تدریس اشتغال داشت و شغلی مرتبط با رشته حقوق را قبول نکرد‌. در ۱۳۴۸ به عضویت شورای شعر و موسیقی درآمد‌. سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج، نادر نادرپور، یدالله رویایی، بیژن جلالی و فریدون مشیری این شورا را اداره می‌کردند‌. در سال ۱۳۵۷ عضویت در کانون نویسندگان ایران را پذیرفت‌.
سیمین بهبهانی مدتی هم عضو شورای موسیقی رادیو و تلویزیون ملی ایران بود‌. در ۱۳۷۸ سازمان جهانی حقوق بشر در برلین مدال کارل فون اوسی یتسکی را به سیمین بهبهانی اهدا کرد‌. در همین سال نیز جایزه لیلیان هیلمن / داشیل‌ همت را سازمان دیدبان حقوق بشر به وی اعطا کرد‌.
در سال ۲۰۰۸ نخستین دوره جایزه بیتا برگزار و به سیمین بهبهانی اهدا شد‌.
در هفتم شهریور سال ۱۳۹۲ (۲۹ آگوست ۲۰۱۳) جایزه یانوش پانونیوش از سوی انجمن قلم مجارستان، در شهر پچ مجارستان با حضور سیمین به وی اهدا شد‌. این جایزه شامل تندیس و ۵۰ هزار پوند بود‌. در این مراسم، فرزانه میلانی مترجم آثار سیمین به زبان انگلیسی نیز حضور یافت‌. باراک اوباما رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در پیامی تلویزیونی به ایرانیان به مناسبت فرارسیدن نوروز ۱۳۹۰، ترجمه‌ای انگلیسی از غزل دوباره می‌سازمت وطن سیمین بهبهانی را خواند‌.
سیمین بهبهانی که به علت مشکلات تنفسی و قلبی در بیمارستان پارس تهران بستری بود، از پانزدهم مرداد در کما به سر می‌برد و سرانجام ساعت یک بامداد روز سه‌شنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ خورشیدی برابر با ۱۹ آگوست ۲۰۱۴ میلادی، در ۸۷ سالگی درگذشت‌. بیش از ۱۰ مجموعه شعر از او به یادگار مانده که انتشارات نگاه همه آنها را در یک مجلد با عنوان «مجموعه اشعار سیمین بهبهانی» به چاپ رسانده است‌.
سیمین شعر معروف «دوباره می‌سازمت وطن» را در سال ۱۳۵۹ سرود‌.
دوباره می‌سازمت وطن، اگرچه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می‌زنم، اگرچه با استخوان خویش
دوباره می‌بویم از تو گل، به میل نسل جوان تو
دوباره می‌شویم از تو خون، به سیل اشک روان خویش
دوباره یک روز روشنا، سیاهی از خانه می‌رود
به شعر خود رنگ می‌زنم، ز آبی آسمان خویش
اگرچه صد ساله مرده‌ام، به گور خود خواهم ایستاد
که بردرم قلب اهرمن، ز نعره آنچنان خویش
کسی که عزم رمیم را، دوباره انشا کند به لطف
چو کوه می‌بخشدم شکوه، به عرصه امتحان خویش
اگرچه پیرم ولی هنوز، مجال تعلیم اگر بود
جوانی آغاز می‌کنم، کنار نوباوگان خویش
حدیث حب الوطن زشوق، بدان روش ساز می‌کنم
که جان شود هر کلام دل، چو برگشایم دهان خویش
هنوز در سینه آتشی به جاست، کز تاب شعله‌اش
گمان ندارم به کاهشی، ز گرمی دودمان خویش
دوباره می‌بخشم توان، اگرچه شعرم به خون نشست
دوباره می‌سازمت به جان، اگرچه بیش از توان خویش