کشف نشانه‌های سوزاندن اجساد در آذربایجان شرقی

سرپرست هیات کاوش کورگان‌های جنوبی غرب شهرستان کلیبر آذربایجان شرقی، گفت: فصل اول و دوم کاوش کورگان‌های جنوبی غرب این شهرستان در محدوده سد پیغام چای به کشف شواهدی از سوزاندن جسد در سه کورگان کاوش شده منجر شد. نسرین قهرمانی در رابطه با این کشف جدید گفت: طی عملیات نجات‌بخشی آثار در معرض خطر سد و با توجه به درخواست آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی در فصل اول مقرر شد بدون انعقاد قرارداد و با پرداخت هزینه‌های مربوط به کاوش مطالعات باستان‌شناختی کورگان‌ها (تپه‌ای خاکی یا سنگی است که روی گورستانی باستانی قرار گرفته‌ است) انجام شود و کاوش‌های فصول بعدی با انعقاد قرارداد فی‌مابین پژوهشگاه میراث فرهنگی و آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی تداوم یابد.
وی تصریح کرد: با عدم موافقت آب منطقه‌ای برای انعقاد قرارداد و به جهت با‌ارزش بودن مطالعات فصل اول، فصل دوم با کمک‌های مردمی و با موافقت و مجوز رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد.
او با اشاره به اینکه کورگان‌های شاهلیق و قره داشلی ۱ و ۲ که در جنوب روستای نوجه ده و غرب روستای پیغام واقع شده‌اند شواهدی مبنی بر سنت جسد‌سوزی در هزاره اول پیش از میلاد دارد گفت: هر سه کورگان در اندازه‌های ۱۸‌×۲۰، ۱۵‌× ۱۶ و ۷‌× ۸ متر بیانگر این سنت بودند.
این باستان‌شناس خاطرنشان کرد: با آزمایش‌هایی که روی خاکستر به دست آمده از این کورگان‌ها انجام خواهد شد این نظریه پذیرفته یا رد خواهد شد.
براساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، به گفته سرپرست هیات کاوش، این کورگان‌ها متعلق به اقوام اسکیت یا سکاست و همان‌گونه که هرودت توصیف می‌کند سکاها به گورستان‌های خود بیش از همه دارایی خویش ارج می‌نهادند. او افزود: آیین تدفین، رسم فوق‌العاده مرموز و باشکوهی بوده که با زحمت بسیار فراوانی انجام می‌‌شده که این کورگان‌ها اسنادی در اثبات مدعای مورخان در این خصوص است.
این باستان‌شناس گفت: در بزرگ‌ترین کورگان به نام «شاهلیق» وجود ۲۰ لایه سنگ‌چین، شن و ماسه و گل کوبیده حکایت از انجام این رسم پرتشریفات دارد. او با اشاره به اینکه ابزارهای سنگی یافت‌شده بیانگر این است که این کورگان‌ها با زحمت و دقت فراوان برپا می‌شدند تصریح کرد: به جهت وسعت این کورگان نیاز به یک فصل کاوش مجدد دارد.
وی با بیان اینکه در کورگانی دیگر که از آن نیز خاکستر به دست آمد سنت قربانی مشاهده شد افزود: چهار کودک تکه‌تکه شده‌ در سطح بالای خاکستر بین یک سنگ‌چین منظم دفن شده بودند. قهرمانی گفت: جنسیت دو کودک مونث و جنسیت دو کودک دیگر به جهت متلاشی بودن قابل شناسایی نبود.
این باستان‌شناس با اشاره به اینکه با توجه به سنگ‌ساب آرایش، سنجاق‌های مفرغی زنانه به نظر می‌آید این کورگان متعلق به یک بانو باشد گفت: اشیای به دست آمده شامل پیکرک‌های کوچک سفالی، ژتون‌های سفالی، سنگ ابسیدین، سرباره‌های آهن، سنجاق‌های مفرغی، قاب‌های بازی و قطعات سفال، دندان‌های اسب و تدفین جانوری است که به صورت نذورات به متوفی هدیه شده است. وی افزود: آریایی‌هایی که اجساد مردگان خود را می‌سوزاندند به این اعتقاد داشتند که جسم مرده همراه با روح او به وسیله ایزد آتش، روانه جهان دیگر می‌شود.