آب از آب تکان نمی‌خورد

گروه فرهنگ- بر‌خلاف تصور، کابینه دولت دوازدهم نسبت به کابینه دولت یازدهم تغییر زیادی نکرده است. در وزارتخانه‌هایی هم که وزیرشان عوض شده، معاون وزیر جای او را گرفته است که خیال‌مان راحت باشد سیاست‌های دولت دوم روحانی دقیقا همان چیزی خواهد بود که سیاست‌های دولت اولش! وزارت فرهنگ و ارشاد از آن دسته وزارت خانه‌هایی است که معاون جای وزیر را گرفته است. سیدعباس صالحی که در دولت قبل هم در زمان وزارت علی جنتی و هم در زمان وزارت سیدرضا صالحی‌امیری معاون وزیر فرهنگ و ارشاد بود، حالا در دولت دوازدهم به عنوان وزیر پیشنهادی این وزارتخانه معرفی شده است. در نتیجه انتظار تغییر رویکرد در سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسیار بعید است و احتمالا این چهار سال نیز همه چیز مثل چهار سال قبل خواهد بود. با همه ضعف‌ها و قوت‌ها بیایید کمی دقیق‌تر به سوابق سیدعباس صالحی و کارنامه چهار ساله‌اش در وزارت ارشاد نگاهی بیندازیم.
او متولد ۱۳۴۲ در مشهد است و دارای تحصیلات دکترای فلسفه از یکی از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های وابسته به حوزه علمیه است؛ سید‌عباس صالحی از سال ۱۳۵۱ وارد حوزه علمیه مشهد شد، دروس مقدماتی، سطوح مقدماتی و عالی را در حوزه علمیه مشهد گذراند؛ از سال ۶۰ به حوزه علمیه قم عزیمت کرد و دروس خارج را تا سال ۶۸ در آن حوزه گذرانیده و مجددا به مشهد عزیمت داشته و در دروس خارج اساتید مشهد ادامه تحصیل داد، در سال ۷۶ مجددا به حوزه علمیه قم مراجعت تحصیلی و علمی داشت. دروس مقدماتی را در مدرسه آقای موسوی‌نژاد و دروس سطح را در خدمت آقایان صالحی، مدرسی و فلسفی گذراند، در حوزه علمیه قم از دروس وحید خراسانی، جواد تبریزی بهره‌مند شد، پس از عزیمت از مشهد در دروس زنجانی و علم‌الهدی شرکت کرد. وی همچنین در مباحث فلسفی از ابراهیمی دینانی، انصاری شیرازی و حسن‌زاده آملی بهره برده است. از ابتدای ورود در حوزه، فعالیت‌های تدریس داشت و به تدریس اصول فقه، شرح لمعه، معالم و مکاسب مشغول بود.
در سال ۶۷–۶۵ سردبیر مجله حوزه و در سال ۷۶–۷۳ مسوول دفتر تبلیغات اسلامی خراسان بود، از سال ۷۶ تاکنون در سه دوره متوالی عضو هیات‌مدیره دفتر تبلیغات اسلامی (و سپس عضو هیات امنای آن) بود.
از سال ۷۶ مدیر مسوول نشریه پژوهش‌های قرآنی و از همان سال عضو هیات تحریریه نشریات فقه اهل بیت و کاوش فقه در فقه اهل بیت بود. صالحی، در ادامه فعالیت‌های خود سال ۷۸ مدیر مسوولی و سردبیری نشریه «پگاه» را بر‌عهده داشت که تاکنون ۱۷۶ شماره از آن منتشر شده است.
سیدعباس صالحی، موسس سایت دین‌آنلاین نیز بوده است. وی در یادداشتی هدف خود را از تاسیس دین‌آنلاین، پیگیری ارتباط و پیوند مستحکم‌تر دین و عینیت اجتماعی دانسته است. از سال ۶۱ در مجله حوزه به عنوان یکی از نویسندگان آن مشغول به فعالیت بود، همچنین از همکاران تفسیر راهنما از ابتدای فعالیت تا مراحل پایانی آن بود، ضمنا در پاره‌ای از پروژه‌ها و فعالیت‌های علمی، در مدیریت و یا در طراحی آن نقش‌هایی داشت چون: کاربرد دانش اصول در فقه و …
از تالیفات وی می‌توان به، «تفسیر راهنما» اشاره کرد که در آن نقش محقق را داشت، کتاب «حوزه و روحانیت»، «‎دانشگاه و دانشجو» از دیگر تالیفات اوست. سید‌عباس صالحی در دولت اول حسن روحانی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، عملکرد او در طول حضورش در معاونت فرهنگی، اهالی فرهنگ و کتاب را تا حد زیادی به رضایت رساند.
تعامل با اصحاب فرهنگ و نشر و همچنین ارتقای مشارکت با تشکل‌های مدنی نشر در اجرای مناسبت‌های فرهنگی؛ خصوصا مشارکت‌دهی در سیاستگذاری و واگذاری امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر را باید از نقاط مثبت در کارنامه صالحی خواند. سیدعباس صالحی در رویه‌ مسوولیت‌هایش، اصل شفافیت را لحاظ کرده که انتشار اسناد و مدارک هزینه‌های صورت گرفته از سوی این معاونت و اعلام عمومی مصوبات هیات خرید کتاب را باید از جمله گام‌هایی دانست که در این مسیر برداشته است.
از طرف دیگر او سعی کرده تا حد امکان از چرخه نشر، ناشران و اهالی قلم فاصله نگیرد و شنوای انتقادات، مشکلات و پیشنهادهای آنها باشد. مصداق این رویکرد صالحی، دیدارهای دوره‌ای اوست که با حضور در کتاب‌فروشی‌ها انجام شده از همین روست که نزدیک به ۴۰۰ ناشر فعال و شناخته شده برای تداوم حضور او در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نامه می‌نویسند.
او با اهالی رسانه هم رابطه خوبی دارد، با وجود مصاحبه‌های نه‌چندان پرشمار اما همواره ارتباط مستمر و صمیمانه‌ای را با خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای حوزه‌ی کار خود داشته است.
عملی شدن مطالبه کتاب‌فروشان درخصوص معافیت مالیاتی، حمایت از کتاب‌فروشان در قالب طرح‌های عیدانه و تابستانه و پاییزه هم از دیگر اقدامات مثبت وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوران حضورش در معاونت امور فرهنگی این وزارتخانه به شمار می‌آید.
اجرای طرح‌های ابتکاری در حوزه ترویج کتابخوانی را هم نباید فراموش کرد؛ جشنواره‌ روستاها و عشایر دوست‌دار کتاب، طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران، راه‌اندازی باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان و برگزاری جام باشگاه‌های کتابخوانی از آن جمله است. رویکرد مهم دیگر سید‌عباس صالحی در چهار سال گذشته را می‌توان توجه عملی به شعار «ایران فقط تهران نیست» دانست. واگذاری گسترده‌تر نظارت بر کتاب به استان‌‍‌ها که موجب تسریع و تسهیل کار نویسندگان و ناشران غیرتهرانی شده است.
سیدعباس صالحی به احتمال بسیار زیاد از مجلس رای اعتماد خواهد گرفت و روال وزارت ارشاد به شکل سابق خواهد بود. همان‌قدر خنثی و بی‌تاثیر! دقیقا مثل دوران جنتی و صالحی‌امیری.