آخرین وضعیت تب دنگی و آبله میمونی

چندی پیش دو بیماری «تب دنگی» و «آبله میمونی» نگرانی‌هایی را به‌وجود آورده بود. ویروس تب دنگی بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری از جمله آمریکای مرکزی و جنوبی، آفریقا، بخش‌‌هایی از آسیا و جزایر اقیانوس آرام یافت می‌شود. کسانی که در این مناطق زندگی یا به آنها سفر می‌کنند، بیشتر در معرض خطر هستند.
کودکان و افراد مسن نیز با احتمال بالاتری برای نشان دادن علائم شدید رو‌به‌رو هستند. لازم به ذکر است که دنگی از فردی به فرد دیگر مسری نیست مگر زمانی که از مادر باردار به فرزندش منتقل شود. 20‌مهر‌ماه 1403 قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت که از ابتدای امسال تاکنون تعداد مبتلایان تب دنگی به 226‌مورد رسیده است.
در همین راستا آمیتیس رمضانی در مورد آخرین وضعیت بیماری تب دنگی در کشور گفت: خوشبختانه درحال حاضر در مورد بیماری تب دنگی موردی که موجب نگرانی شود، وجود ندارد.
از سال۲۰۲۴ یعنی از بهمن و اسفندماه سال گذشته موارد ابتلا به تب دنگی که در کشور ثبت می‌شد به‌تدریج افزایش پیدا کرد و پشه آئدس نیز به‌تدریج در استان‌های مختلف شناسایی شد و شاهد این مساله بودیم که پشه از استانی به استان دیگر می‌رود و مستقر می‌شود.
وی ادامه داد: درست است که مستقر شدن پشه نگرانمان می‌کند، اما در مورد پشه‌ای که عفونی نباشد جای نگرانی وجود ندارد ولی باید به این نکته توجه داشته باشیم که اگر فرد بیماری وارد کشور ما شود و پشه‌ها با فرد بیمار در تماس باشند آلوده می‌شوند.
این متخصص بیماری‌های عفونی افزود: نگرانی کلی ما این است که پشه‌های آلوده‌ای داشته باشیم. این پشه‌ها هم خودشان آلوده هستند هم اینکه پس از تمام شدن دوره یک‌ماهه زندگیشان اگر پشه ماده باشد آلودگی را به تخم‌هایش انتقال می‌دهد و پشه‌های تازه متولد‌شده نیز آلوده هستند و درنتیجه ممکن است تعداد زیادی از پشه‌هایی را داشته باشیم که به ویروس دنگی آلوده هستند و می‌توانند به‌راحتی تعداد زیادی از افراد را آلوده کنند و هرچه جمعیت آلوده بیشتر باشد از آنجایی که پشه از آنها خونخواری می‌کند تعداد پشه‌های آلوده نیز افزایش می‌یابد و هرچه جمعیت پشه بیشتر باشد خطر طغیان بیماری بالا می‌رود.
تعداد پشه آئدس در سال‌های اخیر درحال افزایش است
عضو هیات علمی انستیتو پاستور ایران ضمن اشاره به اینکه از سال ‌۹۸ پشه آئدس در کشور گزارش شده اما در سال‌های اخیر درحال افزایش است، بیان کرد: از سوی دیگر موارد بیماری از کشور‌های دیگر را داشتیم از جمله اینکه تعدادی از افراد که به کشور‌های دیگر سفر کرده بودند و بازگشتند، این بیماری را به داخل کشور آوردند. همچنین وجود بیمار در کشور و انتقال بومی بیماری را نیز داشتیم. یعنی فردی که هیچ سابقه سفری نداشته در داخل کشور بیمار شده و این مساله نشان می‌دهد که انتقال بومی و محلی داشتیم.
رمضانی با بیان اینکه انتقال محلی برایمان مهم است، توضیح داد: تا زمانی که فردی به سفر برود و بیماری را با خود به داخل کشور آورد کنترل بیماری بسیار راحت‌تر از زمانی است که انتقال محلی داشته باشیم. هنگامی که انتقال محلی در دو استان کشور گزارش شد مشخص شد که بیماری درحال انتقال بومی است. به‌تدریج استان‌های شمالی و پس از آن استان‌های هرمزگان و سیستان‌و‌بلوچستان نیز درگیر شدند و به‌تدریج در بسیاری از استان‌ها گسترش پیدا کردند.
افزایش موارد «تب دنگی» که نگرانش بودیم، اتفاق نیفتاد
وی عنوان کرد: خوشبختانه موارد ابتلا به بیماری که به‌دلیل سفر و انتقال محلی بوده است به‌دلیل گرمای تابستان و کاهش بارندگی کم شد چراکه شرایط رشد این پشه‌ها به‌گونه‌ای است که باید در منطقه رطوبت و بارندگی وجود داشته باشد و منطقه‌ای که بسیار گرم و خشک است محل مناسبی برای رشد این پشه‌ها نیست. البته نگرانی ما این بود که با آغاز فصل پاییز و آغاز بارندگی‌ها تب دنگی هم در کشور ما و هم در کشور‌های همسایه افزایش پیدا کند که خوشختانه افزایش مواردی که نگرانش بودیم با تمهیدات وزارت بهداشت، آگاهی‌بخشی، رعایت نکات بهداشتی، سم‌پاشی و… اتفاق نیفتاد. همچنین کشور‌های همسایه نیز تمهیداتی داشتند و میزان بارندگی نیز زیاد نبود.
این پزشک متخصص گفت: درحال حاضر بسیاری از مسئولان مربوطه به‌صورت فعالانه درحال رصد، بررسی و پایش در مورد شناسایی پشه، انتقال محلی و شناسایی بیماران هستند تا درصورت لزوم اقدامات لازم انجام شود.
وضعیت «آبله میمونی» درحال حاضر نسبت به گذشته تفاوتی نداشته است
عضو هیات علمی انستیتو پاستور ایران همچنین در مورد بیماری آبله میمونی ضمن اشاره به اینکه وضعیت این بیماری درحال حاضر نسبت به گذشته تفاوتی نداشته است، توضیح داد: در سال‌۲۰۲۲ به این دلیل که به‌غیر از قاره آفریقا در چند قاره دیگر نیز بیماری آبله میمونی دیده شد، وضعیت اضطراری اعلام شد و پس از حدود شش‌ماه که بیماری کنترل شد، موارد جدیدی وجود نداشت و دیدند که انتقال تنها در قاره آفریقاست در نتیجه این بیماری از وضعیت اضطرار خارج شد.
وی افزود: پس از آن در سال ‌۲۰۲۴ افزایش موارد این بیماری را داشتیم و ویروس جهش پیدا کرد که موجب شد سرایت، شدت و علائم بیماری افزایش پیدا کند و همان موقع چند مورد نیز در خارج از قاره آفریقا از جمله در کره و پاکستان شناسایی شد و مجدد در مورد این بیماری وضعیت اضطراری اعلام شد.
شواهدی مبنی بر ریسک پاندمی در مورد «آبله میمونی» وجود ندارد
این متخصص بیماری‌های عفونی بیان کرد: درحال حاضر شواهدی مبنی بر اینکه موارد ابتلا به این بیماری به سایر نقاط دنیا گسترش پیدا کرده و ریسک پاندمی وجود دارد، نداریم؛ موارد ابتلا به این بیماری محلی و در قاره آفریقاست. بسیار مهم بود که در کشور‌های آفریقایی واکسیناسیون این بیماری صورت گیرد تا جلوی گسترش بیشترش گرفته شود چراکه هرچه بیماری در آن منطقه کنترل شود احتمال گسترش آن به دنیا کمتر است. واکسن نیز به آنها تخصیص داده شد. درحال حاضر موردی که خارج از قاره آفریقا باشد و سبب نگرانی شود، وجود ندارد.