آرامش قبل از طوفان

گروه بین‌الملل – همزمان با نزدیک شدن به موعد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که قرار است در آبان‌ماه امسال برگزار شود، بسیاری از سیاستمداران و تحلیلگران در سراسر دنیا سوال‌شان این است که اگر ترامپ در این انتخابات پیروز شود، چه تغییری در سیاست خارجی ایالات‌متحده در قبال مناطق آنها صورت خواهد گرفت؟
تا به اینجای کار مقامات اروپایی و بعضا برخی کشورهای آسیایی از روی کار آمدن مجدد ترامپ ابراز نگرانی کرده‌اند زیرا به درستی معتقدند نتیجه انتخابات آبان‌ماه امسال می‌تواند برخی از جهت‌گیری‌های دیپلماتیک، امنیتی و اقتصادی آمریکا را تغییر دهد.
دیدگاه‌ اتاق‌های فکر آمریکایی در مورد بازگشت دوباره ترامپ
در همین رابطه طبق گزارشی که اخیرا مجله دیپلمات منتشر کرده، ایده‌ها و سیاست‌های پیشنهادی که از سوی اتاق‌های فکر و اندیشکده‌های آمریکایی همسو با ترامپ و شعار او منتشر شده، می‌تواند دیدگاه خوبی را درخصوص دوره دوم احتمالی وی به نمایش بگذارد. چکیده این دیدگاه‌ها حاکی از آن است که در صورت انتخاب دوباره ترامپ، جنگ تجاری با چین تشدید شده و در حوزه نظامی و امنیتی نیز قطعا بازگشت ترامپ چالشی بالقوه برای متحدان و شرکای همفکر ایالات‌متحده ایجاد خوهد کرد زیرا آغاز دوباره و تقویت دکترین اول آمریکای ترامپ با دیدگاه‌های تجاری و مشارکت‌های متحدان و شرکای این کشور در تعارض قرار می‌گیرد و به نظر می‌رسد که ترامپ، کره‌جنوبی و ژاپن را به منظور افزایش کمک‌های مالی برای نیروهای آمریکایی در این کشورها تحت فشار قرار دهد.
به عنوان مثال ترامپ که بارها رفتار شرکای آمریکا را به مثابه سواری رایگان آنها از کشورش یاد کرده در مصاحبه‌ اخیر خود صبحت از خروج کامل نیروهای آمریکایی از کره جنوبی را مطرح و گفته که در صورت بازگشت به قدرت ممکن است دوباره مانورها و تمرینات مشترک نظامی با کره‌‌جنوبی را متوقف کند امری که سبب شده تا سئول و توکیو همزمان با تقویت کارزار ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری هزینه‌های نظامی و دفاعی خود را به صورت قابل‌توجهی افزایش دهند.
علاوه بر این اکثر کارشناسان معتقدند که شرکای اروپایی آمریکا در ناتو به احتمال زیاد پیامدهای امنیتی سنگین‌تری نسبت به کشورهای آسیایی در صورت انتخاب مجدد ترامپ پرداخت کنند. ترامپ معتقد است که متحدان اروپایی آمریکا به طور خاص باعث شده‌اند که ایالات‌متحده در دهه‌های گذشته بیشترین هزینه‌های دفاعی را به منظور محافظت از آنها متحمل شود.
درخصوص موضوع تایوان و تنش‌های آن با چین نیز هر‌چند که ترامپ از پاسخ دادن صریح به این سوال که در صورت حمله چین به تایوان چه عکس‌العملی نشان می‌دهد، طفره رفته است اما اندیشکده‌های نزدیک به دیدگاه‌های ترامپ تاکید دارند تایوان باید برای ادامه ایستادگی در مقابل چین، حمایت دیپلماتیک و نظامی قابل‌توجهی دریافت کند. این مساله به گفته تحلیلگران نشان می‌دهد که به احتمال زیاد با روی کار آمدن ترامپ شاهد سطح جدیدی از تنش‌های امنیتی و سیاسی میان چین و آمریکا خواهیم بود.
در این راستا از آنجا که هدف کلی استراتژیک آمریکا حفظ برتری نظامی این کشور در منطقه آسیای شرقی است به نظر می‌رسد که ترامپ درخصوص اتحادهای منطقه‌ای مانند آکوواس که با هدف بازدارندگی در مقابل چین، همان مسیر دولت بایدن را پیش بگیرد با این تفاوت که قاعدتا رفتار ترامپ همان‌طور که در دوره ریاست‌جمهوری او مشخص بود، غیر‌قابل پیش‌بینی است.
از سوی دیگر همزمان با اینکه به نظر می‌رسد وی روابط خود را با ناندرا مودی به واسطه نقش هند در بازدارندگی در مقابل چین تقویت کند اما از منظر تجاری و اقتصادی اکثر سیاستمداران در کشورهای متحد آمریکا نگرانی‌های قابل توجهی به منظور ادامه همکاری‌ها با چین دارند.
نگرانی متحدان آمریکا
طبق گزارش‌های منتشر شده، تقریبا اکثر کشورهای آسیایی در طول دو دهه گذشته همکاری‌های تنگاتنگی را در حوزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری با چین تجربه کرده و زنجیره‌های عرضه و ارزش منطقه به طور کامل در محوریت چین قرار گرفته است. به همین دلیل است که ایده‌های مطرح شده از سوی ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های 10‌درصدی برای کالاهای وارداتی، زنگ خطر را برای متحدان آمریکا از منظر اقتصادی به صدا در آورده است.
در حالی که دولت بایدن اخیرا مجموعه‌ای از تعرفه‌های جدید را بر خودروهای الکتریکی ساخت چین و قطعات مرتبط اعمال کرده، اندیشکده‌های همسو با ترامپ و همچنین شخص وی پیشنهاد کرده‌اند تعرفه‌ها باید برای چین افزایش یابد زیرا این سیاست همزمان با رفتار قاطعانه‌تر در مقابل چین، باعث جداسازی زنجیره تامین آمریکا از این کشور می‌شود؛ امری که آمریکایی‌ها معتقدند چینی‌ها از این ابزار برای تسلط بر روندهای بین‌المللی استفاده و بهره‌برداری می‌کنند. در واقع اتاق‌های فکر نزدیک به ترامپ به دنبال این هستند که با اجرای یک بازی با حاصل جمع صفر در مقابل چین، سیاستی را دنبال کنند که در‌نهایت به اقتصاد چین ضربه بزند به طوری که کاهش مازاد تجاری چین و اروپا با ایالات‌متحده به نفع ترامپ خواهد بود. علاوه بر این اندیشکده‌های همسو با ترامپ تاکید دارند که جدایی اقتصادی بیشتر از چین به منزله تغییرات در زنجیره تامین منطقه‌ای است که منجر به افزایش صادرات هند و آسیای جنوب شرقی به ایالات‌متحده می‌شود که به وابستگی اقتصادی بیشتر آنها به آمریکا منجر خواهد شد. با این حال برخی دیگر کارشناسان معتقدند باوجود تمامی این احتمالات و پیشنهادها، اگر ترامپ قرار باشد که کشورهای آسیایی را برای همسویی اقتصادی بیشتر با آمریکا تحت فشار قرار دهد، ممکن است آنها را بیش از هر زمان دیگری به سمت چین سوق داده و در نتیجه نفوذ پکن را تقویت کند امری که به طور قطع چشم‌انداز استراتژیک آسیا را به‌طور چشمگیری تغییر خواهد داد.