آسیب شعارهای پوپولیستی برای بورس

«جهان‌صنعت»‌- با نزدیک شدن به ایام انتخابات بار دیگر نوبت به مطرح شدن وعده‌های مختلف نامزدها در حوزه‌های اقتصادی و غیر‌اقتصادی رسیده است. البته در ادوار گذشته وعده‌های اقتصادی بیش از سایر حوزه‌ها پررنگ بوده و نامزدها تلاش کردند که از طریق همین وعده‌ها که در موارد زیادی هم جنبه غیرواقعی داشته، رای مردم را به سمت خود جلب کنند. در دوره گذشته بازار سرمایه به محلی برای طرح وعده‌های مختلف تبدیل شده بود. در انتخابات 1400 بازار سرمایه شرایط بحرانی سال 99 را پشت‌سر گذاشته بود و اعتماد سرمایه‌گذاران را به حداقل رسانده بود، از این رو برخی نامزدها تلاش کردند که مشکلات بازار سرمایه را در کانون توجه خود قرار دهند و در مواردی از حل مشکل بورس ظرف چند روز هم گفتند. البته هیچ‌گاه در مورد اینکه چگونه قرار است مشکلات بورس ظرف دو یا سه روز حل شود صحبتی به میان نیاوردند. امروز هم در خرداد سال 1403 بازار سرمایه با مشکلات انباشت‌شده‌ای روبه‌رو بوده که از سال‌های قبل تا به امروز ادامه پیدا کرده است
. البته مشکلات حدود 13ماه گذشته شاید جنس دیگری داشته باشد؛ چالش‌هایی که وضعیت بازار سرمایه را احتمالا در بی‌سابقه‌ترین وضعیت خود قرار داده است. سال جاری هم به رغم پیش‌بینی‌ها و وعده‌هایی که برای بهبود وضعیت بورس داده شد، چنین اتفاقی رخ نداد و بازار به طور مداوم روزهای منفی و ریزش‌های سنگینی را تجربه کرد، بنابراین فضای تبلیغات و مناظره‌های انتخاباتی می‌تواند به محلی برای وعده‌های بورسی هم تبدیل شود تا از این طریق نامزدها بخواهند رای فعالان بازار سرمایه را به خود جلب کنند. طبیعتا بازیگران بورس با توجه به تجارب گذشته می‌توانند وعده‌های غیرواقعی را از وعده‌های عملیاتی و واقعی تشخیص دهند و نسبت به شعارهای نامزدها اعتماد کنند یا اعتماد نکنند.
آنچه مشخص است این است که راهکار حل مشکلات بازار سرمایه از جنس راهکارهای آنی و دفعتی نیست بلکه نیاز به یک برنامه جامع بلند‌مدت دارد که همه جوانب را سنجیده باشد.
«جهان‌صنعت» در گفت‌و‌گو با یک کارشناس بازار سرمایه به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است.
اهمیت رویکرد دولت جدید
در بازار سهام
محمد غفوری کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: طبیعتا رویکرد دولت‌ها در وضعیت بازار سرمایه حائزاهمیت است. نمی‌دانیم که در انتخابات پیش‌رو اصولگراها به پیروزی می‌رسند یا اصلاح‌طلب‌ها. هر کدام از اینها رویکردهای خودشان را برای بازار سرمایه خواهند داشت اما رویکرد دولت فعلی در چند سال اخیر به این شکل بود که اصلا چیزی به عنوان بازار سرمایه برایشان مهم نبود و اساسا بازار سرمایه را قبول نداشتند و اینکه راهکارها و سازوکارهایی هم از بورس نمی‌دانستند. او بیان کرد: این اتفاق را در وضعیت فعلی نمی‌توان کتمان کرد و کاملا در 13ماه اخیر مشاهده کردیم که چه بر سر بازار سرمایه آمد. قطعا رویکردهایی که باعث شود، وضعیت را حداقل وضعیت مطلوب‌تری ببینیم، قطعا تاثیرگذار است. هر تصمیم‌گیری که می‌شود از آنجایی که با یک بورس دولتی طرف هستیم و بازارساز نقش مهمی را در ایجاد نوسانات بزرگ دارد و به بازار ترند می‌بخشد، حتما رویکرد دولت آینده می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. غفوری تصریح کرد: عواملی مثل قیمت‌گذاری دستوری، نرخ دلار نیما، مالیات، تعرفه‌ها و عوارض صادراتی برای شرکت‌ها قطعا اگر به طرف بازار سرمایه باشد تاثیرگذار است و اگر این موارد اصلاح شوند می‌توان شاهد اقبال مجدد سرمایه‌گذاران به این بازار باشیم اما اگر رویکرد فعلی ادامه‌دار باشد فضا را برای بازار سرمایه مه‌آلود خواهد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: اگر انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم را به یاد داشته باشیم حرف‌هایی از این قبیل که از بازار حمایت می‌کنیم وجود داشت و برخی شعارهای پوپولیستی هم برای بازار سرمایه از سوی نامزدها مطرح می‌شد و می‌گفتند بورس را ظرف سه روز درست می‌کنیم. قطعا از این نوع شعارها مجددا عنوان خواهد شد اما پارامترهای بنیادی‌ای که می‌تواند عدد و رقم وضعیت بازار سرمایه را بهبود ببخشد این است که از فضای سیاست انقباضی دور شویم، چراکه رویکرد اقتصادی به سمتی رفته که باعث ضربه به تولید شده است. دماسنج اقتصاد کشور را باید از روی بورس ببینیم و این دماسنج امروز لطمه خورده است.
میانگین نرخ بهره 36درصدی که از سال 99 نزدیک 170درصد نرخ بهره در اقتصاد رشد داشته آثار منفی به دنبال داشته است. این سیاست‌ها قطعا می‌تواند عدم ورود نقدینگی به بازار سهام را در پی داشته باشد. چنین پارامترهایی برای بازار مهم است و نه شعارهایی که یک نامزد مطرح می‌کند که تحقق‌اش برای فعالان بازار سرمایه باورپذیر نیست.