آقای‌معاون اول دست بردارید

محمد‌صادق جنان‌صفت
اگر آدمی در ایران باشد که محمد‌رضا عارف را نشناسد و از کارنامه او در این چند دهه بی‌خبر باشد شاید به او حق بدهد که یک نامه به سران قوا بنویسد و از آنها درخواست کند که اجازه دهند ستاد تنظیم بازار که اتفاقا ریاست آن با معاون اول رییس‌جمهور است با ترکیبی از وزیران اقتصادی و نیز ریاست بانک مرکزی و همچنین رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان به کارش ادامه دهد. اما مشکل اینجاست که همه فعالان اقتصادی و سیاسی و نیز شهروندان و علاقه‌مندان به اقتصاد سیاسی وی را می‌شناسند و می‌دانند او در دوره مشهور به دوره اصلاحات نیز معاون اول بوده و نیز یک چند وقتی رییس سازمان برنامه‌و‌بودجه و چند سالی وزیر مخابرات و نیز چهار سال عضو مجلس قانونگذاری بوده است. بدون تردید این میزان سابقه باید آقای عارف را به این نتیجه رسانده باشد که قیمت هزاران کالا و خدمت که از سوی هزاران هزار بنگاه کوچک و بزرگ و نیز از مسیرهای گوناگون و از کشورهای دیگر و نیز صدها هزار فروشنده خرده‌پا و نیز فروشگاه‌های بزرگ به بازار ایران عرضه می‌شود را نمی‌توان با ابزار قیمت‌گذاری دستوری تنظیم کرد. اگر می‌شد باید در این چند دهه و حتی در سال‌های آخر رژیم پیشین که پایه‌گذار این سنت بود الان نرخ تورم سالانه در ایران همانند نرخ تورم دیگر کشورهای عادی زیر 5‌درصد بود. آقای عارف مگر در این چند ماه تازه سپری‌شده و مگر در دولت سیزدهم قیمت‌گذاری دستوری با شدت اجرا نمی‌شده است؟ اگر اینگونه بوده و هست چرا قیمت‌ها به جای تثبیت باز هم در مسیر افزایش بوده و هستند؟
معاون اول رییس‌جمهور باید به شهروندان توضیح دهد برای چه دست از راهبرد کهنه و دور انداخته‌شده قیمت‌گذاری دستوری دست برنمی‌دارد و همچنان دنبال این است که ستاد تنظیم بازار را فعال نگه دارد؟ شاید وی در پاسخ بگوید اگر این ستاد نبود قیمت‌ها الان بیشتر از این بودند که هستند. اولا که این ادعا اگر حتی در ذهن وی یا آدم دیگری باشد هرگز قابلیت اثبات ندارد و هیچ کارشناسی آن را باور نمی‌کند. از همه مهم‌تر این مردم هستند که می‌گویند این ستاد کاری اگر از دستش برمی‌آمد تا حالا انجام داده بود. تنها چیزی که شاید بتواند وجود این ستاد را برای دولتی‌ها توجیه کند این است که بگویند کاری می‌کنیم اما باید بیشتر از این روی قیمت‌گذاری کار کنیم.
توصیه نگارنده که دست‌کم 32‌سال است با خبرهای اقتصاد سیاسی در ایران زندگی کرده و دیدنی‌های بسیاری دیده این است که بنویسم آقای عارف لطفا دست بردارید و به فکر این باشید که آیا تورم 2 تا 5‌درصدی در کشورهای دارای اقتصاد عادی را ستاد تنظیم بازار درست کرده است یا تن دادن به دانش اقتصاد؟