آلمان در دو راهی بزرگ

ایلیا حسامی – در حالی که وزارت دفاع، وزیر امور خارجه و صدراعظم آلمان از طرح استقرار تسلیحات دوربرد آمریکا در خاک آلمان حمایت می‌کنند، این طرح با مخالفت‌هایی از سوی برخی مقامات حزب سوسیال دموکرات و احزاب چپ روبه‌رو شده است.
به گزارش هفته‌نامه «اشپیگل» ایالات‌متحده برای یک بار دیگر موشک‌های دوربرد خود را به آلمان منتقل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. این اتفاق حاصل توافق اخیر واشنگتن و برلین است. براساس این توافق، دولت فدرال آلمان برای بار دیگر به ایالات‌متحده آمریکا، چراغ سبز برای استقرار موشک‌های دوربرد در خاک آلمان نشان داده است. گفتنی است که مذاکرات این دو کشور در چند ماه گذشته به صورت محرمانه انجام ‌شده است. به همین دلیل اقدام دو کشور موجب انتقادات تندی از سوی حزب افراطی «جایگزینی برای آلمان» شده است. از سوی دیگر وزارت خارجه و وزارت دفاع کشور آلمان نیز در یک نامه به کمیته روابط خارجی بوندستاگ، سعی در توجیه این توافق که علت اصلی آن را افزایش تهاجم روسیه دانسته ،داشته است.
آنالنا بائربوک وزیر امور خارجه آلمان از این طرح در برابر مخالفین دفاع کرده است. این مقام آلمانی به روزنامه‌های گروه رسانه‌ای فونک گفت: « ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه به طور مستمر زرادخانه‌ای که به وسیله آن آزادی ما در اروپا را تهدید می‌کند گسترش داده است. ما باید از خود و شرکای بالتیک در برابر این امر محافظت کنیم از جمله از طریق افزایش بازدارندگی و تسلحیات اضافی.»
بائربوک در ادامه افزود که هر اقدام دیگری، علاوه بر غیر‌مسوولانه بودن در برابر اقدامات کرملین، ساده‌لوحانه خواهد بود. در ادامه وزیر امور خارجه آلمان مدعی شد که پوتین سال‌ها پیش معاهدات خلع سلاح و معماری صلح مشترک اروپایی را زیر پا گذاشته است و هدف اصلی او ترساندن ما و تحت فشار قرار دادن جوامع ما برای جدایی از یکدیگر است. این مقام آلمانی در ادامه گفت: ‌روسیه پوتین در حال حاضر بزرگ‌ترین تهدید امنیتی برای ما و صلح در اروپا است.
در چنین شرایطی در حاشیه هفتاد و پنجمین نشست سران ناتو که هفته پیش در واشنگتن برگزار شد، اعلام شد که ایالات‌متحده از سال 2026 مجددا قصد دارد سیستم‌های تسلیحاتی خود را در خاک آلمان مستقر کند. لازم به ذکر است که این موشک‌ها از نوع کروز تاماهوک هستند که برد 2500کیلومتری دارند و به روسیه می‌رسند. این موشک‌ها از نظر فنی می‌توانند به سلاح‌های هسته‌ای مجهز شوند. در این برنامه، موشک‌های ضدهوایی اس‌ام-6 و سلاح‌های مافوق صوت جدید توسعه یافته نیز حضور دارند. همچنین این طرح نظامی موجب می‌شود که ناتو بتواند بسیاری از اهداف را در عمق روسیه مورد هدف قرار دهد.
مخالفان خواهان توجه به پیامدها هستند
رالف موتزینیچ رییس فراکسیون پارلمانی حزب دموکرات آلمان نسبت به اسقرار برنامه‌ریزی شده تسلیحات دوربرد آمریکا در آلمان ابراز نگرانی کرده و به روزنامه‌های گروه رسانه‌ای فونک گفت: «‌ما باید با توجه به حمله روسیه به اوکراین، توانایی‌‌های دفاعی خود را ارتقا دهیم اما نباید خطرات این استقرار را نادیده بگیریم.»
موتزینیچ در ادامه گفت که نمی‌داند چرا آلمان به تنهایی باید چنین سیستم‌هایی را مستقر کند و دوست دارد دولت فدرال آلمان تصمیم خود را در پیشنهادات کنترل تسلیحات گنجانده باشد.
کمی بعدتر اولاف شولتز صدراعظم آلمان نگرانی‌هایی مبنی بر اینکه این طرح می‌تواند منجر به تشدید روابط با روسیه شود را رد کرد و گفت: «این تسلیحات به عنوان یک عامل بازدارنده عمل می‌کند و از همان ابتدا برای جلوگیری از حملات از یک منطقه امن طراحی شده بودند.» شولتز در ادامه افزود که آنچه همیشه نگران آن هستند جلوگیری از جنگ است. صدر‌اعظم آلمان تاکید کرد که این تصمیم واشنگتن به بهترین معنا با استراتژی امنیتی آلمان در نتیجه جنگ روسیه علیه اوکراین مطابقت دارد. وی بار دیگر ترس‌ها و نگرانی‌ها از استقرار موشک‌های دوربرد آمریکا در آلمان را رد کرد.
در مسکو نیز مقامات کرملین از وقایع اخیر خشنود نیستند و اعلام کرده‌اند که هیچ گزینه‌‌‌‌‌‌‌ای را از جمله اسقرار موشک‌های مجهز به سلاح‌های هسته‌ای را رد نمی‌کند. سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه گفت که امنیت روسیه توسط تسلیحات آمریکایی به خطر افتاده است و این یک گام در مسیر تشدید تنش ناتو و ایالات‌متحده به سمت روسیه است. وی در روز پنجشنبه گذشته به خبرنگاران گفت: «‌اگر مقامات دولت فدرال آلمان این گونه اقدامات تنش‌زا به بهانه قابلیت‌های روسیه در منطقه کالینیگراد در دستور کار قرار دهند، واکنش نشان خواهیم داد.» وی با ابراز تاسف از اینکه غرب به بهانه‌های واهی، اتهاماتی را در زمینه افزایش تنش به روسیه نسبت می‌دهد در ادامه گفت: « با توجه به در کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از قابلیت‌های نظامی کشورهای ناتو، روسیه باید به گسترده‌‌ترین شکل پاسخ خود را بیان کند. از نظر اینکه چه تسلیحاتی، کجا و چه زمانی می‌تواند مستقر شود؟
لازم به ذکر است که سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد که 26 تیر برگزار شد، از آلمان انتقاد کرد و تن دادن برلین به خواسته‌های واشنگتن را نشانه حقارت آلمان دانست.
دیمتیری پسکوف سخن‌گوی کرملین هم به تلویزیون دولتی روسیه گفت: «‌ما در راه جنگ سرد هستیم. همه اینها در گذشته رخ داده است.»
وی آلمان، ایالات‌متحده، بریتانیا و فرانسه را متهم کرد که مستقیما در درگیری بر سر اوکراین دخالت دارند. وی افزود که همه ویژگی‌های جنگ سرد با رویارویی مستقیم میان مخالفان در حال بازگشت است.
وقایع اخیر و واکنش‌های مقامات روسی در پاسخ به غربی‌ها می‌تواند خبر از آغاز یک جنگ سرد جدید میان شرق و غرب باشد. در چنین شرایطی آلمان نیز در یک دو راهی استراتژیک قرار گرفته است زیرا از یکسو خطر روسیه را بر امنیت ملی خود احساس می‌کند و از سوی دیگر همزمان با ایجاد دودستگی در میان مقامات و جریان‌های سیاسی آلمانی نسبت به استقرار تسلیحات اتمی آمریکا، با چنین رویکردی ممکن است پایش به جنگ سرد جدید شکل گرفته به صورت ناخواسته کشیده شود.