آمار امیدوارکننده است

گروه جامعه- اعتیاد معضل گریبانگیر قشر زیادی از جامعه ایران شده است. هرچقدر درباره آن نوشته شود، و برنامه‌سازی و فرهنگ‌سازی صورت گیرد، هرچقدر به وضعیت معتادان یک جامعه رسیدگی شود، بهبودی و سالم‌سازی آن جامعه از آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن کاهش می‌یابد و می‌توان کم‌کم این معضل را تحت کنترل درآورد و سپس آن را ریشه‌کن کرد. از سویی دیگر اعتیاد در میان دانش‌آموزانی با سن پایین با مواد صنعتی نیز به شدت رواج یافته و همین امر باعث کاهش سن اعتیاد به طور کلی در کشور شده است. چند روز قبل بود که مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران توضیحاتی درخصوص عملکرد سازمان خود و همچنین در مورد مراکز بهبود اعتیاد شهرداری تهران ارائه و عنوان کرد که تاکنون چه اقداماتی برای معتادان این شهر صورت گرفته است.
به گزارش ایسنا، قدیمی ضمن تشریح مراکز و طرح‌های این سازمان گفت: سازمان خدمات اجتماعی که زیر نظر شهرداری تهران فعالیت می‌کند، دارای ۷۷ مرکز است که با ظرفیت ۱۳ هزار نفر به صورت شبانه‌روزی خدمات ارائه می‌کند.
وی با بیان اینکه ۱۵ مددسرا در مناطق ۱، ۲، ۴، ۵، ۸، ۹، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۱۸ و ۲۲ فعالیت می‌کنند، گفت: ظرفیت این مددسراها سه هزار نفر است و از آنجا که ۸۰ درصد مراجعه‌کنندگان معتاد هستند، خدمات کاهش آسیب نیز به آنها ارائه خواهد شد و در صورتی که این افراد مایل به ترک اعتیاد باشند نیز به صورت رایگان به مراکز بهبود معرفی می‌شوند.
قدیمی با بیان اینکه آمایش مددسراها عمدتا در نزدیکی پاتوق‌هاست، گفت: مددسراها برای خواب معتادان در نظر گرفته شده این در حالی است که دو سامان‌سرا در اسلامشهر و لویزان با ظرفیت ۵۰۰ نفر برای نگهداری افرادی که از جامعه رانده شده‌اند، وجود دارد که این افراد جمعی از آسیب‌ها را دارند و هیچ سازمان و ارگان و حتی خانواده‌شان توانایی پذیرش آنها را ندارند.
وی درخصوص نحوه عملکرد معاونت اجتماعی شهرداری تاکید کرد: سال گذشته اولین بار بود که حتی یک مورد فوتی کارتن‌خواب بر اثر سرمازدگی ثبت نشد این در حالی است که در سنوات گذشته تا روزی ۱۵، ۱۶ نفر آمار فوتی در زمانی که دمای هوا منفی بود، گزارش شده است اما سال ۹۵ با اقدامات ابتکاری همچون استقرار ۱۵۰ اتوبوس سیار، این آمار به صفر رسید.
۳۵ درصد از معتادان پس از ترک به خانواده‌های خود بازگشتند
قدیمی همچنین با بیان اینکه ۲۴ مرکز بهاران با ظرفیت ۲۵۰۰ نفر در مناطق ۲۲ گانه تهران دایر شد، گفت: در مرحله اول ۱۶۷۰ نفر پذیرش شدند که ۴۳۰ نفر از آنها به خانواده بازگشتند که البته برخی می‌گویند این تعداد کم است اما در حوزه آسیب‌های اجتماعی بازگشت ۳۵ درصد از معتادان به کانون خانواده یک کار ویژه و فوق‌العاده است. هر چند همان‌گونه که در همه رشته‌های اجتماعی اختلاف نظر در مورد نحوه ورود وجود دارد، در مورد فعالیت مراکز بهاران نیز اختلاف‌نظرهایی وجود دارد اما به دلیل موفقیت روزافزون این مراکز باید چنین مراکزی در سایر استان‌ها نیز دایر شود.
وی با بیان اینکه ۱۶مرکز پرتو ویژه کودکان با ظرفیت سه هزار نفر وجود دارد، گفت: اصل بر پیشگیری است و معتقدیم اگر همه سازمان‌ها و ارگان‌ها در حوزه فرهنگی و پیشگیری خوب کار کنند، دیگر نیازی به مددسرا و سامان‌سرا نخواهیم داشت و بر همین اساس سعی کردیم با قبول این کودکان که به طور عمده از حضور مادر و پدر محروم هستند در مراکز استفاده کنیم و خدماتی را به صورت نیمه‌وقت با کمک خیریه‌ها به آنها ارائه می‌کنیم.
قدیمی در تشریح مراکز بهبودی این سازمان با بیان اینکه دو مرکز بهبود در سعیدآباد جاجرود و خاورشهر با ظرفیت ۷۰۰ نفر وجود دارد که پس از درمان به مراکز بهاران منتقل می‌شوند، گفت: همچنین کمپ مرهم ویژه زنان و کمپ کانون ایمان رهیافتگان هر کدام با ظرفیت ۱۰۰ نفر فعالیت می‌کنند.
وضعیت سامان‌سراهای شهرداری تهران نیز این‌گونه عنوان شده است: دو همراه‌سرا در مناطق سه و شش با ظرفیت ۴۰۰ نفر ایجاد شده و دو مجوز نیز به مناطق ۱۱ و منطقه همجوار برای پوشش همراهان بیمار بستری شده در بیمارستان فارابی ارائه می‌دهد. همچنین به منطقه ۱۱ مجوز داده‌‌اند در صورت تقاضای همراهان بیمار، آنها را به هتل یا مسافرخانه‌های اطراف معرفی کند. از سویی دیگر شهرداری تهران ۱۰ پایگاه خدمات اجتماعی در منطقه فرحزاد، ترمینال غرب، راه‌آهن، هرندی، پیاده‌راه ۱۷ شهریور، محله اتابک، ترمینال جنوب، حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و بهشت زهرا دایر کرده است که مددکار خانم و آقا و همچنین روانشناس در این پایگاه‌های خدمات اجتماعی فعالیت دارند و با گشت‌زنی در این محلات ذکرشده، نسبت به شناسایی افراد آسیب‌دیده و آسیب‌پذیر اقدام می‌کنند به گونه‌ای که این مددکاران در گشت‌زنی‌های خود در پایانه‌ها نسبت به شناسایی دختران و پسران فراری و همچنین در راه ماندگان و افراد بزهکار اقدام کرده و بر اساس شرایط‌شان آنها را به خانواده بازپیوند داده یا به بهزیستی معرفی می‌کنند این در حالی است که سال گذشته در یکی از پایانه‌ها ۶۰۰ دختر فراری شناسایی شدند.
قدیمی با تاکید بر اینکه ظرفیت این ۷۷ مرکز، ۱۷ هزار نفر است که با توجه به فصول خاص تا ۲۰ هزار نفر نیز خدمات ارائه می‌شود، گفت: دو تا سه میلیارد تومان هزینه پزشکی بابت پذیرش معتادانی که در مددسراها به سر می‌برند، پرداخت شده و چندین عمل آپاندیس و حتی عمل قلب باز برای این افراد انجام شده است.
کاهش آسیب در محله هرندی
معاون اجتماعی شهرداری در دفاع از عملکرد خود درخصوص رهاسازی وضعیت محله هرندی در پاسخ به انتقادات گفت: شاهد کاهش آسیب در منطقه هرندی هستیم و اقدامات خوبی در کوچه‌های هرندی انجام شده به گونه‌ای که بعد از ساعت ۲۰ نمی‌توانستید در محله هرندی تردد کنید اما حالا با اقدامات گسترده‌ای که انجام شده، وضعیت این محله بهبود یافته است و شاهد هستیم که سه مدرسه صبح رویش، دو مرکز پرتو، دو مددسرا و دو مرکز بهاران نیز در این منطقه فعالیت می‌کنند و دیگر آن وضعیتی که در محله هرندی سابق وجود داشت، وجود ندارد. اما دقت داشته باشید هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که می‌تواند آسیب‌ها را در حوزه اجتماعی به صفر برساند.
به گفته قدیمی، باید در نوع غربالگری معتادان تجدیدنظر شود. مردم شاهد تردد معتادان متجاهری هستند که در سطح شهر پراکنده‌اند و این نتیجه غربالگری نادرست است چراکه بارها دیده شده ۵۰ درصد از معتادانی که توسط نیروهای انتظامی جمع‌آوری می‌شوند، پس از غربالگری رها شده و دوباره به سطح شهر بازمی‌گردند.
درباره سرانجام راه‌اندازی مرکز نگهداری از مادران معتاد به همراه فرزندان‌شان نیز عنوان شده این مرکز برای نگهداری مادران معتادی است که نمی‌توانند فرزندشان را رها کنند و از سوی دیگر زنان معتاد باردار نیز در این مرکز نگهداری می‌شوند که سه ساختمان در بوستان‌ها به بهزیستی معرفی شده تا آنها را برای نگهداری مادران و کودکان آماده کنند که یکی از این مراکز در منطقه ۲۲ راه‌اندازی شده است.
لزوم ایجاد مرکزی ویژه دانش‌آموزان معتاد
قدیمی در ادامه با بیان اینکه باید یک مرکز پرتو یا بهبودی ویژه دانش‌آموزان و دانشجویان معتاد ایجاد شود، گفت: همین جا اعلام خطر می‌کنیم که سن ابتلای دانش‌آموزان و دانشجویان به اعتیاد کاهش یافته و باید این افراد دارای مراکز خاص شوند. اما این بایدها فعلا در حد و خواسته مطرح شده و به صورت عملی هنوز محقق نشده است؛ امری که بیش از هر چیزی خطرات و آسیب‌های بیشتری برای دانش‌آموزان و افرادی با سن پایین جامعه دارد و قطعا باید مورد توجه جدی‌تری قرار گیرد.