آمریکا قید رابطه اقتصادی با ایران را نمی‌زند

حمداله حیدری- در حالی که ایران همچنان در حال آماده‌سازی شرایط و زیرساخت‌ها برای استفاده نهایی از برجام است، تحولاتی در جهان همچون تغییر ریاست‌جمهوری آمریکا باعث شده نگرانی‌های جدیدی برای فعالان اقتصادی ایران ایجاد شود. این در حالی است که تا پیش از این تجار و کارشناسان اقتصادی بر این عقیده بودند که روی کار آمدن ترامپ نمی‌تواند تغییری جدی در اقتصاد ایران ایجاد کند اما اقدامات غیرمنتظره اخیر ترامپ همچون امضای فرمان ممنوعیت ورود تجار و ایرانیان به آمریکا باعث شده دلواپسی‌هایی در میان فعالان اقتصادی ایجاد شود و آنها نسبت به آینده برجام نگران شوند.
در این میان با توجه به قدرت نفوذ آمریکا بر بانک‌های خارجی، این واهمه وجود دارد که بانک‌های خارجی بیشتر از گذشته از همکاری با ایران اجتناب کنند. از همین رو فعالیت‌های تجاری و بازار صادراتی ایران نیز می تواند با مشکلات جدی و نقل‌وانتقالات دشوار مالی روبه‌رو شود که در صورت به واقعیت پیوستن این موضوع، اگرچه برجام با مشکل روبه‌رو نمی‌شود اما در واقع سد‌های ارتباطی جدیدی در روابط تجاری و اقتصادی ایران با کشورهای اروپایی و همچنین سایر کشورها ایجاد خواهد شد.
ترامپ یک نفر نیست
بر همین اساس محمدرضا انصاری، نایب رییس اتاق ایران درباره روی کار آمدن رییس‌جمهور جدید آمریکا و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران به «جهان صنعت» گفت: صحبت‌هایی که در دوره کمپین می‌شود با اقداماتی که بعد از انتخاب و گرفتن کرسی ریاست‌جمهوری انجام می‌شود، فرق دارد. زیرا موقع انتخابات شعارها و حرف‌ها هدف جلب رای را دارد در حالی که وقتی رییس‌جمهور دیگر تنها نیست، آن موقع باید روی برآیند نیروهای جامعه و نیروهای حزب خودش حرکت کند.
وی به وضعیت مبهم بازارها در قبال شروع ریاست‌جمهوری ترامپ در آمریکا اشاره کرد و گفت: سر کار آمدن ترامپ دنیا را شوکه کرد؛ علت شوکه شدن دنیا هم صحبت‌هایی بود که ترامپ موقع کمپین انتخاباتی می‌کرد؛ ترامپ هم از دیگر روسای جمهوری آمریکا مستثنا نیست؛ او دیگر یک نفر نیست بلکه یک مجموعه است و با آنها حرکت می‌کند. بنابراین باید تا سال نو صبر کنیم ببینیم چه اتفاقی می‌افتد.
این فعال اقتصادی با یادآوری برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در بهار سال آینده افزود: نکته مهم این است که روی کار آمدن ترامپ که این همه ابهام ایجاد کرده با انتخابات ایران همزمان شده است. وی در عین حال تاکید کرد: به آینده امیدوارم چون فکر می‌کنم ایران شایسته رشد و توسعه است فقط باید سازوکارهای لازم برای توسعه را برای آن فراهم کرد.
انصاری تصریح کرد: فکر نمی‌کنم ایران مثل خیلی از کشورهای دیگر به سرازیری برود بلکه با این پتانسیل عظیم آگاهی که در کشور هست راه خودش را پیدا خواهد کرد.
برای رسیدن به میوه برجام در نیمه راه هستیم
وی گفت: برخورد ما با جریان ترامپ باید خیلی با تدبیر صورت بگیرد. برای رسیدن به میوه برجام هنوز در نیمه راه هستیم و به ویژه برای حفظ برجام و گسترش نتایج آن باید در مقابل آمریکای دوران ترامپ خردورزانه برخورد کنیم.
نایب رییس اتاق ایران درباره همکاری ضعیف شرکت‌های بزرگ بین‌المللی با ایران در دوران پسابرجام گفت: آمریکا مانع همکاری بانک‌های بزرگ دنیا با ایران می‌شود و این باید در ماه‌های آینده حل شود، آن موقع است که اقتصاد ایران می‌تواند از فرصت‌های بین‌المللی استفاده کند.
وی افزود: اقتصاد ایران پتانسیل صادرات غیرنفتی ۵۰۰ میلیارد دلاری را دارد؛ این پتانسیل در ملت ۸۰ میلیون نفری مستعد ایران هست؛ اگر بخواهیم ایران را با مالزی مقایسه کنیم مالزی با جمعیتی ۳۰ میلیون نفری ۲۶۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی دارد؛ به همین نسبت ملت ایران هم با جمعیت ۸۰ میلیون نفری می‌تواند حداقل ۵۰۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته باشد.
انصاری ادامه داد: اگر این محقق شود معنی‌اش این است که ایران می‌تواند ۵۰۰ میلیارد دلار هم واردات داشته باشد و این یعنی هزار میلیارد دلار مراوده اقتصادی با دنیا.
وی افزود: همچنین ایران می‌تواند در جریانات اقتصادی دنیا اثرگذار باشد. وقتی کل تولید ناخالص دنیا ۷۰ میلیارد دلار است ایران با هزار میلیارد دلار مراوده اقتصادی در اقتصاد دنیا نقش موثری خواهد یافت.
این فعال اقتصادی رفت‌وآمد هیات‌های اروپایی به ایران در دوران پسابرجام را یادآور شد و گفت: همان‌طور که آمدورفت هیات‌ها نشان داده، فعالان اقتصادی اروپا خیلی مشتاق کار با ایران هستند.
نایب رییس اتاق ایران اضافه کرد: سه هزار و ۵۰۰ فعال اقتصادی از زمان برجام تاکنون به ایران آمده و سرک کشیده‌اند و رفته‌اند، آنها منتظر فراهم شدن بستر بانکی برای کار با ایران هستند.
وی ادامه داد: اگر مسایل بانکی حل شود سرمایه‌گذاران خارجی در ایران سرمایه‌گذاری خواهند کرد. مشکل شرکت‌های بین‌المللی برای کار با ایران بیشتر بانکی است و این مشکل هم به آمریکا برمی‌گردد.
انصاری گفت: بانک‌های بزرگ دنیا به دو علت حاضر به کار با ایران نیستند، یکی اینکه بانک‌های خود ما وضع مناسبی ندارند و باید ساختار مالی خودشان را درست کنند و خودشان را با نظمی که بر بانک‌های دنیا حاکم است سازگار کنند، دیگر اینکه بانک‌های دنیا گرفتار آمریکا هستند چون پولشان برای کلر شدن به آمریکا می‌رود و در نیویورک کلر می‌شود.
وی تصریح کرد: آمریکا هنوز موافق نیست که ایران با دنیا کار کند. یک دلیل آن هم این است که دوست دارد خودش بیاید مثل بوئینگ که در رقابت با دیگر شرکت‌ها خواستار حضور در بازار ایران شد.
آمریکا علاقه‌مند به حضور در ایران
نایب رییس اتاق ایران درباره اشتیاق بخش اقتصادی آمریکا برای بهبود روابط با ایران نیز گفت: آمریکا علاقه‌مند به حضور در اقتصاد ۸۰ میلیون نفری ایران است. آمریکا می‌تواند مشکلات سیاسی با ایران را از مسایل اقتصادی جدا کند.
وی به درخواست یک شرکت آمریکایی برای حضور در صنعت نفت ایران در سال‌های قبل اشاره کرد و افزود: آمریکا ممکن است خودش هم مراودات اقتصادی را از مسایل سیاسی جدا کند و قبل از اینکه توتال به ایران بیاید یک شرکت آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در حوزه نفت ایران آمده بود.
انصاری افزود: آمریکایی‌ها دنبال پول هستند و می‌توانند روابط اقتصادی با ایران را از مسایل سیاسی جدا کنند.