آنفلوآنزا رفتنی نیست

در حالی که دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم گذار کشور اعلام کرده روند گسترش بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در کشور بسیار کند شده است، رییس سازمان دامپزشکی کشور در ششمین کنگره بین‌المللی دامپزشکی طیور گفت: این ویروس به ما می‌گوید که دائمی است و ما باید تولید خود را مدیریت کنیم تا تلفات کمتری داشته باشیم.
واقعیت این است که اقدامات ناکافی و بی موقع دستگاه‌ها در مورد آنفلوآنزای پرندگان، بازار مرغ و به خصوص تخم‌مرغ را به شدت با بحران مواجه کرده به طوری که با وجود واردات، قیمت هر شانه تخم‌مرغ در مغازه‌ها همچنان ۲۰ هزار تومان است. این در حالی است که سویه جدید این بیماری برای انسان‌ها نیز خطرناک است و منجر به نگرانی مردم شده است.‌ بر همین اساس رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه ویروس فوق حاد آنفلوآنزای پرندگان برای خودش حیات قائل و با ما در حال مبارزه است گفت: آنفلوآنزای حاد پرندگان یک تهدید ملی است . بنابراین ما باید تولید خود را مدیریت کنیم تا تلفات کمتری داشته باشیم.
۲۷ هزار واحد مرغداری مجاز و غیرمجاز
علیرضا رفیع‌پور با بیان اینکه صنعت طیور عمری ۱۰۰ ساله دارد که ما با دو هزار قطعه فعالیت خود را شروع کردیم، گفت: ۲۷ هزار واحد مرغداری مجاز و غیرمجاز در کشور داریم. وی افزود: از این حجم تولید امروزه سیستم یکپارچه‌ای در صنعت طیور کشور به همراه آزمایشگاه‌های مجهز و پژوهشگاه‌های متعدد ایجاد شده تا صنعتی پایدار و رو به رشد را در کشور شاهد باشیم.
رییس سازمان دامپزشکی کشور ادامه داد: در سال ۲۰۰۳ تولید مرغ ما ۷۰ میلیون تن بود که این میزان در سال ۲۰۱۵ به ۱۱۵ میلیون تن رسیده است و ما ۱۹ میلیارد مرغ گوشتی و شش میلیارد مرغ تخمگذار داریم که در این صنعت در حال تولید هستند.
وی تصریح کرد: ۷۰ میلیون تن تولید تخم‌مرغ و ۸۰۰ میلیون تن تولید خوراک طیور صنعتی و در مجموع بیش از ۲۷ هزار واحد مرغداری مجاز و غیرمجاز در کشور داریم.
رفیع‌پور ادامه داد: سرانه مصرف تخم‌مرغ در کشور از سه به ۱۲ کیلوگرم رسیده و سرانه مصرف آن رشد فزاینده‌ای را تجربه کرده و امروز ۱۷۰ کارخانه خوراک طیور در کشور فعالیت دارند.
رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه در حال حاضر ۳۶ همکار دامپزشکی در ۳۲ استان کشور فعالیت دارند، گفت: با بررسی مشکلات دامپزشکی مشخص می‌شود که این صنعت موانعی چون پراکندگی آن در بخشی از کشور و تمرکز بیش از اندازه در بخش دیگر از کشور دارد؛ از طرفی سالانه دو تا چهار میلیون پرنده مهاجر با ۴۰۰ گونه به استان‌های کشورمان می‌آیند که این موضوعات موجب اپیدمی و شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان از سایر بیماری‌ها می‌شود.
مشکل ناوگان حمل‌و‌نقل طیور
وی ناوگان حمل‌و‌نقل طیور کشور را نیز دچار مشکل دانست و گفت: این ناوگان باعث می‌شود که بیماری‌های طیور انتقال یابد و از طرفی هنوز واحدهای غیرمجاز طیوری داریم که تعیین تکلیف نشده‌اند و موجب بروز بیماری‌ در سایر مرغداری‌ها می‌شود.
رفیع‌پور تصریح کرد: خوراک طیور کشور هنوز به صورت دستی در مرغداری‌های کشور ساری و جاری است که این خوراک کیفیت لازم را به طور کامل ندارد زیرا تحت نظر نیست.
رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه صنعت طیور کشور هنوز بهره‌وری لازم را ندارد افزود: با این شرایط یاد شده صنعت طیور‌ کشور نمی‌تواند بهره‌وری لازم را داشته باشد. از طرفی با توجه به اینکه بیماری‌ها تهدیدی بالقوه به حساب می‌آیند و هزینه تولید در کشورمان بالا رفته است که این امر شرایط پایین بهره‌وری را در کشور ایجاد می‌کند و به بیماری‌ها دامن می‌زند.
ویروسی با تهدید دائمی
وی با اشاره به اینکه بیماری آنفلوآنزای طیور ۱۴۰ سال پیش برای اولین بار شناسایی و گزارش شد، گفت: در این سال‌ها دنیا همواره با اپیدمی این بیماری مواجه بوده است و تجارت مهاجرت پرندگان شرایط این بیماری را به وضعیتی رسانده است که به عنوان یک تهدید دائمی مطرح است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه ویروس فوق حاد آنفلوآنزای پرندگان برای خودش حیات قائل و با ما در حال مبارزه است گفت: در حال حاضر از اواخر ۲۰۱۷ دو سویه H5 و H7 در کشورهای مختلف مشاهده شده است و به ما می‌گوید که دائمی است. بنابراین ما باید تولید خود را مدیریت کنیم تا تلفات کمتری داشته باشیم.
صنعت امنیتی
وی خطاب به دامپزشکان گفت: مدیریت بهداشت طیور در کشور ما دچار مشکل است‌ در حالی که بهبود مدیریت بهداشتی در این ارتباط باید سرلوحه کارمان باشد و در ۲۷ هزار واحد مرغداری مشاهده شود. رفیع‌پور خطاب به مسوولان سیاسی کشور گفت: صنعت طیور رکن امنیت غذایی، اقتصادی و اجتماعی در کشورمان بوده و در حوزه روانی تاثیرگذار است.
وی صنعت طیور را یک حوزه امنیتی خواند و گفت: صنعت طیور در واقع یک صنعت امنیتی در کشور است؛ این در حالی است که جمعیت کشور اضافه شده است و ما باید نگاه متفاوتی به این صنعت داشته باشیم.
رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه در حوزه آمایش سرزمینی باید به صنعت طیور در قالب مقالات و طرح‌های مختلف نگاه شود، گفت: باید از تراکم این صنعت در کشور جلوگیری کنیم به طوری‌که اکنون در یک سوم کشور تراکم داریم.
رفیع‌پور اظهار داشت:‌ صنعت طیور کشور با وجود همه این فراز و فرودها اکنون به صادرات رسیده و بنده امیدوارم این صنعت مقتدر بماند و به کار خود ادامه دهد.
بیکاری شاغلان طیور با آنفلوآنزا
همچنین در ادامه رییس سازمان نظام دامپزشکی کشور با بیان اینکه ستاد آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان باید قبل از شیوع بیماری در کشور شکل بگیرد، گفت: آنفلوآنزا بسیاری از شاغلان صنعت طیور را بیکار کرده است.
محمدرضا صفری اظهار داشت: صنعت طیور پس از گذشت ۶۳ سال از آغاز فعالیت خود، با وجود مشکلات متعدد، همگام با زیربخش‌های کشاورزی رشد کرده و تا سال ۱۳۹۰ این صنعت به گواه آمار، ۷۰۰ درصد رشد داشته است. وی با بیان اینکه تا سال ۱۳۹۵ برآورد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم حدود سه میلیون نفر در صنعت بود، گفت: اما وضعیت آنفلوآنزای دو سال اخیر، بسیاری از آنها را بیکار کرده است. رییس سازمان نظام دامپزشکی کشور اضافه کرد: این جمعیت سالانه ۲۵ کیلوگرم مرغ و ۱۱ کیلوگرم تخم‌مرغ برای هر فرد ایرانی تولید می‌کند.
رقابت منفی
وی با بیان اینکه در ایران بیش از ۶۰۰ کارخانه ساخت خوراک وجود دارد، افزود: اما به دلیل ساختار حاکم بر صنعت، ساخت خوراک توسط مرغدار انجام می‌شود و کارخانه‌های خوراک با کمتر از ۲۵ درصد ظرفیت فعالیت و در رقابت منفی برای جلب مشتری تلاش می‌کنند.
رییس سازمان نظام دامپزشکی کشور تصریح کرد: در مراکز آموزشی و دانشگاهی، رشته فناوری ساخت خوراک وجود ندارد و مسوول فنی کارخانه‌ها از سوی دولت، فرد باتخصص غیرمرتبط منصوب می‌شود. صفری ادامه داد: به دلیل فقر دانش، بازده پایین ساخت خوراک، به عنوان عامل سهیم در افت راندمان استفاده از مواد خوراکی ایفای نقش می‌کند.
افزایش ظرفیت تولید
وی با اشاره به اینکه در بدو انقلاب، مصرف سرانه مرغ حدود ۵/۴ کیلوگرم و تخم‌مرغ حدود ۵/۳ کیلوگرم با جمعیتی نزدیک به ۳۶ میلیون نفر بوده است، گفت: اکنون جمعیت ۸۰ میلیون نفری و سرانه مصرف گوشت مرغ ۲۵ کیلوگرمی و تخم‌مرغ بیش از ۱۰ کیلوگرم است که این نشان می‌دهد ظرفیت تولید مرغ حدود ۱۲ برابر و تخم‌مرغ هفت برابر دوران اوایل انقلاب شده است.
رییس سازمان نظام دامپزشکی کشور با اشاره به اینکه در اپیدمی سال ۱۳۸۹ آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان، بیش از ۱۲ میلیون مرغ تخمگذار معدوم شد، گفت: قیمت تخم‌مرغ از دی‌ماه ۸۹ تا حدود یک سال بعد از آن به شدت افزایش پیدا کرد؛ برآورد زیان آنفلوآنزا در این سال بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان شد و بیش از ۱۰ هزار نفر بیکار شدند.
ستاد آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان باید زودتر شکل می‌گرفت
صفری با تاکید بر اینکه دولت در ساماندهی و اصلاح صنعت طیور وظیفه دارد، تصریح کرد: امروزه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان، بزرگ‌ترین دغدغه ماست. اما باید سوال کرد ما در زمینه مقابله با این بیماری، چه اقداماتی انجام دادیم. وی با بیان اینکه سازمان دامپزشکی در این زمینه وظایف خود را انجام می‌دهد، افزود: آیا این سازمان به تنهایی می‌تواند از پس مساله به این مهمی برآید؟ ساختار صنعت خیلی به ما اجازه مانور در این زمینه را نمی‌دهد.
رییس سازمان نظام دامپزشکی کشور تاکید کرد: ما نیاز داریم ستاد آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان قبل از شیوع بیماری در کشور شکل بگیرد‌ نه اینکه بعد از شیوع، به منظور معدوم‌سازی و پرداخت خسارت تشکیل شود.
صفری با بیان اینکه ما به سازمان دامپزشکی نیاز داریم که در عمل و تصمیم‌گیری استقلال داشته باشد، گفت: زمانی که قرار باشد برای انجام یک کار به ۱۰۰ نفر غیرمتخصص پاسخگو باشیم، توان مانور‌مان کم می‌شود.
اقدامات ناکافی
وی با اشاره به سخنان رییس‌جمهور درباره اینکه ۲۵ میلیون مرغ به خاطر حفظ سلامت مردم معدوم شده است، افزود: رییس‌جمهور در هیات وزیران نیز به افزایش قیمت تخم‌مرغ و تاثیر آن بر اقتصاد اشاره کرده بود‌ بنابراین دامپزشکی کاملا با اقتصاد و سلامت جامعه مرتبط است.
این مقام مسوول با اشاره به اینکه خوشبختانه اخیرا شاهد هستیم دولت و مجلس به بخش دامپزشکی توجه می‌کنند، گفت: اما این اقدامات کافی نیست.
صفری با بیان اینکه بخش خصوصی بیش از ۱۰ سال است یک ریال تسهیلات دریافت نکرده، گفت: در حوزه تحقیقات دامپروری و دامپزشکی نیز ما جایگاه ویژه‌ای نداریم و همه اینها باید رشد کند.
۲ سال باید وارد کنیم
گفتنی است رییس هیات مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران در رابطه با توزیع تخم‌مرغ برای بازار شب عید تصریح کرد: برای بازار شب عید هم تخم‌مرغ وارداتی بازار را اشباع خواهد کرد. چاره‌ای جز واردات نداریم و تا زمانی که معضل به وجود آمده برطرف نشود تا حدود دوسال راه‌حل دیگری برای تامین نیاز بازار به جز واردات این محصول نداریم.
وی با بیان اینکه تعداد زیادی از گله‌های مادر ما حذف شده و جوجه‌ریزی هم توسط تخم‌مرغ نطفه دار وارداتی باید انجام شود عنوان کرد: تمام این مسایل آینده مرغداری‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. نبی‌پور تاکید کرد: ما باید از تجربه کشورهای دیگر که در این شرایط قرار داشته‌اند استفاده کنیم و راه‌حل درست و منطقی برای این مشکل پیدا کنیم.