آینده روشن صنعت تراشه

گروه فناوری- در سال‌های اخیر، زنجیره تامین نیمه‌هادی‌ها با مشکلاتی از جمله کمبود عرضه و افزایش قیمت‌ها مواجه بوده است. شرکت‌های تولیدکننده پردازنده نیز در حال سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای برای افزایش ظرفیت تولید خود هستند. این سرمایه‌گذاری‌ها به بهبود وضعیت عرضه پردازنده‌ها و کاهش قیمت‌ها کمک خواهد کرد. به گفته تحلیلگران، سال‌های پیش ‌رو دوران خوبی برای صنعت تراشه و نیمه‌هادی‌ها خواهد بود. شرکت تحقیقاتی و مشاوره‌ای IDC در گزارشی جدید، چشم‌انداز خود از بازار نیمه‌هادی را در ماه سپتامبر (شهریور و مهر) ارائه و رشد ۲/۲۰ درصدی نسبت به سال قبل را برای سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی کرده است که بخشی از آن به افزایش تقاضا از سوی بازار آمریکا مربوط می‌شود.
در حالی که انتظار می‌رود درآمد جهانی از بازار پردازنده و صنایع نیمه‌هادی‌ از ۵۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۵/۵۲۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ کاهش پیدا کند، IDC معتقد است که علاوه‌بر انعطاف‌پذیری در بازار ایالات متحده، افزایش تقاضا از سوی تولیدکنندگان سرورهای هوش‌ مصنوعی و دستگاه‌های مصرفی به بازار کمک خواهد کرد تا رشد ۳۳/۶ میلیارد دلاری را در سال ۲۰۲۴ تجربه کند. انتظار می‌رود موجودی کامپیوترهای شخصی و گوشی‌های هوشمند در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ به حالت عادی بازگردد، زیرا ادامه الکتریکی‌سازی تجهیزات تولیدی، تولید نیمه‌هادی را در طول یک دهه آینده دوباره به جریان می‌اندازد. در این گزارش آمده است که معرفی کامپیوترهای شخصی و گوشی‌های هوشمندی که سال آینده از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، علاوه ‌بر بهبود میانگین قیمت فروش حافظه ذخیره‌سازی و رم، نیاز روزافزون به نیمه‌هادی‌ها را نیز بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ به‌دنبال خواهد داشت.
IDC می‌گوید اگرچه قیمت‌گذاری پردازنده در سال آینده ثابت باقی خواهد ماند، انتظار می‌رود هزینه‌های ناشی از سرمایه‌گذاری تا نیمه‌ دوم سال ۲۰۲۴ بهبود پیدا کند، زیرا منابع درآمدی با تقاضای نهایی مطابقت دارند و مشوق‌های منطقه‌ای آمریکا، سرمایه‌گذاری در سراسر زنجیره تامین را تقویت می‌کنند. در ماه آگوست (مرداد و شهریور)، حدود یک سال پس از امضای قانون جدید توسط آمریکا، اعلام شد که بیش از ۴۶۰ شرکت به کسب بودجه یارانه‌ای در صنعت نیمه‌هادی ابراز علاقه کرده‌اند.
بازار نیمه‌هادی‌ها در حال حاضر به کف قیمتی خود رسیده و رشد را به صورت فصلی آغاز کرده است. «ماریو مورالز»‌ نایب‌رییس بخش نیمه‌هادی‌ها در IDCمی‌گوید: «میانگین قیمت فروش در بخش رم‌ها در حال بهبود بوده که شاخص اولیه خوبی است و IDC انتظار دارد تامین‌کنندگان به کنترل افزایش ظرفیت و نرخ بهره‌برداری ادامه دهند تا بهبودی پایدار ایجاد شود.» افزایش تقاضا برای سرورها و دستگاه‌های مصرفی مبتنی‌بر هوش‌ مصنوعی باعث افزایش تولید نیمه‌هادی‌ها در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ خواهد شد که چرخه ارتقای جدیدی را در میان شرکت‌ها ایجاد می‌کند. او گفت: «انتظار داریم تا پایان دوره پیش‌بینی شده، پردازنده‌های هوش‌مصنوعی حدود ۲۰۰ میلیارد دلار از درآمد نیمه‌هادی‌ها را به خود اختصاص دهد.»
با وجود تحریم‌های آمریکا علیه چین که هدف‌شان محدود‌ کردن پیشرفت‌‌ صنعت تراشه‌سازی این کشور است، شرکت‌های چینی دستگاه‌های پیشرفته تراشه‌سازی را می‌خرند تا بتوانند تراشه‌های پیشرفته‌ای مانند پردازنده‌ ۷ نانومتری گوشی هوآوی میت ۶۰ پرو را بسازند. گزارش سالانه ۷۴۱ صفحه‌ای کمیسیون بررسی روابط اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین به محدودیت‌های صادراتی‌ای اشاره می‌کند که در اکتبر ۲۰۲۲ (مهر و آبان ۱۴۰۱) در دولت بایدن به‌ تصویب رسیده است. طبق این تحریم‌ها، فروش هرگونه تجهیزات تولید تراشه‌هایی با فناوری جدیدتر از ۱۴ نانومتر به شرکت‌های چینی ممنوع است.
در گزارشی از وزارت بازرگانی آمریکا بیان شده است که چینی‌ها در بعضی مواقع تجهیزاتی را با این ادعا می‌خرند که در خطوط تولید قدیمی‌تر و با ظرفیت تولید کمتری استفاده می‌شود. آنان ممکن است این تجهیزات را برای تولیدات پیشرفته‌تری به‌ کار بگیرند. این یافته در حالی به ‌دست آمده است که ایالات متحده تلاش می‌کند تا بفهمد با وجود محدودیت‌های صادراتی سال گذشته، چگونه شرکت «هواوی» توانسته است تراشه‌ای با فناوری پیشرفته ۷‌ نانومتری SMIC، بزرگ‌ترین شرکت تراشه‌ساز چین را برای گوشی میت‌۶۰ پرو استفاده کند.
شرکت‌های هواوی و SMIC از سال ۲۰۱۹ به فهرست تحریم‌های تجاری آمریکا اضافه شدند که طبق آن، هیچ‌ یک از شرکت‌های آمریکایی، کره‌ای، تایوانی یا کشورهای دیگر، حق نخواهند داشت قطعات یا تجهیزات پیشرفته را به این دو شرکت بفروشند. کارشناسان معتقدند که SMIC ممکن است تراشه‌های ۷ نانومتری خود را با تجهیزاتی ساخته باشد که قبل از قوانین اکتبر ۲۰۲۲ تهیه کرده بود، اما گزارش نشان می‌دهد که این شرکت گزینه‌های دیگری برای تهیه تجهیزات از کشورهای دیگر داشته است.
همچنین آمریکا توانست ضعف اصلی تلاش‌هایش برای منع دسترسی چین به ابزارهای پیشرفته تراشه‌سازی را اصلاح کند. این کار با متقاعد ‌کردن متحدینی مانند ژاپن و هلند به‌ عنوان دارندگان تجهیزات پیشرفته تولید تراشه برای اعلام صادر نکردن تجهیزات به چین انجام شد. بر‌اساس گزارش کمیسیون بررسی روابط اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین، چشم‌بادامی‌ها با بهره‌گیری از فاصله زمانی بین قوانین اکتبر ۲۰۲۲ ایالات‌متحده و محدودیت‌های مشابه ژاپن و هلند در سال ۲۰۲۳، موفق شدند به تجهیزات دست پیدا کنند.
طبق این گزارش، چین در فاصله ژانویه تا آگوست ۲۰۲۳ (دی ۱۴۰۱ تا مرداد ۱۴۰۲)، بیش از ۲/۳ میلیارد دلار دستگاه تولید تراشه از هلند وارد کرد که در مقایسه ‌با همین بازه زمانی در سال ۲۰۲۲، افزایش ۱/۹۶ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین واردات تجهیزات چین از تمامی کشورها در ۸ ماهه نخست سال ۲۰۲۳ به ۸/۱۳ میلیارد دلار رسید. کمیسیون نظارت بر روابط اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین در سال ۲۰۰۰، برای ارائه گزارش سالانه به کنگره درباره تاثیرات امنیتی تعاملات اقتصادی بین ایالات‌متحده و چین تاسیس شده است و توصیه‌هایی برای اقدامات دولتی ارائه می‌دهد.
با این حال انتظار می‌رود بازار پردازنده در سال ۲۰۲۴ شاهد رشد چشمگیر باشد. عوامل مختلفی از جمله افزایش تقاضا برای سرورها و دستگاه‌های مصرفی مبتنی بر هوش مصنوعی، بهبود وضعیت زنجیره تامین نیمه‌هادی‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های تولید‌کننده پردازنده، باعث رشد این بازار خواهند شد.