ابزارهای انضباطی سازمان بورس برای برخورد با متخلفان

یک کارشناس حقوقی اظهار کرد: ماده ۱۴ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید اعمال ضمانت اجرایی را پیش‌بینی کرده که سازمان بورس به واسطه آن می‌تواند با شرکت‌های متخلفی که سود تقسیمی را از طریق سجام پرداخت نمی‌کنند، برخورد کند و نیازی به قانون جدید نیست. غلامعلی میرزائی منفرد در مورد الزامی بودن یا نبودن پرداخت سود تقسیمی شرکت‌های بورسی از طریق سجام گفت: در ماده ۲۴۰ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، در باره پرداخت سود قابل تقسیم شرکت‌ها به این نکته اشاره شده که نحوه پرداخت باید از طریق مجمع عمومی تعیین شود در غیراین صورت هیات‌مدیره روش پرداخت را معین می‌کند. این ماده از قانون تجارت به نحوه پرداخت سود که همان زمان و شیوه و ترتیبات پرداخت سود است اشاره دارد و به بستر پرداخت سود نپرداخته است. وی افزود: بنابراین مقررات نظارتی سازمان بورس که شرکت‌ها را مکلف به پرداخت سود از بستر سجام می‌کند تناقضی با قانون تجارت ندارد و سازمان بورس از منظر حقوقی مجاز به انجام این اقدام است.
این وکیل دادگستری ادامه داد: بسیاری از شرکت‌ها به صورت اختیاری با هماهنگی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، سود تقسیمی را از بستر سجام پرداخت می‌کنند. برخی دیگر از شرکت‌ها به دلایل مختلف، از این پتانسیل استفاده نمی‌کنند. در این شرایط الزام ناشران توسط سازمان امکان‌پذیر است اما ضمانت اجرای آن مهم است. میرزایی تاکید کرد: ضمانت اجراهای سازمان بورس باید به گونه‌ای باشد که آثار آن بر سهامداران تحمیل نشود. وی در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: یک شرکت وقتی نزد سازمان ثبت شده و در بورس یا فرابورس پذیرفته می‌شود در واقع متعهد می‌شود که تمام الزامات سازمان بورس را به عنوان یک تنظیم‌گر رعایت کند. در حال حاضر هم چنانچه نهاد تنظیم‌گر و ناظر پرداخت سجامی سود تقسیمی را الزامی بداند، این موضوع در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران است و اگر این الزام رعایت نشود، سازمان بورس می‌تواند از ابزارهای انضباطی خودش استفاده کند، هرچند امکان‌سنجی عملیاتی این اقدام نیز مهم است و صرف اقدام انضباطی بدون پیش‌بینی عملیاتی موضوع، چاره کار نیست. این مدرس دانشگاه افزود: یک شرکت وقتی وارد بورس می‌شود متوجه است که باید یک سری مقررات را رعایت کند. در کنار این یک سری مزایا مانند معافیت‌های مالیاتی هم به دست می‌آورد. در نتیجه باید الزامات بازار سرمایه را هم بپذیرد و به مقررات عمل کند. به گفته وی، پرداخت آسان سود تقسیمی شرکت‌های بورسی تاثیر مثبتی بر رغبت افراد به سرمایه‌گذاری در بورس دارد. از این جهت لازم است برای حمایت از بازار سرمایه هر چه سریع‌تر همه شرکت‌ها پرداخت سود از طریق سجام را در دستور کار خود قرار دهند. در این میان گرچه تصویب قانون جدید بازار سرمایه فرصت خوبی برای گنجاندن ابزارهای حمایتی از سهامداران خرد است، اما نباید منتظر این قانون در راهروهای پرپیچ و خم مجلس ماند. در این راستا لازم است تا سازمان بورس مبتنی بر دستورالعمل انضباطی ناشران برای حمایت از سهامداران خرد شرکت‌ها را موظف بر پرداخت سود از طریق سجام کند و در صورت تخطی با متخلفان برخورد کند. میرزایی گفت: با توجه به مشکلات تصویب قانون، ضروری است سازمان بورس برای حمایت از سهامداران راه نزدیک‌تر را انتخاب کند و با استفاده از اختیارات خود، با شرکت‌های متخلف برخورد کند.