ابلاغ زودهنگام بخشنامه معافیت مالیاتی گواهی سپرده‌ کالایی

جواد فلاح مدیر بازارهای مالی بورس کالای ایران با اشاره به معافیت‌های مالیاتی به عنوان یکی از موضوع‌های مهم در بحث گواهی سپرده کالایی پیوسته گفت: روال‌ و فرآیندهای قانونی این موضوع انجام شده است؛ به طوری که پیش‌نویس مربوط به رفع ابهام‌های مالیاتی گواهی سپرده‌های کالایی در سازمان امور مالیاتی تهیه و به تایید سازمان بورس و اوراق بهادار هم رسیده که امیدواریم به زودی بخشنامه آن هم ابلاغ ‌شود. به گفته فلاح با ابلاغ بخشنامه مزبور، باید برخی تغییرات نیز از سوی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در سامانه‌های معاملاتی گواهی سپرده کالایی اتفاق بیفتد. او گفت: براساس رایزنی‌ها و برنامه‌ریزی صورت‌گرفته با شرکت‌های مختلف، قرار است به محض ابلاغ این بخشنامه و ایجاد زیرساخت سامانه‌ای توسط شرکت مدیریت فناوری بورس، معاملات پیوسته گواهی سپرده محصول‌های صنعتی، معدنی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی راه‌اندازی شود.
فلاح یادآور شد: برخی شرکت‌ها نظیر شرکت معادن سرمک که فرآیند پذیرش را گذرانده بودند، تمایل داشتند که تا پیش از ابلاغ بخشنامه و آغاز معاملات پیوسته گواهی سپرده این کالاها، نمادشان فعال شود و متقاضیان قادر به ورود به معاملات سنگ‌آهن تولیدی این شرکت باشند. وی گفت: افرادی که در این مدل اقدام به خرید سنگ‌آهن کنند، انبار سرمک متعهد شده که سنگ‌آهن آنان را با دریافت هزینه انبارداری نگهداری کند و نیازی نیست نظیر سیمان و شیشه حتما بعد از خرید، کالا را از انبار تحویل بگیرد.
مدل‌های مترقی معاملات
به گفته مدیر بازارهای مالی بورس کالای ایران، مدل ایده تا که بورس کالا به دنبال آن است، شروع معاملات کالاها در قالب گواهی سپرده کالایی به صورت پیوسته است که این همان روند مهم توسعه بورس کالا و استقرار نظام انبارداری مطلوب در سراسر کشور است. فلاح در گفت‌و‌گو با کالاخبر تصریح کرد: در مدل یک بار معامله (ناپیوسته) که برای معامله محصول‌های سیمان، شیشه و میلگرد اعمال می‎شود، مشابه بازار فیزیکی علاقه‌مندان که بیشتر با نگاه مصرف‌کننده هستند در صورت تمایل به خرید می‌توانند خرید را انجام و کالا را تحویل بگیرند. البته در خصوص سنگ‌آهن سرمک و کاتد مس شرکت ملی مس ایران، انباردار متعهد شده است کالا را با دریافت هزینه انبارداری اعلام‌شده در اطلاعیه گشایش نماد تا سررسید نماد نگهداری کند. وی در تشریح مزایای این شیوه معاملاتی گفت: مزیتی که معاملات گواهی سپرده یک بار معامله (ناپیوسته) سنگ‌آهن سرمک ایجاد می‌کند این است که افراد نیاز به دریافت کد بورس کالایی ندارند و با همان کد سهامداری قادر به خرید هستند. مزیت دیگر این است که انبار مکلف است کالا را تا زمان سررسید نگهداری کند. مدیر بازارهای مالی بورس کالا ادامه داد: مزیت دیگر این ابزار برای عرضه‌کننده نیز بحث تضامین است. در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه‌کننده باید بیش از ۱۰۰ درصد ارزش کالا را نزد اتاق پایاپای تضمین تودیع کند، درحالی که در روش گواهی سپرده کالایی به دلیل نظارت بورس بر وجود کالای عرضه‌شده در انبارها، طبق مصوبات شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق ‌بهادار و تسویه وجوه، تضمین به ۲۰ درصد ارزش ظرفیت انبار کاهش می‌یابد. وی تاکید کرد: اگرچه ماهیت معاملات گواهی سپرده کالایی ناپیوسته در این مدل با معاملات در بازار فیزیکی متفاوت نیست اما زمانی که به معاملات پیوسته تبدیل شود مزایای خود را بیش از پیش نشان می‌دهد، چراکه معاملات ثانویه گواهی سپرده کالایی مزیت معافیت صد درصدی مالیات بر درآمد دارد و همچنین اوراق قابل وثیقه‌گذاری نزد شبکه بانکی است و در نتیجه صاحب کالا قادر است به پشتوانه کالا تامین مالی انجام دهد. از سوی دیگر این امکان را فراهم می‌کند که افراد با نگاه سرمایه‌گذاری ورود کنند و در پرتفوی دارایی‌های خود روی کالا هم سرمایه‌گذاری کنند و از تغییرات قیمت منتفع شوند.
مزایای گواهی سپرده
فلاح با تاکید این نکته که گواهی سپرده ابزار تحویل در قراردادهای مشتقه به شمار می‌رود، اظهار کرد: از این رو گواهی سپرده این امکان را فراهم می‌کند که معاملات مشتقه کالاهایی که روی آنها گواهی سپرده تعریف و ایجاد شده، راه‌اندازی شود. از سوی دیگر می‌توان با راه‌اندازی صندوق‌های کالایی، سرمایه‌های خُرد مردم را جذب و به وسیله این اوراق، سرمایه و به نوعی به تامین مالی شبکه بازرگانی کالایی کشور کمک کرد.
درخواست‌های جدید
وی ضمن بیان این مطلب که شرکت‌های زیادی برای حضور در بازار گواهی سپرده کالایی به ویژه معاملات پیوسته اعلام آمادگی کرده‌اند، گفت: در جلسه اخیر کمیته پذیرش انبار درخواست‌هایی روی ورق، میلگرد و گندله ارائه شد و مورد بررسی و موافقت کمیته برای پذیرش قرار گرفت. در تمامی این موارد متقاضی پذیرش انبار به دنبال معاملات پیوسته است و در نتیجه مقرر شد مدارک و مستندات از این شرکت‌ها اخذ شود و بازرسی از انبارها صورت گرفته و در انبار پذیرش شود و به محض ابلاغ بخشنامه معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده و ایجاد زیرساخت سامانه‌ای توسط شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، نمادها گشایش یافته و معاملات آنها آغاز شود.