اتلاف نجومی آب در کشور

‌به طور متوسط در سطح کشور سالانه حدود ۳/۹۸ میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌شود که ۴۴ میلیارد مترمکعب از این مصرف عظیم از منابع سطحی و ۵۲ میلیارد مترمکعب نیز از منابع آب زیرزمینی تامین می‌شود.
فارس در گزارشی نوشت: سالانه ۷/۸۸ میلیارد مترمکعب از این میزان در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از طرفی ۳/۸ میلیارد مترمکعب از میزان یادشده برای تامین نیاز آشامیدنی مردم استفاده شده و ۳/۱ میلیارد مترمکعب آب نیز سهم بخش صنعتی کشور است.
بر این اساس، بخش قابل توجهی از منابع آب کشور در هر سال برای کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر مبنای آمار ارائه‌شده توسط فائو ۷/۸۸ میلیارد مترمکعب آب کشاورزی در ایران به مقصد ۲/۸ میلیون هکتار اراضی قابل کشت آبی هدایت می‌شود.
با در نظر گرفتن نسبت آب ارائه‌شده به بخش کشاورزی نسبت به میزان محصول برداشت، راندمان آبیاری بخش کشاورزی در ایران تنها ۳۳ درصد برآورد می‌شود.
آب در بخش کشاورزی تنها مقصد اسراف به حساب نمی‌آید و این موضوع در بخش شرب نیز گریبانگیر کشور شده است. به استناد مستندات ارائه‌شده از سوی شرکت آب و فاضلاب کشور، در سال ۱۳۹۹ بیش از یک میلیارد و ۱۳۱ میلیون مترمکعب از هشت میلیارد و ۳۷۹ میلیون مترمکعب آب شرب تصفیه‌شده در قالب هدررفت ظاهری به دست مصرف‌کننده نهایی نرسیده است.
بر اساس این آمار، تفکیک میزان هدر رفته ظاهری بیانگر آن است که ۴۱۱ میلیون مترمکعب از میزان هدررفت آب ظاهری کشور مرتبط با مصارف غیرمجاز است، ۱۹ میلیون مترمکعب مرتبط با خطای مدیریت داده‌ها و سیستم به حساب می‌آید و ۵۲۸ میلیون مترمکعب دیگر نیز به دلیل عدم دقت تجهیزات اندازه‌گیری هدر می‌رود.
علاوه بر این، میزان آب نشت‌شده در کل شبکه آب و فاضلاب کشور تحت عنوان هدررفت واقعی در سال ۹۹ به یک میلیارد و ۲۵۷ میلیون مترمکعب می‌رسد.
بر این اساس میزان هدررفت آب در کشور در قالب آمار آب بدون درآمد نزدیک به پنج برابر کشور توسعه‌یافته آلمان است. این در حالی است که متوسط بارش سالانه در کشور آلمان سه برابر متوسط بارش در ایران برآورد می‌شود.
در بخش صنعتی شرایط تامین آب به قدری متفاوت بوده و با توجه به گزینه‌هایی نظیر پساب در کشور، استفاده هر نوع آب تازه در این حوزه به نوعی اسراف آب تلقی می‌شود. بر اساس آخرین آمار موجود در این حوزه تنها ۲۲ درصد از پساب خروجی از تصفیه‌خانه‌های آب کشور مجددا به چرخه استفاده در قالب مصارف صنعتی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
با وجود تصفیه ۱۸۶ میلیون مترمکعب پساب در سال، تاکنون تنها ۴/۴۷ میلیون مترمکعب در قالب قراردادهای منعقد شده مورد استفاده مجدد قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر تنها ۲۵ درصد از فاضلاب تصفیه تولید شده در این استان بار دیگر مصرف می‌شود.
میزان اسراف آب در کشور فقط در بخش کشاورزی و شرب در کنار کل مصرف آب حوزه صنعت به ۸۶/۶۱ میلیارد مترمکعب از ۳/۹۸ میلیارد مترمکعب آب مصرفی سالانه کشور می‌‎رسد. در حقیقت ۶۲ درصد از آب مصرفی سالانه کل کشور سالانه هدر رفته و به نوعی اسراف می‌شود.
این حجم عظیم در حال حاضر یک تهدید بزرگ برای آینده کشور به حساب می‌آید اما از سوی دیگر ظرفیت بزرگی است که می‌تواند در صورت توجه به مساله جلوگیری از اسراف آب آینده آبی کشور را بیمه کند. بر این اساس دستگاه‌های ذی‌ربط در این مساله باید بیش از گذشته به مساله اسراف آب توجه و زمینه کاهش آمار هدررفت این مایه حیات را مهیا کنند.