اثر محدودیت‌های معاملاتی بر بورس

بورس‌نیوز- مصطفی نصراصفهانی کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: اگرچه معتقدم محدودیت دامنه نوسان، محدودیت زائدی برای بازار سرمایه است ولی مشکل بازار وجود دامنه نوسان معاملات نیست. وی ادامه داد: به نظر می‌رسد هر زمان بازار سرمایه شیب نزولی به خود می‌گیرد، فعالان بازار به دنبال بهانه‌ای برای توجیه منفی‌ها هستند و این بار هم دامنه نوسان را مورد انتقاد قرار داده‌اند. ‌در مجموع معتقدم در شرایط فعلی تغییر دامنه نوسان تاثیر چندانی بر روند بازار سرمایه ما ندارد. کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: البته که افزایش دامنه نوسان، معاملات را روان‌تر کرده و نقدشوندگی سهم‌ها را افزایش خواهد داد. بررسی‌ها نیز حاکی از آن است که هرچه دامنه نوسان محدودتر باشد، واکنش بازار سرمایه به اتفاقات کندتر خواهد شد و وجود دامنه ‌نوسان به نوعی دست و پای بازار سرمایه را بسته است، ضمن آنکه وجود دامنه نوسان منجر به تشکیل صف‌های خرید و فروش و افزایش احتمال گمراه شدن معامله‌گران شده است، اما معتقدم افزایش یا حذف دامنه ‌نوسان تغییری در روند بازار سرمایه ایجاد نکرده و ریزشی به دنبال نخواهد داشت. فعال بازار سرمایه تصریح کرد: قیمت سهم‌ها به کف رسیده و انتظار افت بیشتری در نتیجه تغییر دامنه نوسان نمی‌رود، چنان‌چه دامنه نوسان معاملات تغییر کند، به همان اندازه که احتمال نوسان منفی در قیمت سهم‌ها وجود دارد، احتمال نوسان مثبت در یک روز معاملاتی نیز وجود خواهد داشت و این طور نیست که سهم‌ها در یک قیمت ثابت بماند، در صورت افزایش محدودیت دامنه نوسان، بازار سرمایه تحلیلی‌تر شده و تاثیر جو روانی بر روند معاملات کمرنگ‌تر خواهد شد.
کارشناس بازار سرمایه در ادامه در پاسخ به انتقادات فعالان این بازار به معاملات الگوریتمی گفت: معاملات الگوریتمی که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، مخل فلسفه بازار سرمایه محسوب می‌شوند.‌ به هر حال پشتوانه این معاملات، هوش مصنوعی است و مهارت‌هایی در این معاملات وجود دارد (مثل سرعت بالای ثبت سفارش‌ها) که خارج از توانایی انسان است. معاملات الگوریتمی موجب شده تا نه‌تنها فضای بازار سرمایه فضایی ارگانیک نباشد بلکه قیمت کشف‌شده در راستای ترجیحات معامله‌گران و سهامداران نیز هیچ‌گاه قرار نگیرد. نصراصفهانی تاکید کرد: این شرایط اصل منصفانه بودن معاملات در بازار سرمایه را زیر سوال برده و انجام معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه نیاز به زیرساخت‌های دیگری دارد. این معاملات در حال حاضر، رانتی در بازار سرمایه ما است که در اختیار عده خاص قرار دارد. موافق انجام معاملات الگوریتمی با انحصاری که در حال حاضر وجود دارد، نیستم. نصراصفهانی در خاتمه اظهار کرد: مشکل اصلی بازار سرمایه در حال حاضر حاکمیت شرکتی و حمایت از حقوق سهامداران خرد است.
قیمت‌گذاری‌های دستوری در بعضی صنایع و نیز فساد برخی مدیران، حقوق و منافع سهامداران را تضییع کرده است. البته که قوی‌ترین بازیگر در اقتصاد ایران، دولت است. وقتی در اقتصادی بازیگران متعدد وجود دارد، نقش تمامی بازیگران مهم خواهد بود ولی در اتفاقات دو سال گذشته، نقش دولت پررنگ‌تر از سایر بازیگران بوده است. دولت با دعوت از مردم به این بازار و هدایت نقدینگی به سوی بازار سرمایه باعث دستکاری قیمت‌ها شد. نسبت P بر E خیلی از سهم‌های بازار به حدود چهار رسیده و با چنین شرایطی بازار سرمایه پتانسیل رشد دارد. وی افزود: اگر حاکمیت شرکتی در کشور ما تقویت شده و برای حمایت از منافع سهامداران تلاش بیشتری صورت بگیرد، ارزندگی سهم‌ها افزایش خواهد یافت و به دنبال افزایش ارزندگی، قیمت‌ها هم رشد خواهد کرد.