اثر ورود سازوکارهای بورسی به بازار خودرو

«جهان‌صنعت»‌- بنیامین نجفی‌- نمادهای خودرویی در بازار سرمایه به عنوان گروه پیشران و لیدر شناخته می‌شوند و سهامداران معمولا حساب ویژه‌ای روی این گروه به عنوان محرکی برای بازار حساب می‌کنند. در سال جاری ماجراهای پیش آمده درخصوص قیمت‌گذاری و عرضه خودرو در بورس کالا شرایط نمادهای این گروه را در بازار دستخوش تغییراتی کرد. پیش از این بحث آزادسازی قیمت و خروج شورای رقابت از قیمت‌گذاری مطرح شده بود که اظهارات و خبرها با واکنش این نهاد ضد انحصار مواجه شد. اما اخیر معاون وزیر صمت یک بار دیگر صحبت از آزادسازی قیمت خودرو تا پایان سال کرد، اما با وجود این به نظر می‌رسد که فعالان بازار سرمایه این اظهارات را چندان جدی نگرفتند و بیشتر منتظر سال آینده هستند تا شرایط جدید بازار را مشاهده کنند. کارشناسان معتقدند آزادسازی قیمت خودرو و عرضه این محصول در بورس کالا می‌تواند اثر مثبت مستقیمی بر بازار سرمایه بگذارد. با وجود این درخصوص این تصمیم همچنان موافقان و مخالفان سرسختی وجود دارند. گروهی این اقدام را باعث تنظیم بازار به صورت طبیعی و با مکانیسم عرضه‌و‌تقاضا می‌دانند و برخی دیگر آن را باعث گران شدن خودرو و به ضرر اقشار ضعیف ارزیابی می‌کنند. «جهان‌صنعت» در گفت‌و‌گو با یک کارشناس ارشد بازار سرمایه این موضوع را از زوایای مختلف بررسی کرده است.
احتمال آزادسازی چقدر قوی است؟
سهیلا نقی‌پور کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: اخیرا صحبت‌هایی در مورد آزاد‌سازی قیمت خودرو‌های داخلی تا پایان سال مطرح شده است، اما به نظر نمی‌رسد که به نتیجه قطعی برسد. وزارت صمت و برخی از کارشناسان اقتصادی از آزاد‌سازی قیمت خودرو‌ها به عنوان راه‌حلی برای حل مشکلات صنعت خودروسازی و کاهش تقاضای کاذب حمایت می‌کنند. آنها معتقدند که آزاد‌سازی قیمت‌ها باعث افزایش تولید و کاهش قیمت‌ها در بلندمدت می‌شود.
او ادامه داد: برخی دیگر از کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند که آزاد‌سازی قیمت‌ها باعث افزایش قیمت‌ها در کوتاه‌مدت و ایجاد مشکلاتی برای اقشار کم‌درآمد خواهد شد. آنها پیشنهاد می‌کنند که قبل از آزاد‌سازی قیمت‌ها، دولت اقداماتی برای افزایش تولید و کاهش هزینه‌های تولید خودرو انجام دهد. در حال حاضر، دولت هنوز تصمیم قطعی در مورد آزاد‌سازی قیمت خودرو‌ها نگرفته است. وزیر صمت گفته است که این موضوع در کمیسیون اقتصادی دولت در حال بررسی است و تا پایان سال تصمیم‌گیری می‌شود. این کارشناس بورس افزود: به نظر می‌رسد که دولت در حال حاضر بیشتر به سمت ثبات در قیمت‌ها تمایل دارد، اما ممکن است با توجه به شرایط موجود، تصمیم و اجرای آزاد‌سازی قیمت خودروهای داخلی را به سال آینده موکول کند. در صورتی که دولت تصمیم به آزاد‌سازی قیمت خودرو‌ها بگیرد، احتمالا این کار با محدودیت‌هایی همراه خواهد بود. به عنوان مثال، ممکن است دولت قیمت پایه‌ای برای خودرو‌ها تعیین کند و اجازه دهد که قیمت‌ها در محدوده‌ای مشخص بالا و پایین بروند. همچنین ممکن است دولت برای اقشار کم درآمد، یارانه‌هایی برای خرید خودرو در نظر بگیرد. در نهایت باید دید که دولت چه تصمیمی در مورد آزاد‌سازی قیمت خودرو‌ها می‌گیرد. این تصمیم می‌تواند تاثیر زیادی بر صنعت خودروسازی و بازار خودرو در ایران و نمادهای خودرویی در بورس داشته باشد. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: بحث‌ها و رایزنی‌هایی از سوی سازمان بورس و دو خودروساز بزرگ با دولت صورت گرفته، اما تا الان به نتیجه‌ای مشخص نرسیده است. در صورتی که دولت تصمیم به آزاد‌سازی قیمت خودرو‌ها بگیرد، دو خودروساز بزرگ کشور نیز انگیزه بیشتری برای عرضه محصولاتشان در بورس کالا خواهند داشت. این امر به دلیل آن است که عرضه خودرو در بورس کالا باعث می‌شود که خودروسازان بتوانند قیمت محصولات خود را براساس عرضه و تقاضا تعیین کنند. نقی‌پور افزود: همچنین عرضه خودرو در بورس کالا باعث افزایش شفافیت بازار خودرو و کاهش تقاضای کاذب می‌شود. این امر نیز می‌تواند به نفع خودروسازان باشد. با این حال هنوز برخی ابهامات در مورد عرضه خودرو در بورس کالا وجود دارد. به عنوان مثال، هنوز مشخص نیست که دولت چه محدودیت‌هایی را برای عرضه خودرو در بورس کالا تعیین خواهد کرد. در صورتی که دولت محدودیت‌هایی برای عرضه خودرو در بورس کالا تعیین کند، ممکن است دو خودروساز بزرگ کشور از عرضه محصولاتشان در بورس کالا صرف‌نظر کنند. در حال حاضر، دو خودروساز بزرگ کشور اعلام کرده‌اند که آمادگی عرضه محصولات‌شان در بورس کالا را دارند. بورس کالا نیز اعلام کرده است که آمادگی پذیرش محصولات این خودروسازان را دارد. با توجه به این عوامل، احتمال عرضه محصولات دو خودروساز بزرگ کشور در بورس کالا تا پایان سال وجود دارد، اما قطعی نیست و باید دید که دولت چه تصمیمی در مورد این موضوع می‌گیرد.