اثر کوتاه‌مدت ریسک‌های سیاسی بر بورس

«جهان‌صنعت»- به طور طبیعی در شرایط تنش‌های نظامی و سیاسی و ریسک‌های سیستماتیک بازارهای مالی دچار شوک می‌شوند و به طور مقطعی با روندهای کاهشی نیز همراه می‌شوند. بازار سرمایه ایران هم در مدت اخیر و بعد از تنش‌های رخ داده در سطح منطقه دچار برخی آسیب‌ها شد که سیاستگذار بورسی تلاش کرد با برخی ابزارها از جمله محدود کردن دامنه نوسان جلوی ریزش‌های شدید را بگیرد که تا حدودی هم کارساز واقع شد. بازار سهام سومین هفته مهرماه را در حالی آغاز کرد که روند قیمت سهام همچنان نزولی بود. آیا این گام‌های نزولی بازار سهام همچنان ادامه خواهد یافت؟ بازار سهام نخستین روز از هفته سوم مهرماه را در مسیر نزولی سپری کرد و با افت بیش از 8‌هزار واحدی شاخص کل بورس روبه‌رو بود. در همین حال، تراز پول حقیقی باز هم منفی شد؛ اگرچه از میزان خروج پول کاسته شده است. اما بورس قرار است تا چه زمانی در همین مسیر براند؟ دامنه نوسان یک‌ درصدی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ آیا بازار سهام دوباره روزهای امیدبخش ابتدای مهر را تجربه خواهد کرد؟ با توجه به شرایط سیاسی و نظامی منطقه به نظر می‌رسد بازار سرمایه همچنان ریسک شناسایی کند و بر همین اساس فعلا دامنه نوسان در بیشترین حد از محدودیت قرار خواهد داشت. تلاش‌ روزهای گذشته سازمان بورس برای اقناع اهالی بازار سرمایه نسبت به پذیرش محدودیت یک‌‌درصدی دامنه نوسان که به‌ ویژه از طریق بازوی رسانه‌ای و تبلیغاتی این سازمان صورت گرفت، موید همین دیدگاه است. از سوی دیگر همانگونه که گفته شد، اهالی بازار سرمایه همچنان ریسک شناسایی می‌کنند و برای ورود به معاملات دست نگه داشته‌اند. به این ترتیب به نظر می‌رسد مسیر بازار سهام کماکان نزولی و به دلیل محدودیت دامنه یک ‌درصدی، خزنده و خالی از حرکت‌های شارپی باشد. به اعتقاد برخی از کارشناسان بازار سرمایه، گره خوردن بورس به هیجان ادامه‌‌دار باعث روند نزولی بورس و ابهامات بی‌شمار در مورد روند آتی این بازار شده است. همانطور که در روزهای اخیر مشاهده شده، روندی که بازارها در پیش گرفته‌‌‌‌اند، سبب تضعیف قیمت سهام و شکل‌گیری حباب قیمتی در برخی بازارها شده و به این ترتیب، رخت ‌بربستن جذابیت خرید سهام عقب‌‌‌نشینی خریداران سهام را رقم زده است. نزدیک شدن به آبان ‌‌‌ماه و موعد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ۵نوامبر (۱۵آبان) موجی از ابهام را نزد فعالان بورسی دامن زده، با توجه به اینکه سیگنال مثبتی پیرامون اخبار حمایتی از بورس نیز مخابره نمی‌شود، می‌توان به ‌وضوح دریافت که فضا برای ورود به بازار سهام مساعد تلقی نمی‌شود.
تحلیل کارشناسی
فردین آقا‌بزرگی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: به صورت سیستماتیک تمام بازارهای مالی در دنیا به تبع تنش‌های پیش‌آمده تحت تاثیر قرار می‌گیرند چراکه از لحاظ ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه حمل‌و‌نقل دریایی، هوایی و سایر امور نیز اثر‌پذیری دارد. تنش‌های رخ داده نمی‌تواند چندان ادامه‌دار باشد و سیاستگذار بورس می‌تواند دامنه نوسان نامتقارن را در شرایط فعلی در دستور کار قرار بدهد. وی بیان کرد: ریسک‌های برون‌مرزی و غیر‌اقتصادی، سیاسی و نظامی تاثیر خودش را در تمامی بازار‌ها می‌گذارد. مشاهده کردیم که قیمت نفت هم به سرعت در منطقه افزایش چشمگیری داشت و حداقل 3 تا 4‌دلار نفت برنت افزایش قیمت پیدا کرد. آقا‌بزرگی افزود: نمی‌توان با قاطعیت گفت اما حدس من این است که با توجه به تجارب گذشته و تنش‌های قبل‌تر از هفتم اکتبر به بعد، به نظر نمی‌رسد این جریان ادامه‌دار باشد، هرچند این تنش خیلی غیر‌قابل پیش‌بینی بود و عمق و تداوم آن نامشخص است اما استباط من این است که آنچنان جدی و تهدید‌آمیز نیست. وی اضافه کرد: خیلی از کشورهای بزرگ و صاحب اقتصاد در دنیا مانند چین، آمریکا و اروپا ممکن است از این ناحیه آسیب ببینند، بنابراین نظرات آنها حاکم خواهد بود. دنیا هیچ زمان نمی‌تواند خارج و خالی از اینگونه تنش‌ها باشد. چرخ کارخانه‌های تسهیلات نظامی به شکلی باید بگردد و متاسفانه در منطقه ما این اتفاق می‌افتد که در نهایت چرخ کارخانجات نظامی حرکت کند. عمق این جریان را مداوم نمی‌بینم و این تنش فروکش خواهد کرد و توصیه‌ام به مسوولان بورس این است که اگر نگرانی از کاهش شاخص دارند، سمت مثبت آن را باز بگذارند چراکه دامنه نوسان نامتقارن برای چنین روزهایی است. این کارشناس بازار سرمایه ضمن ارزشمند خواندن بازار بورس عنوان کرد: در حال حاضر کسی روی خودرو، مسکن و کالاهای سرمایه‌ای نمی‌تواند قیمتی بگذارد چون رکود است و معامله‌ای در این بازارها صورت نمی‌گیرد اما در بورس این موضوع اتفاق می‌افتد و معاملات در حال انجام بوده که ممکن است برای افراد به ویژه برای غیر‌حرفه‌ای‌ها تداعی کند.