اجرای موافقتنامه ایران و اوراسیا تا ۲ ماه آینده

به گفته رییس سازمان توسعه تجارت ایران موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا تا دو ماه دیگر نهایی و اجرایی می‌شود. در چارچوب این موافقتنامه فرصت‌های بسیاری پیش ‌روی ایران قرار دارد اما باید متوجه باشیم که در کنار فرصت‌ها، تهدیدهایی هم هست.
محمد‌علی دهقان‌دهنوی در دیدار با اعضای هیات‌رییسه اتاق بازرگانی ضمن تاکید بر ضرورت همکاری و هماهنگی بین سازمان توسعه تجارت ایران و اتاق بازرگانی گفت: به اعتقاد مسوولان سازمان توسعه تجارت باید به سمتی برویم که کلیه امکانات و زیرساخت‌های این سازمان در اختیار اتاق ایران قرار بگیرد، هرچند تا رسیدن به این مرحله فاصله زیادی داریم و هنوز بسترها آماده نیست اما امیدوارم به این سمت حرکت کرده و با همکاری هم به این نقطه برسیم.
به گزارش فارس، وی افزود: یکی از موضوعات مهم این است که سیاستگذاری تجاری محصور سیاست‌های ارزی شده است و توجهی به وضعیت تجارت نمی‌شود. ریشه این مساله هم به قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز برمی‌گردد؛ چطور ممکن است در این قانون درباره تجارت تصمیم‌گیری شود، در صورتی که باید در قانون تجارت به موضوع مبارزه با قاچاق پرداخت. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم را تسهیل تجارت عنوان کرد و گفت: در حالی از تسهیل صحبت می‌کنیم که تجارت به‌شدت درگیر سهمیه‌ها، رفع تعهدات، بسته شدن کارت‌ها و‌… است و چرخه باطلی را در امر تجارت ترسیم کردیم که روند تجارت را مختل می‌کند.
تسهیل تجارت و مدیریت بازار ارز
دهقان‌دهنوی راهکار مواجه با این شرایط را در اصلاح قانون دید و گفت: توان سازمان در مقابل ساختار شکل گرفته ضعیف است و در این مسیر برای رسیدن به موفقیت به حمایت بخش ‌خصوصی نیاز دارد. اگر ساختارهای بهتر را ترسیم کنیم به مدیریت بهتر بازار ارز هم کمک خواهیم کرد، در واقع تسهیل تجارت به مدیریت بهتر بازار ارز منجر خواهد شد.
وی با بیان اینکه در سازمان توسعه تجارت، فضای کاری بسیاری وجود دارد، گفت: با وجود اینکه کارهای زیادی می‌توانیم در مسیر بهبود شرایط تجاری کشور انجام دهیم، توان و امکانات لازم در اختیار سازمان نیست تا از ظرفیت‌ها بهره ببریم. یکی از این پتانسیل‌ها، رایزنان بازرگانی هستند که به دلیل شرایط نامساعد امروز، تعداد آنها بسیار محدود است و کارایی لازم را ندارند. اتاق در این بخش می‌تواند به کمک سازمان بیاید.
رییس سازمان توسعه تجارت، مراکز تجاری را ظرفیت دیگر سازمان توسعه تجارت دانست و گفت: این مراکز هرکدام به صورت مجزا تجربه‌های موفقی دارند که هنوز به ساختار دقیقی نرسیدند. برای استفاده بهتر از ظرفیت آنها باید ساختاری تعریف شود تا در قالب آن حرکت کنند. دهقان‌دهنوی موافقتنامه‌های تجارت ترجیحی و آزاد را نیز ظرفیت دیگر سازمان برشمرد که باید ملاک عمل قرار گیرند.
رییس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: موافقتنامه تجارت آزاد اوراسیا تا دوماه دیگر نهایی و اجرایی می‌شود، آنچه از این به بعد اهمیت دارد، مراقبت از ابعاد و زوایای اجرای این موافقتنامه است تا بتوانیم از آن بهترین بهره را ببریم. در چارچوب این موافقتنامه فرصت‌های بسیاری پیش ‌روی ایران قرار دارد اما باید متوجه باشیم که در کنار فرصت‌ها، تهدیدهایی هم هست.
معاون وزیر صنعت معدن و تجارت با تأکید بر اینکه حساسیت، رصد، مراقبت و حمایت از یک بازار کوچک در سطح دنیا همواره وجود دارد، گفت: در سازمان توسعه تجارت ایران، بخشی نداریم که درباره وضعیت صادرات کشور به صورت کالایی، تحلیلی ارائه دهد. بنابراین دنبال آن هستیم که مرکز رصد و پایشی را شکل دهیم و در لحظه، متوجه چالش‌های صادرات شویم تا تصمیمات به‌موقع برای مقابله با بروز چالش‌ها را اتخاذ کنیم.
وی اظهار کرد: باید برنامه‌های صادراتی کشور را رصد کنیم و متوجه باشیم کدام حوزه‌ها امکان جهش صادراتی دارند و از آنها حمایت مالی کنیم. در این بخش اتاق ایران جایگاه جدی دارد؛ ساختار تأمین مالی کوتاه‌مدت باید از طرف اتاق ایران شکل بگیرد تا فشارها از روی واحدهای تولیدی و صنعتی برداشته شود. در کنار حمایت مالی شاید لازم باشد برای حمایت از صنایع مختلف، وارد بحث قوانین در مجلس شویم. در هر صورت این حمایت‌های هدفمند و منسجم زمانی اتفاق می‌افتد که وضعیت صادرات هر کالا به طور مجزا مشخص باشد.
رییس سازمان توسعه تجارت همچنین درباره آیین‌نامه مربوط به دریافت ضمانتنامه برای تعیین سقف صادرات که مورد انتقاد بخش‌خصوصی هم قرار گرفت، گفت: این آیین‌نامه در راستای گشایش در مسیر صادرات، تنظیم شده است و در صورتی که نیاز به اصلاح دارد، اتاق ایران می‌تواند نقطه نظرات خود را اعلام کند تا مورد بررسی و اعمال قرار بگیرد.
تصمیم‌گیری درباره تجارت
قدیر قیافه، نایب‌رییس اتاق ایران در ادامه از تعدد مراکز تصمیم‌گیری در حوزه تجارت انتقاد کرد و گفت: سازمان توسعه تجارت اگر به عنوان تنها متولی تجارت کشور تعیین شود در همکاری با اتاق ایران می‌تواند به کمک تجارت بیاید. وی افزود: تجار در بازارسازی بسیار تلاش می‌کنند و در مقابل به راحتی با برنامه‌ریزی‌های داخلی این موقعیت‌ها از دست می‌رود. امروز بسیاری از تولیدکنندگان کوچک که امکان واردات ندارند، مجبور هستند مواد اولیه خود را از بازار داخل تهیه کنند، در این شرایط چگونه می‌توانند با ارز 80 یا 90‌هزار تومان، مواد اولیه را تأمین کنند و آنگاه با کالاهای صادراتی رقیب در بازار هدف رقابت کنند. مشخص است که قیمت تمام شده کالای ایرانی در این رقابت کم می‌آورد. ایران توان آن را دارد که ظرف سه سال، صادرات به روسیه را به چهار تا پنج‌میلیارد دلار برساند در صورتی که سیاست‌های ارزی و تجاری هماهنگ شوند.
نایب‌رییس اتاق ایران ادامه داد: به جای اینکه به صادرکنندگان واقعی امتیاز دهیم روند صادرات را سخت‌تر می‌کنیم. رقبای ایران در بازارهای هدف با شرایط راحت‌تری حضور دارند. اگر اجازه دهیم صادرات روان و مقررات دست‌وپاگیر متوقف شود، به نفع صادرات خواهد بود. قیافه تصریح کرد: ماموریت‌های اتاق ایران بعد از مرزهای کشور شروع می‌شود و در حوزه بین‌المللی وظایف مهمی برعهده داریم. اگر بتوانیم سرای تجاری آستاراخان را واگذار کنیم و دفتری را در مسکو ایجاد کنیم در روند فعالیت‌های تجاری با روسیه بسیار موثر خواهد بود. از طرفی مسکو نقطه آغاز خوبی است تا از ظرفیت رایزنان بازرگانی هم استفاده کنیم.
وی گفت: برای بهبود شرایط کشور با بانی تصمیم‌گیری که به تجارت کشور صدمه می‌زند، برخورد شود تا همه تصمیم‌سازان بدانند که باید نسبت به پیامد تصمیماتی که اتخاذ می‌کنند، پاسخگو باشند.
محمدصادق قنادزاده، معاون سازمان توسعه تجارت نیز به سه رویداد مهم اشاره کرد که لازم است در این حوزه‌ها بین سازمان توسعه تجارت و اتاق ایران، همکاری شکل بگیرد. رویداد اوراسیا که از اهمیت بالایی برخوردار است و از طرفی ضرورت دارد برای استفاده از ظرفیت موافقتنامه تجارت آزاد که به زودی اجرایی می‌شود، ساختار مشخصی ترسیم شود. رویداد ایران اکسپو و اجلاس آفریقا هم دیگر موضوعاتی هستند که می‌توانند در چارچوب همکاری بین سازمان و اتاق ایران اجرا شوند.
در جمع‌بندی این نشست، صمد حسن‌زاده، رییس اتاق ایران تبدیل شدن تهدیدهای احتمالی در حوزه موافقتنامه تجارت آزاد به فرصت را موضوعی اساسی ارزیابی کرد و گفت: باید بتوانیم از این موقعیت بهترین بهره را ببریم. وی از حمایت نکردن دولت از روند صادرات در طول سال‌های گذشته انتقاد و از آن به عنوان یک ضعف جدی یاد کرد. حسن‌زاده همچنین همکاری اتاق ایران و سازمان را بسیار لازم و موثر ارزیابی کرد و گفت: این همکاری شاید همه مشکلات را حل نکند اما می‌تواند بسیار مفید و اثرگذار باشد.
رییس اتاق ایران تسهیل و توسعه در همه حوزه‌های اقتصادی و تجاری را از برنامه‌های اتاق ایران دانست و تأکید کرد: در مقابل تمام فعالیت‌هایی که انجام می‌دهیم به حمایت‌های سازمان نیاز داریم. این همکاری بدون شک موثر است.