احتمال آشوب دوباره در افغانستان

توافق مقدماتی میان دولت ترامپ و طالبان افغانستان ظاهرا پیشنهاد مذاکره برای خروج آمریکا از طولانی‌ترین جنگ تاریخ این کشور را مطرح کرده و اکثر آمریکایی‌ها از این احتمال استقبال می‌کنند اما متاسفانه به نظر می‌رسد که قرار است آمریکا تا حد زیادی مطابق شرایط تعیین شده از سوی دشمنانش (طالبان) عمل کند‌.
به نقل از روزنامه واشنگتن‌پست، نیروهای آمریکایی افغانستان را ترک خواهند کرد اما هیچ تضمینی وجود نخواهد داشت که دولت و نظم سیاسی در افغانستان که این نیروها ۱۷ سال برای حفظ آن جنگیدند و هزینه‌های گزافی دادند، زنده بماند و یا اینکه دستاوردهای افغان‌ها در زمینه حقوق زنان و دیگر حقوق شهروندی حفظ شود‌.
چارچوب این توافق مقدماتی آن‌طور که توسط زلمای خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا توصیف شده با تعهد آمریکا به خارج کردن سربازانش و تعهد طالبان به جلوگیری استفاده از خاک افغانستان به عنوان پایگاهی برای صدور تروریسم بین‌المللی آغاز می‌شود‌. خلیل‌زاد درباره این توافق که در مذاکرات چند روز پیش با طالبان به دست آمد گفت که در ادامه ممکن است این توافقات با موافقت طالبان با آتش‌بس و مذاکرات با دولت افغانستان تکمیل شوند‌. با این حال هنوز این شبه‌نظامیان با این گام‌ها موافقت نکردند‌.
قرار شده که طالبان قبل از دور بعدی مذاکرات در ماه آینده میلادی رایزنی‌های داخلی درباره این شرایط انجام دهند‌. با این حال خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان دولت این کشور را در معرض آسیب‌پذیری شدید قرار خواهد داد مگر اینکه این خروج وابسته به یک توافق صلح تمام و کمال شود‌. در مدت اخیر ارتش و پلیس افغانستان حتی با وجود برخورداری از حمایت تعدادی از نیروهای آمریکایی متحمل شکست‌های سنگین و تلفات زیادی در درگیری با طالبان شده است‌.
برخی تحلیلگرایان معتقد هستند طالبان دیگر تلاش نخواهد کرد رژیم به شدت بنیادگرا و سرکوب‌گری که تا سال ۲۰۰۱ در افغانستان در اختیار داشت را تکرار کند‌. اما با این حال آنها همچنان به شکلی اجتناب‌ناپذیر با دموکراسی خصومت خواهند داشت‌. زنان افغان می‌گویند به شدت نگران هستند که پایان یافتن جنگ در افغانستان به قیمت حقوقی که آنها به دست آورده‌اند تمام شود‌.
همچنین مشخص نیست که طالبان چطور می‌خواهد به قولش در زمینه جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به پلتفرمی برای گروه‌های تروریستی بین‌المللی و دیگر تروریست‌ها عمل کند‌. در عین حال یک شاخه از گروه تروریستی داعش در کوهستان‌های شرق افغانستان پایگاه درست کرده و این کار را با هدف ایجاد یک به اصطلاح خلافت جدید انجام داده است‌. نیروهای آمریکایی و افغان نتوانستند تروریست‌ها را از بین ببرند و به سختی می‌توان باور کرد طالبان اگر اراده مقابله با این تروریست‌ها را داشته باشد از ظرفیت لازم برای آن برخوردار باشد‌.
مذاکرات با طالبان تنها راه خروج آمریکا از جنگ افغانستان است‌. زمانی که دونالد ترامپ در ۲۰۱۷ تعداد نظامیان آمریکایی در افغانستان را به ۱۴ هزار افزایش داد هدفش این بود که دشمن را وادار به چانه‌زنی کند. حالا که این چانه‌زنی در جریان است رییس‌جمهور آمریکا به نظر می‌رسد می‌خواهد به این ماموریت خاتمه دهد‌.
ماه گذشته میلادی او دستور داد که این نظامیان به نصف کاهش یابند‌. بی‌تردید این باعث کم شدن قدرت اهرم قدرت خلیل‌زاد شده است‌. ممکن است طالبان اکنون محاسبه کند که کاخ سفید می‌خواهد به جای اصرار بر یک راه‌حل سیاسی قابل قبول صرفا روی اطمینان‌دهی آنها در خصوص جلوگیری از حملات تروریستی حساب باز کند‌.
این اتفاق نباید بیفتد‌. پایان یافتن جنگ افغانستان شاید مطلوب باشد اما نه به قیمت از دست دادن هر چیزی که آمریکا به ایجادش در افغانستان از ۲۰۰۱ به بعد کمک کرد. نظیر جامعه مدنی در افغانستان که حداقل این حق را به زنان و دختران افغانستان داد که به مدرسه بروند‌. اشرف غنی رییس‌جمهور افغانستان روز دوشنبه نسبت به عجله کردن در رسیدن به توافقی که ممکن است افغانستان را به آشوب زمان خروج نیروهای شوروی بکشد هشدار داد‌.