احتمال ریزش ۵۰ درصدی سفرها

نادر نینوایی- با پشت سر گذاشتن نوروز و تعطیلات عید فطر عملا حوزه گردشگری داخلی کمی تکان خورده و از رکود سابق خارج شده است. از سوی دیگر، کاهش ارزش پول ملی نیز باعث شده عملا بخش بزرگی از مردمی که تصمیم سفر و گردشگری در خارج از کشور را در سر داشتند، از پس هزینه‌ها بر نیامده و به ناچار گزینه سفر داخلی را جایگزین کنند.
با این همه موج گرانی‌ها و خصوصا افزایش قیمت‌های شکل گرفته در حوزه حمل‌و‌نقل عمومی و نیز فصلی و مقطعی بودن تعطیلات و دوران محدود رونق فصلی گردشگری کشور باعث شده که همچنان درآمدهای فعالان صنعت گردشگری محدود باشد.
آنطور که یکی از فعالان حوزه گردشگری به «جهان‌صنعت» گفته اگر آن‌طور که شنیده‌ها حکایت دارد قیمت اتوبوس بین‌شهری با افزایش ۱۰۰ درصدی روبه‌رو شود، هیچ بعید نیست که تعداد سفر و گردشگری در داخل کشور با ریزش ۵۰ درصدی مواجه شود. در این شرایط تنها راه موجود برای تثبیت وضعیت صنعت گردشگری کشور و شکل‌گیری درآمد پایدار در این حوزه، کنترل قیمت‌های وسایل نقلیه عمومی و در کنار آن فراهم آوردن شرایط دیپلماتیک مطلوب برای ورود گردشگران بین‌المللی از مبدا کشورهای گردشگرفرست است.
وضعیت فعلی گردشگری داخلی
از ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ تا ۱۵ فروردین‌ ۱۴۰۲، ۵۷ میلیون و ۱۱۸ هزار و ۱۲۳ شب اقامت در سراسر کشور ثبت شده که به نسبت سال گذشته حدود ۱۷ درصد رشد را نشان می‌دهد. از سوی دیگر در تعطیلات عید فطر با توجه به تعطیلی سه‌روزه‌ای که به پنجشنبه متصل شد، بار دیگر موجی از سفرها شکل گرفت تا گردشگری داخلی وضعیت مطلوبی را پشت سر بگذارد.
میلاد نائینیان، تورگردان و فعال حوزه گردشگری، در خصوص اینکه وضعیت گردشگری داخلی پس از نوروز و عید فطر به چه شکل است و آیا این دو موج سفر توانسته صنعت گردشگری کشور را از رکود خارج کند یا خیر، به «جهان‌صنعت» گفت: با توجه به اینکه به دلیل وضعیت اقتصادی مردم سفرها به خارج از کشور از سفره مردم کنار رفته است ناخواسته فرصتی ایجاد شد تا سفرهای داخلی رونق یابند. در واقع در شرایط حاضر قدرت خرید مردم فقط به سفرهای داخلی می‌رسد.
وی افزود: با توجه به شرایطی که ذکر آن رفت، وضعیت گردشگری داخلی بهبود یافته و مناسب است اما واقعیت این است که سود گردشگری داخلی ایده‌آل نیست. به همین دلیل اگر بتوانیم گردشگری خارجی را رونق دهیم، می‌توان به آینده صنعت گردشگری امیدوار بود. باید توجه داشت که گردشگری داخلی به تنهایی پاسخگوی نیازهای صنعت گردشگری کشور نیست.
فصلی بودن گردشگری و لزوم توجه به ورود گردشگر
نائینیان ضمن تاکید بر فصلی بودن گردشگری خصوصا گردشگری داخلی در کشور گفت: به هر روی گردشگری در کشور فصلی است و مثلا در جنوب کشور فقط از دی ماه تا اواسط فروردین ماه امکان بازدید گردشگر مهیا بوده و شرایط آب و هوایی صرفا در این مقطع در این مناطق مساعد است و در مابقی سال دمای هوا اجازه حضور گسترده گردشگران در مناطق جنوبی کشور را نمی‌دهد.
وی ضمن تاکید بر فصلی بودن گردشگری در سایر نقاط کشور خاطرنشان کرد: این وضعیت فصلی بودن گردشگری در خصوص مناطق شمال غرب کشور نیز وجود دارد و در حالت ایده‌آل صرفا از اردیبهشت تا شهریور امکان اعزام تور و بازدید گردشگران از این منطقه فراهم است و در مابقی سال استقبال گردشگران به دلیل برودت هوا بسیار پایین است. در مناطق مرکزی مثل یزد نیز در اسفند، فروردین، شهریور، مهر و آبان شرایط آب و هوایی ایده‌آل بوده و استقبال گردشگران از این مناطق فراوان است که این یعنی چیزی حدود پنج ماه بازدید گردشگران از این مناطق مرکزی وجود دارد.
نائینیان یادآور شد: با توجه به این شرایط و محدودیت‌های فصلی، در بهترین شکل ممکن نهایتا ۵ ماه سال شرایط بهینه در مناطق مختلف برای بازدید گردشگران و اشغال هتل‌ها و فروش صنایع‌دستی وجود دارد و در مابقی سال شرایط آب و هوایی برای سفر کردن مساعد و ایده‌آل نیست. بنابراین برای اینکه بتوانیم این خلأها را پوشش دهیم باید گردشگری خارجی را نیز فعال کنیم. تحقق ورود گردشگران خارجی به ایران نیز مستلزم ایجاد تغییرات است و باید بتوانیم در مرحله نخست روابط خود را با دولت‌های کشورهای گردشگرفرست بهبود بخشیم. در مرحله بعد نیز لغو روادید برای ورود اتباع کشورهای گردشگرفرست به ایران می‌تواند زمینه ورود گردشگران خارجی و ورود ارز به کشور را مهیا کند.
وی ضمن تاکید بر اهمیت توجه به گردشگری برای پیشرفت کشور ابراز کرد: باید چرخ این صنعت گردشگری که به واقع صنعت مهم و درآمدزایی است را به گردش در آوریم تا بتوانیم جریان گردشگری در کشور را راه بیندازیم. انجام این مهم نیز وظیفه وزارت امور خارجه و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است.
احتمال ریزش ۵۰ درصدی سفرهای داخلی
نائینیان در پاسخ به این پرسش که با توجه به گمانه‌زنی‌هایی که در خصوص گران شدن هزینه بلیت اتوبوس‌های بین‌شهری وجود دارد، اثر این موضوع را بر گردشگری داخلی چگونه می‌بیند، گفت: پیش‌بینی من این است که اگر آن‌طور که شنیده‌ها حکایت دارد قیمت بلیت اتوبوس بین‌شهری افزایش ۱۰۰ درصدی داشته باشد، چیزی حدود ۵۰ درصد سفرهای داخلی ریزش می‌کند. در نظر داشته باشید که در حال حاضر نیز به نسبت سال گذشته هزینه اتوبوس بین‌شهری افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است. یعنی اتوبوسی را که سال گذشته با ۳ و نیم میلیون تومان برای تور اجاره می‌کردیم، امسال و در فروردین ماه برای اجاره همان اتوبوس و به همان مقصد باید ۹ میلیون تومان می‌پرداختیم. لذا می‌توان گفت در یک سال گذشته قیمت اتوبوس افزایش داشته است و در این شرایط مسوولان مربوطه به این موضوع توجه لازم را نداشته‌اند.
توجه داشته باشید که به دلیل کمبود وسایل حمل‌و‌نقل عمومی نظیر هواپیما و قطار عملا عمده تقاضای مردم برای سفر و گردشگری به سمت اتوبوس سرازیر شده است. در چنین شرایطی جهش ناگهانی قیمت اتوبوس می‌تواند باعث کاهش شدید میزان سفر و گردشگری شود و بار دیگر صنعت گردشگری کشور را با مشکل مواجه کند.
باتوجه به جمیع این موارد، انتظار می‌رود مسوولان حوزه حمل‌و‌نقل ضمن درک شرایط موجود، قیمت اتوبوس‌های بین‌شهری را در سال جاری تا حد ممکن پایین نگه داشته و مانع به مخاطره افتادن گردشگری و به مشکل افتادن مردم در جریان سفرها شوند.