احتمال کمبود برنج شب عید

گروه بازرگانی- در حالی که به دلیل کمبود ۴۰ درصدی تولید و دپوی برنج در انبارها، قیمت برنج ایرانی در بازار روند صعودی به خود گرفته است، قیمت برنج خارجی نیز به دلایلی همچون حذف معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده و کندی روند ثبت سفارش واردات با نوسان روبه‌رو است. در این راستا به تازگی این هشدار از سوی کارشناسان داده شد که با اخذ مالیات بر ارزش‌افزوده برای واردات برنج در نهایت قیمت تمام‌شده این محصول افزایش پیدا خواهد کرد. آن هم در شرایطی که ۹۰ درصد از برنج وارداتی از سوی قشر آسیب‌پذیر جامعه مصرف می‌شود. همچنین این واقعیت اعلام شد که با افزایش قیمت برنج خارجی، شاهد افزایش قیمت دوباره برنج ایرانی نیز خواهیم بود. با این حال اما این اقدام در دستور کار قرار گرفت و با حذف معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده، ۹درصد به قیمت برنج خارجی اضافه خواهد شد. در این میان شاهد این هستیم که قیمت برنج در یک هفته اخیر افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی را تجربه کرده است و دلال‌ها عرضه برنج ایرانی را به انحصار خود درآورده‌اند. حتی این پیش‌بینی وجود دارد که اگر ثبث سفارش واردات برنج سرعت نگیرد، بازار برنج برای شب عید با کمبود و افزایش قیمت روبه‌رو شود.
۹ درصد به قیمت برنج خارجی اضافه می‌شود
براساس دستورالعمل ابلاغ‌شده از سوی سازمان امور مالیاتی از زمان اجرای قانون دائمی مالیات ارزش‌افزوده، معافیت مالیاتی کالاهای وارداتی نظیر برنج و روغن که ذیل جزءهای (۱)، (۳) و (۵) بند الف ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش‌افزوده قرار دارند، حذف خواهد شد. در همین راستا انجمن واردکنندگان برنج نسبت به حذف معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده اعتراض خود را اعلام و بیان کرد: مسوولان باید به این مساله توجه و اخذ این مالیات را حداقل برای برنج وارداتی حذف کنند.
در این خصوص دبیر انجمن واردکنندگان برنج گفت: با حذف معافیت مالیات بر ارزش‌افزوده، ۹درصد به قیمت برنج خارجی اضافه خواهد شد. البته قیمت برنج خارجی تحت تاثیر قیمت ارز و بازارهای جهانی به صورت مداوم نوسان دارد.
مسیح کشاورز با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون ۹۸۰ هزار تن برنج وارد کشور شده است، اظهار کرد: از این میزان ۷۰۰ هزار تن توسط بخش خصوصی وارد شده که ۴۸۸ هزار تن آن به قبل دوره ممنوعیت و ۲۰۰ هزار تن نیز به دوره بعد ممنوعیت مربوط می‌شود.
وی ادامه داد: وقتی ممنوعیت واردات برنج برداشته شد، ارزش‌های جدید که متاسفانه به دلیل انجام خرید در زمان ممنوعیت واردات با کمی تغییر و افزایش همراه بود، به مراجع ذیربط ارسال شد که امکان ثبت سفارش برنج در آبان و آذرماه فراهم شود.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج با بیان اینکه مصرف ماهیانه برنج خارجی در کشور ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن است، گفت: به دلیل اجرا شدن قانون انتزاع و انتقال مسوولیت‌های ثبت سفارش از وزارت صمت به وزارت جهاد کشاورزی روند ثبت سفارش برای واردات برنج کند شده است. از این‌رو اعلام کردیم که اگر ثبت سفارش واردات سرعت نگیرد، ممکن است برای شب عید با کمبود برنج خارجی در بازار مواجه شویم.
وی تصریح کرد: امیدواریم با سرعت گرفتن ثبت سفارش‌ها، محدودیتی در تامین برنج خارجی نداشته باشیم و از طرفی جلوی افزایش قیمت برنج ایرانی نیز گرفته شود.
دولت انبارها را رصد نمی‌کند
در این خصوص همچنین رییس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران خاطرنشان کرد: در سال جاری برنج ۴۰ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. در حال حاضر بخش قابل‌توجهی از برنج تولیدشده از سوی دلال‌ها دپو شده است و آنها با هر نرخی که بخواهند این محصول را عرضه می‌کنند.
تقی جعفریان با اشاره به افزایش قیمت روزانه برنج ایرانی گفت: دولت می‌تواند بازار برنج را سامان بدهد اما متاسفانه بنا به دلایلی که هنوز برای ما روشن نیست دولت چرا در زمینه رصد انبارها ورود نمی‌کند.
وی با بیان اینکه برنج در حجم قابل‌توجهی در انبارها دپو شده است، خاطرنشان کرد: اتحادیه نماینده قانونی دولت نیست و همچنین ابزار قانونی ندارد که بخواهد به کارخانه‌داران و انبارداران حکم کند که بار خود را در انبارها دپو نکنند و در بازار عرضه کنند. همین مساله باعث شده یک عده دلال، مشخص می‌کنند برنج با چه قیمتی و در چه میزانی در بازار عرضه شود.
این فعال اقتصادی کاهش تولید برنج ایرانی در سال جاری را ۴۰ درصد عنوان کرد و افزود: مرکز آمار کاهش تولید را ۳۰ درصد و وزارت کشاورزی ۲۰ درصد اعلام می‌کند این در حالی است که بنا به آمار اتحادیه برنج ۴۰ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. به نظر می‌رسد آمار ما به واقعیت‌تر باشد چرا که ما کم و کیف این بازار را لمس می‌کنیم و خسارت‌های فعالان این بخش را از نزدیک مشاهده کردیم.
به گفته جعفریان، اگر در سال آینده بارندگی خوبی داشته باشیم و محصول آفتاب شدید نخورد می‌توان پیش‌بینی کرد که تولید برنج به حد نصاب برسد.
وی با اشاره به کاهش کشت دوم برنج گفت: تولید کشت دوم برنج به ۱۰ درصد سال‌های گذشته هم نرسید. همچنین آفتاب شدید باعث شد که کشت برنج طارم آسیب جدی ببیند و این برنج از کیفیت بیفتد.
لزوم عرضه برنج خارجی برای شکستن قیمت‌ها
رییس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران تصریح کرد: اگر دولت می‌خواهد بازار برنج را مدیریت کند باید برنج خارجی با نرخ مناسب در بازار عرضه کند تا قیمت‌ها شکسته شوند. اگر این شرایط ادامه داشته باشد کشاورزان و مصرف‌کنندگان آسیب جدی خواهند دید.
وی فرآیند مکانیزاسیون شالیزارهای برنج را کند عنوان کرد و افزود: دولت در این زمینه به ما وعده می‌دهد و اما در عمل ما شاهد هیچ تغییری در نحوه کاشت و برداشت برنج نیستیم و همچنان برنج به ‌صورت سنتی کشت و برداشت می‌شود.
جعفریان افزایش دستمزد کارگر شالیزارها را تایید کرد و خاطرنشان کرد: به نظر من افزایش دستمزد کارگران تاثیر چندانی در نرخ برنج ایرانی نگذاشت افزایش قیمت برنج را علاوه بر دپو برنج از سوی دلالان باید در افزایش قیمت نهاده‌های دولتی سم و کود جست‌وجو کرد.
افزایش ۲۰ درصدی قیمت برنج در یک هفته
همچنین در این رابطه حسن تقی‌زاده رییس اتحادیه برنج‌فروشان بابل با اشاره به افزایش قیمت ۱۰ تا ۲۰ درصدی برنج در هفته‌ گذشته به ایلنا گفت: قیمت برنج طارم هفته پیش ۵۵ هزار تومان بود این در حالی است که در هفته جاری قیمت این برنج به کیلویی ۶۰ هزار تومان رسید.وی با اشاره به انواع قیمت برنج ایرانی گفت: برنج ‌هاشمی کیلویی ۶۳ هزار تومان، امراللهی کیلویی ۶۵ هزار تومان، شیرودی کیلویی ۴۲ هزار تومان، فجر کیلویی ۵۰ هزار تومان و برنج ندا کیلویی ۴۰ هزار تومان رسید. این فعال اقتصادی بیان کرد: با افزایش قیمت برنج عرضه این محصول نیز کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر تولیدکنندگان و کشاورزان تولیدات خود را فروخته‌اند و ۸۰ درصد برنج تولیدشده در دست دلال‌ها و فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای است. آنها هستند که مانع عرضه به موقع برنج در کشور می‌شوند.