اختلاف‌نظر بر سر دریافت مالیات از خانه‌های خالی

زیبا ورمزیاری- اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی در حالی امروز برای تعیین‌تکلیف به مرکز پژوهش‌های مجلس می‌رود که مجلسی‌ها همچنان بر سر اجرای این طرح با هم اختلاف‌نظر دارند به گونه‌ای که کمیسیون اقتصادی مجلس این طرح را راهکاری برای کنترل قیمت مسکن می‌داند و در مقابل کمیسیون عمران مجلس آن را خطری برای سرمایه‌‌گذاری در بخش مسکن
تلقی می‌کند.
با وجود اینکه این طرح از زمان مطرح شدن‌ با انتقادات فراوانی همراه بوده اما تصویب آن در مجلس دور از انتظار نیست، با این وجود قبل از اینکه این طرح به تصویب برسد باید تمامی زوایای آن بررسی شود تا مبادا در صورت اجرایی شدن اثراتی منفی بر بازار مسکن بگذارد.
به هر صورت قرار است امروز طرح دریافت مالیات از خانه‌های خالی با حضور مسوولان وزارت راه و شهرسازی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان امور مالیاتی، شهرداری و… در مرکز پژوهش‌های مجلس بررسی شود و پس از اجماع نظر بین دستگاه‌ها تا اواخر هفته بتوان این پیش‌نویس را نهایی کرد و برای تصویب به مجلس اعلام وصول شود. سپس مجلس فوریت آن را مورد بحث قرار می‌دهد و طبق نظر نمایندگان مجلس در دستور کار قرار می‌گیرد.
ارسلان فتحی‌پور، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به اینکه اجرای این طرح تا چه حد می‌تواند در کنترل بازار مسکن راهگشا باشد‌ به خبرنگار «جهان صنعت» گفت‌: بازار مسکن از بازارهایی است که هر چند سال یک‌بار از وضعیت تعادل خارج می‌شود و برای خانوار مشکلاتی به همراه دارد. اینکه با یک ابزار بتوان تمامی مشکلات این بازار را مرتفع کرد غیر واقعی است و در بحث اخذ مالیات از خانه‌های خالی هم این خواسته مورد انتظار ما نیست اما با توجه به اینکه مهم‌ترین مشکل مسکن کشور عدم تعادل میان عرضه و تقاضاست برای اینکه به تعادل، ثبات قیمت و کنترل تقاضا برسیم هر اقدام مفیدی را انجام می‌دهیم‌.
وی با بیان اینکه دریافت مالیات از خانه‌های خالی یکی از این راهکارهاست، افزود: با بالا بردن هزینه نگهداری خانه‌های خالی می‌توان تا حدودی به این خواسته رسید، از طرفی وقتی مسکن بلوکه می‌شود سرمایه فیزیکی و انسانی که برای ساخت آن به کار رفته هم بلوکه می‌شود و اثرات خود را بر اقتصاد می‌گذارد. فتحی‌پور در پاسخ به اینکه مالکان اختیار خانه‌های خود را دارند و برخی تمایلی به فروش و اجاره ندارند، چرا باید قانون با آنها برخورد کند، اظهار داشت: با توجه به اینکه منع احتکار از اصول اساسی اسلام است باید در نظر گرفت که ساخت و بلوکه کردن مسکن در طول زمان موجب افزایش قیمت آن و تبدیل سرمایه‌های مولد اقتصادی به سرمایه‌های غیراقتصادی می‌شود، این امر اگرچه باعث سود عده‌ای می‌شود اما به ضرر کل جامعه است و به این جهت لازم است تا برای جلوگیری از این روند دولت و مجلس به این بحث ورود پیدا کنند.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد اینکه آیا این طرح با هدف خروج مسکن از کالای سرمایه‌ای صورت می‌گیرد، گفت: اقتصاد سالم، یعنی اینکه فردی که افزایش سرمایه دارد باید در قبال فعالیتی که انجام داده سود کند نه اینکه خانه‌ای را بخرد و بدون هیچ فعالیتی دو سال بعد به سود مطلوبی دست یابد به همین دلیل است که در سراسر جهان مالیات‌های سنگین به خانه‌های خالی تعلق می‌گیرد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در گفت‌و‌گو با یکی از خبرگزاری‌های رسمی از کاهش ۵۰ درصدی قیمت مسکن با اجرای این طرح خبر داده بودید، اظهار داشت: به کلی این مطلب را تکذیب می‌کنم.
وی همچنین با بیان اینکه برای اخذ مالیات‌ از خانه‌های خالی بازرس ویژه‌ای در نظر گرفته شده است، گفت: تمامی این مالیات در صندوقی به نام تامین مسکن اقشار ضعیف و متوسط صرفا جهت ساخت مسکن برای این اقشار اختصاص داده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه‌ بخش عظیمی از مبالغ این صندوق صرف خرید مصالح فوق‌العاده ارزان‌قیمت که ۴/۱ تا ۵/۱ درصد کمتر از قیمت واقعی است، می‌شود، گفت: بخشی دیگر از هزینه‌های خرید مصالح ساختمانی نیز از طریق صندوق تسهیلات ارزی با اختصاص وام بدون سود برای واردات مصالح ارزان قیمت تامین می‌شود.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه افزود: واردات مصالح ارزان‌قیمت نیز موجب کاهش هزینه تمام شده ساخت مسکن می‌شود.
از سوی دیگر مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون عمران مجلس در خصوص اجرای این طرح به خبرنگار «جهان صنعت» گفت: ابتدا باید بگویم که اعتقادی به کارایی این طرح ندارم زیرا در حال حاضر ماده «۱۵» قانون ساماندهی مسکن را داریم که این قانون می‌گوید سالانه ۱۲ درصد جریمه خانه‌های تعیین تکلیف نشده است و در حال حاضر به جای پرداخت به این قانون به سراغ وضع قوانین دیگر رفته‌ایم که جای سوال دارد که ما با تصویب یک قانون جدید چه چیزی را می‌خواهیم ثابت کنیم.
وی در خصوص ایرادات این طرح گفت: فردی که سرمایه خود را برای ساخت‌و‌ساز صرف می‌کند تمایل دارد هر چه سریع‌تر واحدهای خود را به فروش برساند زیرا هر قدر از عمر یک ساختمان بگذرد قیمت آن هم کاهش می‌یابد. پس سازنده دوست ندارد ساختمانش مستهلک شده و سرمایه‌اش هم راکد بماند، در حال حاضر مشکل عدم تقاضا برای خرید مسکن است. مسوولان باید به دنبال آسیب‌شناسی این موضوع باشند که چرا قدرت خرید در افراد وجود ندارد تا بتوانند وارد بازار معاملات مسکن شوند. باید دید چه دلیلی وجود دارد؟ آیا تسهیلات به میزان کافی وجود ندارد یا…
عضو کمیسیون عمرانی مجلس در ادامه با هشدار به اینکه این طرح می‌تواند اخلال در نظام سرمایه‌‌گذاری بازار مسکن ایجاد کند، افزود: اگر با اجرای این طرح قصد ایجاد تعادل عرضه و تقاضا مدنظر است باید سرمایه‌گذاری در این بخش افزایش یابد. باید در نظر داشت که این طرح می‌تواند علاوه بر نکات مثبت حامل آثار منفی هم باشد.
بائوج لاهوتی با بیان اینکه این طرح نگرانی‌هایی برای انبوه‌سازان ایجاد کرده است، افزود: وقتی انبوه‌ساز پایان‌کار ساختمانش را می‌گیرد، اگر نتواند تا سال بعد ساختمانش را بفروشد مشمول پرداخت مالیات می‌شود، یعنی وارد انجام کاری شده که برایش زیان به همراه داشته است که قطعا با این وضعیت دیگر این سرمایه‌‌گذار حاضر به ساختمان‌سازی و سرمایه‌گذاری نخواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه چه راه‌حلی برای نجات بازار مسکن در شرایط فعلی وجود دارد، گفت: باید بتوان کمبودی که بین عرضه و تقاضای مسکن وجود دارد را برطرف کرد. مسکن مهر تا حدی توانست نیاز بازار را تامین کند اما جوابگوی نیاز تمام کشور نیست زیرا نیاز به مسکن در کشور سالانه یک میلیون واحد مسکونی است اما مسکن مهر سالانه ۲۰۰ هزار واحد را تامین می‌کند پس نباید از بخش‌خصوصی غافل شد.