29 - 10 - 2022
اختلاف نظر در تعیین صلاحیت رییس جدید بورس
گروه بورس- بعد از گمانهزنیهای بسیار تکلیف رییس جدید سازمان بورس از سوی شورای عالی بورس و اوراق بهادار روشن میشود. در حالی که روز گذشته قرار بر این بود که جلسه شورای عالی بورس و اوراق بهادار با دستور جلسه عضویت فطانت، گزینه احتمالی ریاست سازمان بورس در ترکیب هیاتمدیره سازمان بورس در ابتدا و بعد در راس آن سازمان بورس برگزار و در خصوص آن تصمیمگیری شود اما اختلافنظرهای موجود تا حدودی همه چیز را در ابهام فرو برد. مشکل از آن جایی آغاز میشود که برخی از اعضای شورای عالی بورس نسبت به تصمیمهای دستوری خارج از شورا که مشخصا وزیر اقتصاد و سایر تصمیمگیرندگان موضوع تغییر ریاست سازمان بورس را نشانه گرفته است از اعمال نظرهای شکل گرفته ناراضی هستند اما آنچه مشخص است تصمیم این تغییر بزرگ از مدتها قبل گرفته شده است و اینگونه واکنشها در حال حاضر نمیتواند اتفاق تازهتری را به وجود آورد. براساس آخرین اتفاقها، براساس برنامه اعلام شده شورای عالی بورس و اوراق بهادار عصر روز گذشته برای تصمیمگیری در خصوص رییس جدید سازمان بورس تشکیل جلسه داد که پیشبینی میشود در این جلسه عضویت محمد فطانت در هیاتمدیره سازمان بورس نهایی شود. به گزارش خبرگزاریها، قرار است مراحل قانونی تغییر رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تا پایان هفته جاری انجام شود و برهمین اساس فرآیند قانونی آن آغاز شده است. براساس قانون، فرد منتخب باید در ابتدا با تصویب شورا به عضویت هیاتمدیره سازمان بورس و اوراق بهادار درآید تا پس از نهایی شدن این امر به عنوان ریاست هیاتمدیره نیز انتخاب شود. همچنین پس از این مرحله شورای عالی بورس باید به صورت مجدد ریاست وی را تصویب کند تا در نهایت وزیر امور اقتصادی و دارایی حکم نهایی را در خصوص رییس بورس و اوراق بهادار صادر کند البته خبرها از انتصاب قریبالوقوع محمد فطانت به سمت ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار و علی صالحآبادی رییس این سازمان به سمت مدیرعامل بانک توسعه صادرات حکایت دارد.
گزینه احتمالی ریاست کیست؟
فطانت که ۴۴ سال دارد از جمله دانشآموختگان دورههای اول رشته مدیریت مالی در دانشگاه امامصادق(ع) است که پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی از این دانشگاه، تحصیلات تکمیلی را در دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد و در سال ۸۳ در رشته تحقیق در عملیات (با تخصص در مدلهای کمی در تصمیمگیری) از این دانشگاه مدرک دکتـرا گرفت. وی در حوزه مباحث مالی نیز تجارب طولانیمدت و ارزندهای دارد که از آن جمله میتوان به سوابقی همچون عضو هیاتمدیره بانک ملی و معاون اعتبارات این بانک، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان، عضو هیاتمدیره و قائممقام مدیرعامل بانک پارسیان، عضو هیاتمدیره بیمه پارسیان و شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و بیش از هفت سال سابقه فعالیت در صنعت بیمه و تجارت الکترونیک، قائممقام مالی و اقتصادی ایران خودرو، مدیرعامل ساپکو، عضو هیات امنا و عضو شورای سیاستگذاری صندوق بازنشستگی آیندهساز، عضو هیاتمدیره هلدینگ راهبران متعلق به شرکت سرمایهگذاری صندوقهای بازنشستگی نفت اشاره کرد ضمن اینکه وی سابقه عضویت در هیاتمدیره شرکتهای سرمایهگذاری متعدد از جمله سرمایهگذاری سمند و آیندهساز کیش را نیز در کارنامه دارد. عضویت در هیاتمدیره شرکتهای نفت سپاهان، هتلهای لوتوس پارسیان، چرخشگر، مهرکام پارس، توسعه صادرات فارس، بهرانمحور سایپـا از دیگر سوابق اجرایی فطانت به شمار میرود. رییس جدید بورس طی هفت سال اخیر نایبرییس اول اتاق بازرگانی ایران و فرانسه بوده و از تجربیات و سوابق مناسبی در عرصه فعالیتهای پولی و مالی بینالمللی برخوردار است که از آن جمله میتوان به عضویت هیاتمدیره میربیزنس بانک مسکو در روسیه و عضویت کمیته عالی مدیریت شعب منطقه آسیا و خاورمیانه بانک ملی در کشورهای امارات متحده عربی، عمان، آذربایجان و غیره اشاره کرد، از اینرو میتوان حضور احتمالی وی در راس بازار سرمایه را نقطه شروعی برای توسعه روزافزون فعالیت بینالمللی بازار سرمایه دانست. از سوابق علمی و پژوهشی رییس احتمالی سازمان بورس نیز میتوان مواردی همچون تدریس دروس مختلف مدیریت مالی، سرمایهگذاری و بانکداری در دانشگاههای مختلف و نیز راهنمایی و مشاوره دهها پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری را برشمرد، ضمن اینکه وی ازجمله صاحبنظران در موضوعات فقهی و حقوقی ابزارهای مختلف مالی متناسب با بازار سرمایه به شمار میرود. فطانت علاوه بر انتشار مقالات مختلف در حوزه مالی و بازار سرمایه، کتاب «اوراق اختیار معامله» در بازار سرمایه ایران را نیز در سال ۱۳۷۹ تالیف و منتشر کرده است. در مجموع بررسی سوابق علمی و اجرایی فطانت به عنوان رییس احتمالی سازمان بورس و اوراق بهادار، این امیدواری را در بین فعالان بازار سرمایه ایجاد میکند که با حضور وی در راس بازار سرمایه، رویکرد توسعهای بازار سرمایه در عرصه ملی و بینالمللی با شتاب بیشتـری ادامه خواهد یافت.
صالحآبادی از بورس تا بانک
در همین حال روز گذشته همزمان با برگزاری جلسه شورای عالی بورس و اوراق بهادار و نهایی شدن احتمالی عضویت محمد فطانت در هیاتمدیره بورس قرار است سکانداری علی صالحآبادی نیز در بانک توسعه صادرات قطعی شود. به گزارش ایرنا، صالحآبادی در حالی مدیرعامل بانک توسعه صادرات میشود که برخی شائبهها نسبت به نبود حداقل ۱۰ سال سابقه کار در نظام بانکی برای وی برای احراز صلاحیت وی به عنوان مدیر بانکی ایجاد شد اما در تبصره «۴» ماده «۹۶» قانون برنامه پنجم توسعه آمده است: انتخاب مدیرعامل و هیاتمدیره بانکهای دولتی پس از صدور مجوز صلاحیت حرفهای آنان از سوی بانک مرکزی امکانپذیر است. این افراد باید حداقل دارای دانشنامه کارشناسی مرتبط باشند. همچنین دوسوم اعضای هیاتمدیره حداقل ۱۰ سال سابقه کار در نظام بانکی داشته باشند. از اینرو به نظر میرسد انتصاب صالحآبادی که دارای مدرک دکترای مدیریت مالی و نیز سابقه یک دهه فعالیت در نظام مالی کشور است به سمت مدیرعامل بانک توسعه صادرات، در تطابق با قوانین و مقررات و نیز متناسب با تجارب طولانی مدت صالحآبادی در بازار مالی بوده و وزیر اقتصاد نیز بر همین اساس، صالحآبادی را گزینه مناسب برای تصدی این مسوولیت دانسته است. در مجموع، اگرچه تجربه مدیرعاملی بانک توسعه صادرات، اولین تجربه جدی صالحآبادی در متن بازار پول به شمار میرود، اما میتوان خوشبین بود که حضور این مدیر ارشد بورسی در سمت مدیرعاملی یک بانک، رقابت دیرینه بازار پول و سرمایه را به رفاقت نزدیکتر کند.
چرا بانک توسعه صادرات؟
کوچ صالحآبادی، از بازار سرمایه به بازار پول، شاید برای بسیاری این سوال را ایجاد کند که اساسا چه سنخیتی بین این دو بازار که از گذشته، بازارهای رقیب و نه رفیق شمرده میشدند، وجود دارد. در عین حال بررسیها نشان میدهد این انتصاب وزیر اقتصاد، به چند دلیل چندان هم بیحکمت نیست. بررسیها پیرامون اهداف، اساسنامه و عملکرد بانک توسعه صادرات نشان میدهد که این بانک، برخلاف بانکهای تجاری، یک بانک کاملا تخصصی است که وظیفه آن مدیریت منابع دولتی به منظور کمک به تامین مالی بخش صادرات غیرنفتی است. از اینرو شاید بتوان گفت این بانک، در واقع یک هلدینگ مالی بزرگ است که در بخش تامین مالی، فعالیت میکند. از همین رو است که این بانک، دارای شرکتهایی مثل کارگزاری، تامین سرمایه، سرمایهگذاری و صرافی است. به نظر میرسد صالحآبادی، پس از ۹ سال فعالیت در بازار سرمایه (که یکی از وظایف اصلی آن، تامین مالی است) و ایجاد یا توسعه و تقویت نهادهای مالی مختلف، مثل شرکتهای تامین سرمایه، هلدینگها، کارگزاریها و...، شناخت خوبی از این حوزه داشته باشد. بانک توسعه صادرات، در صنعت بانکداری فعالیت میکند و یکی از صنایع حاضر در بازار سرمایه نیز صنعت بانکداری است. با توجه به گزارشگری مستمر صنایع بورسی به سازمان بورس و تعامل مستمر این سازمان با صنایع به نظر میرسد صالحآبادی پس از ۹ سال فعالیت در راس سازمان بورس، از صنایع مختلف، ازجمله صنعت بانکداری و زیر و بمهای این صنعت شناخت قابل قبولی داشته باشد. نگاهی به شرکتهای پذیرفته شده در بورس ازجمله شرکتهای پتروشیمی، پالایشگاهها و... نشان میدهد که بخش عمده صادرات غیرنفتی کشور، توسط همین شرکتها انجام میشود. شناخت صالحآبادی از این شرکتها و تعامل بلندمدت وی با این شرکتها میتواند علاوه بر اینکه به تجهیز منابع بانک از سوی این شرکتها که توان ارزآوری بسیار زیادی دارند، کمک کند، میتواند زمینه توسعه صادرات غیرنفتی از سوی شرکتهای ذکر شده از طریق اعطای تسهیلات را فراهم آورد. طراحی ابزارهای تامین مالی برای کمک به توسعه صادرات غیرنفتی، از دیگر اقداماتی است که میتوان انتظار داشت با حضور صالحآبادی که شناخت مناسبی از این حوزه دارد، کلید بخورد. حوزه بورس کالا و انرژی از دیگر حوزههایی است که میتواند ارتباط معناداری با موضوع صادرات غیرنفتی داشته باشد. بانک توسعه صادرات احتمالا خواهد توانست عرضه کالاهای صادراتی در بورس کالا را از طریق ارایه تضامیـن به خریداران و فروشندگان، تسهیل کند. از این میتوان انتظار داشت صالحآبادی با شناختی که از این دو حوزه دارد، بتواند ارتباط مناسبی بین این دو نهاد برقرار کند. با نگاهی به فهرست شرکتهای تابعه بانک توسعه صادرات که در سایت بانک هم قابل مشاهده است، نام مرکز مطالعات بانکداری اسلامی به چشم میخورد نگاهی به سوابق علمی و اجرایی صالحآبادی هم نشان میدهد که یکی از محورهای مورد علاقه وی، حوزه مالی اسلامی بوده است و از همینرو، او کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار را تاسیس کرد. همچنین در فهرست آثار وی، مقالات متعدد و نیز یک عنوان کتاب در زمینه مالی اسلامی به چشم میخورد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد