14 - 12 - 2022
ارز مبادلاتی ۶ درصد زیر نرخ بازار
|گروه اقتصادی| با وجود اینکه نرخ دلار در نخستین ساعات روز گذشته در بازار آزاد ۲۵۳۵ تومان بود اما بهای ارز مبادلاتی در دومین روز کاری، نه تنها دو درصد زیر بهای بازار آزاد بلکه بیش از شش درصد زیر بها و ۲۳۶۲تومان تعیین شد تا رسما ارز سه نرخی را به بازار دیکته کند.
اتاق مبادلات ارزی از روز دوشنبه کار خود را آغاز کرد و با نرخ رسمی اعلامی ۲۴۰۴ تومان از متقاضیان ارز استقبال کرد.
بنا بر این گزارش، در ساعات پایان کاری روز دوشنبه، نرخ دلار با جهشی محسوس به ۲۵۳۵ تومان رسید تا در نخستین روز کاری طرح جدید ارزی دولت، اولین نمره منفی ثبت شود.
البته از همان آغاز دقیقا مشخص بود که سازوکار دولت برای تعیین نرخ ارز مبنایی غیر منطقی دارد و تعیین بهای ارز رسمی با دو درصد پایینتر از نرخ رسمی بازار، تنها تصمیمی است که عملی نمیشود.
پیروی نکردن از سیاستهای ارزی در دومین روز کاری مرکز مبادلات ارزی نمایان شد به طوری که بهای ارز در بازار موازی در نخستین ساعات ۲۵۳۵ تومان بود اما نرخ دولتی برای مبادله در مرکز مبادله ارزی برابر با ۲۳۶۲ تومان اعلام شد.
این در حالی است که اگر قرار بود دو درصد قیمت زیر بازار موازی مبنای نرخ مبادلاتی باشد، بهای ارز مبادلاتی روز گذشته باید معادل ۲۴۸۴ تومان تعیین میشد این به این معناست که دیروز نرخ مبادلاتی در اتاق ارز تقریبا کمی بیش از شش درصد زیر بهای بازار موازی تعیین شده است.
به عبارت دیگر در آغاز کار، اتاق مبادلات ارزی، ارز سه نرخی شده است.
این امر ناشی از آن است که مسوولان بانک مرکزی اعلام کردهاند فرمول تعیین بهای ارز مبادلاتی با نرخ دو درصد زیر بازار انحصارا در اختیار بانک مرکزی است.
اما نکته قابل تامل این است که اگر قرار است بهای ارز با دو درصد زیر قیمت بازار آزاد تعیین شود، دیگر سخن گفتن از فرمولی که انحصارا در اختیار بانک مرکزی است، چه معنایی دارد؟! اما اگر فرمول خاصی هست که از ابتدا نیز قرار بوده باشد، صحبت از دو درصد زیر بهای بازار موازی اساسا به چه منظوری بوده است؟
متاسفانه چنانچه پیشبینی میشد، این طرح دولت نیز مانند طرح بورس ارز کاملا مبهم و آمیخته با ضد و نقیضهای اساسی است و استقبال چندانی هم از سوی تجار از مرکز مبادله ارزی نشده است چراکه آنها بر این باورند مرکز مبادله ارزی نه تنها به ساماندهی بازار کمک نمیکند بلکه به آشفتگی ارزی دامن هم میزند.
خواسته تجار از دولت
در همین حال ایمان صباغی، فعال بازرگانی با انتقاد از عملکرد مرکز مبادله ارزی به خبرنگار جهان صنعت گفت: بیشتر تجار ترجیح میدهند ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند تا از مرکز مبادله ارزی به دلیل اینکه درست است که در این مرکز ارز دو درصد زیر قیمت بازار عرضه میشود اما چهار درصد کارمزد بانکی از فعالان اقتصادی میگیرند و علاوه بر آن اسنادمان هم درگیر بانک میشود.
وی افزود: متاسفانه بانک عامل همکارهای لازم را با فعالان اقتصادی ندارند و ما ترجیح میدهیم به جای اینکه طرف حسابمان بانک باشد بدون دردسر ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنیم.
صباغی بیان کرد: قبل از آغاز به کار مرکز مبادلات ارزی پیشبینی میشد که قیمت ارز پایین بیاید و فعالان اقتصادی و مشتریان دست از خرید و فروش کشیده بودند به امید ساماندهی بازار ولی متاسفانه اقدام جدید دولت برای ساماندهی بازار ارز نه تنها نرخ ارز را کاهش نداد بلکه باعث گران شدن آن هم شد به طوری که شاهد افزایش ۱۹۳ تومانی نرخ دلار طی یک روز بودیم.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه منابع ارزی دولت با تقاضای ارز متناسب نیست، گفت: دولت ارز را در مرکز مبادله ارزی عرضه میکند و کاهش عرضه به بازار موجب عدم تعادل عرضه و تقاضا میشود همین امر موجب افزایش نرخ دلار میشود و اگر همین رویه ادامه پیدا کند باید منتظر قیمتهای بالاتر هم باشیم.
صباغی در پایان خاطرنشان کرد: تنها خواسته فعالان اقتصادی این است که دولت در بازار ارز دخالت نکند و بهترین راهکار این است که بازار را به دست فعلان اقتصادی و مشتریان بسپارند تا با توافقهای به عمل آمده تا حدودی التهابات ارزی فروکش کند.
تلاش هماهنگ دستگاهها
در این میان خبر از تلاش هماهنگ دستگاههای اجرایی برای ساماندهی بازار ارز میرسد.
بر همین اساس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران گزارش داد: مرکز مبادلات ارزی دیروز شاهد استقبال متقاضیان دریافت ارز بود. براساس طرح جدید عرضه ارز، مقرر شده است ارز مورد نیاز اولویتهای سه تا پنج از محل ارز حاصل از ۵/۱۴ درصد درآمد نفت و صندوق توسعه ملی تامین شود.
با توجه به زمانبر بودن مراحل اجرای تامین ارز واردکنندگان کالا، اجرای این طرح موجب شده است تا تمام اقدامات مورد نیاز در این فرآیند در یک مکان واحد به انجام برسد بنابراین در این مرکز همه دستاندرکاران از جمله نماینده بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانکهای عامل برای ارایه خدمات متمرکز، مستقر شدهاند.
فراخوان بانک مرکزی برای خرید ارز از مردم
از سوی دیگر دستورالعمل جدیدی برای خرید ارز از مردم ابلاغ میشود، گویا این بار دولت درصدد است که ارز در دست مردم را جمعآوری کند.
در همین حال سخنگوی مرکز مبادلات ارزی از ابلاغ دستورالعملی از سوی بانک مرکزی در روزهای آینده خبر داد که براساس آن، افرادی که به عنوان سرمایهگذاری اقدام به خرید ارز کردهاند، بتوانند ارز در اختیار خود را به قیمت روز به بانک مرکزی بفروشند.
صمد کریمی گفت: بانک مرکزی ظرف روزهای آینده دستورالعملی را ابلاغ خواهد کرد که براساس آن، افرادی که ارز را به عنوان سرمایهگذاری خریداری و در منزل نگهداری میکنند، بتوانند ارز در اختیار خود را به نرخ روز به بانک مرکزی بفروشند.
سخنگوی طرح مبادلات ارزی افزود: همچنین این دستورالعمل برای صادرکنندگان نیز کاربرد خواهد داشت ضمن اینکه آنها میتوانند در شرایطی که بانک مرکزی برای آنها فراهم میکند، ارز در اختیار خود را بدون نقل و انتقال به داخل کشور به متقاضیان واردات به فروش برسانند.وی تصریح کرد: صندوق توسعه ملی نیز ظرف روزهای آینده به جرگه عرضهکنندگان ارز در اتاق مبادلات ارزی خواهد پیوست.
نرخ انواع ارز در مرکز مبادلات ارزی
همچنین معاون ارزی بانک مرکزی با اعلام نرخ دلار به قیمت ۲۳۶۲۲ ریال و یورو ۳۰۵۵۹ ریال در مرکز مبادلات ارزی در روز سهشنبه گفت: اولویت چهار و پنج هم از دیروز توانستند ارز با نرخ دو درصد زیرقیمت بازار بگیرند.
مینو کیانیراد با اعلام قیمت انواع ارز در اتاق مبادلات ارزی در روز گذشته گفت: بر اساس نرخگذاری روز سهشنبه بانک مرکزی، قیمت هر دلار ۲۳۶۲۲ ریال، یورو ۳۰۵۵۹ ریال، درهم ۶۴۳۱ ریال، لیر۱۳۱۴۷ ریال، روبل ۷۵۸ ریال، روپیه ۴۲۲۰ ریال، یوان ۳۷۴۸ ریال و ین ۳۰۴۰ ریال بود.
کیانیراد در بخش دیگر از سخنان خود در پاسخ به این سوال که آیا قرار است ارز مسافرتی و دانشجویی در بورس ارز مبادله شود یا خیر، گفت: نه چنین چیزی نیست.
وی افزود: قرار است هفته آینده درباره این موضوع تصمیمگیری شود.
معاون ارزی بانک مرکزی درباره نحوه تامین ارز مرکز مبادله دارندگان و متقاضیان ارز توضیحاتی ارایه کرد.
کیانیراد، در بخش دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه در پایان هر هفته وزارت نفت مبلغ، نوع ارز و میزان عرضه ارز را به بانک مرکزی اعلام میکند، افزود: بانک مرکزی نیز این اطلاعات را در اختیار بانکها قرار میدهد به علاوه ارزی که خودش آن را تامین میکند. مشتری هم برای دریافت ارز به وزارت صنعت، معدن و تجارت مراجعه میکند.
وی افزود: این نرخ هر روز اول صبح توسط بانک مرکزی به بانکهای عامل حاضر در این مرکز اعلام میشود.
به گفته او پس از فرآیند ثبت سفارش مرحله صدور گواهی ثبت آماری انجام میشود و اطلاعات آن از طریق پورتال به بانک مرکزی ارایه میشود. پس از انجام کنترلهای لازم بانک مرکزی نسبت به تخصیص کد ارزی اقدام میکند پس از آن معادل ریالی ارز از مشتری دریافت میشود و انتقال وجه صورت میگیرد.
به گفته معاون بانک مرکزی پس از این اقدام معادل ریالی ارز به حساب بانک مرکزی واریز میشود و پس از آن ارز به فروشنده پرداخت میشود.
به گفته معاون بانک مرکزی مشتریان ارز در تهران میتوانند به این مرکز مراجعه کنند اما متقاضیان شهرستانی باید به شعب مرکزی بانکهای ملت یا کشاورزی مراجعه کنند.
کالاهای اولویت ۶ تا ۱۰
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این خصوص گفت: به محض اینکه مطمئن شویم ثبت سفارش اولویتهای گروه یک تا پنج با هماهنگی سازمان توسعه تجارت، بانکهای عامل و بانک مرکزی طبق روال انجام میشود، گروههای بعدی را برای گرفتن ارز اعلام خواهیم کرد.
حمید صافدل اظهار کرد: در حال حاضر ارتباط کاری بین ما و ارباب رجوع و بانکهای عامل در حال تعریف شدن و تبدیل شدن به یک روال است. بر همین اساس با توافقاتی که داشتیم، امروز ثبت سفارش برای گروههای چهار و پنج نیز انجام دادهایم و به محض اینکه مطمئن شویم این روال به خوبی انجام میشود، گروههای شش تا ۱۰ را نیز به ترتیب اعلام خواهیم کرد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: گروههای یک و دو نیز کماکان ارز مرجع دریافت میکنند و پس از ثبت سفارش به بانکهای عامل معرفی خواهند شد تا ارز مرجع را دریافت کنند.
تبادل ۱۰ میلیون دلار ارز
در مرکز مبادلات ارزی
با این اوصاف بانک مرکزی با اعلام عبور تبادلات ارزی در مرکز مبادلات از مرز ۱۰ میلیون دلار اعلام کرد: امکان ورود نمایندگان بانکهای جدید به مرکز فراهم شد.
بانک مرکزی اعلام کرد: در دومین روز فعالیت مرکز مبادلات ارزی میزان تبادلات ارزی بالغ بر ۱۰میلیون دلار شد.
این بانک تاکید کرد: این میزان فراتر از انتظار دستاندرکاران این طرح بود و با توجه به استقبال قابل توجه تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاهای اولویت سه، چهار و پنج پیشبینی میشود در روزهای آتی رقم فوق به مراتب افزایش یابد. این در حالی است که مرکز در نقطه آغازین فعالیت خود قرار داشته و ساعت کاری مرکز هشت صبح تا ۱۴:۳۰است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد