ارمغان توافق وین برای بورس

«جهان‌صنعت»- بر اساس اخباری که از وین به گوش می‌رسد گفته می‌شود مذاکرات به مراحل نهایی خود رسیده و توافق بیش از هر زمان دیگری در دسترس است. اگرچه توافق و به تبع آن گشایش‌های سیاسی و اقتصادی بین‌المللی می‌تواند اثر ملموس و قابل ملاحظه‌ای در اقتصاد ایران و عملکرد بخش تولید داشته باشد اما با این حال ترس از ریزش نرخ دلار بخشی از بازیگران و معامله‌گران بازار سرمایه را در لاک دفاعی فرو برده است. این در حالی است که تحلیلگران بازار کاهش ملموس و غیرمتعارفی را برای نرخ دلار پیش‌بینی نمی‌کنند و بر این باورند که این ارز حتی در صورت کاهش قابل توجه، به سرعت به کانال‌های متناسب با اقتصاد بازخواهد گشت. در این میان همواره تاکید شده است که حتی در صورت کاهش نرخ دلار و به تبع آن افت جذابیت سهام دلاری، سهم‌های ریالی بازار جذاب خواهند بود و از همین منظر بازار سرمایه همچنان از ارزندگی و جذابیت بالایی برای ورود سرمایه‌های تازه برخوردار است.
پوست‌اندازی صادراتی‌ها با لغو تحریم
پیام الیاس‌کردی کارشناس بازار سرمایه در این باره بیان کرد: لغو برجام می‌تواند برای بورس تاثیرات مثبتی را به دنبال داشته باشد. در واقع صنایع به واسطه تحریم ناچار به تخفیف‌های ۱۰ تا ۲۰ درصدی برای فروش محصولات خود هستند. همچنین برخی شرکت‌ها به دلیل قدیمی شدن به تعمیر تخصصی نیاز دارند که با نبود قطعات، عملکرد آنها به طور کامل قطع شده است. به همین دلیل بسیاری از صنایع بورسی با حذف برجام می‌توانند وضعیت بهتری داشته باشند. وی در ادامه اضافه کرد: گروه‌های بانکی مدت زیادی است که با کشور‌های خارجی تبادلات مالی نداشته‌اند؛ بر همین اساس با توافقات سود خوبی را به دست می‌آورند. الیاس کردی اضافه کرد: در همین حال در صورت توافق شرکت‌های خودرویی نیز می‌توانند قطعات و محصولات جدیدی را تولید کنند. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: از طرفی طبق گزارش‌هایی که اخیرا منتشر شده متاسفانه دیده شد که تخفیف‌های کلانی برای فروش نفت وجود داشت که با حذف برجام فروش نفت بیشتر شده و می‌توان بدون تخفیف بزرگی نفت را به فروش رساند.
کاهش بهره‌برداری دولت از بورس
این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با بودجه اظهار کرد: متاسفانه دولت به دلیل کسری بودجه گاهی اوقات به بازار به چشم منبع تامین مالی نگاه کرده است. الیاس کردی افزود: در واقع دولت در سال جاری به خصوص در شش ماهه دوم سال نشان داده که از صنایع نیز قصد تامین مالی دارد که در این راستا می‌توان به مالیات‌های سنگین، تغییر در نرخ خوراک و… اشاره کرد؛ بنابراین اگر با توجه به رفع تحریم‌ها و افزایش فروش نفت دولت بتواند کسب درآمد کند، دخالت آن در بازار سرمایه و صنایع بسیار کمتر خواهد شد. الیاس کردی در گفت‌و‌گو با بورس‌نیوز خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته که برجام به سرانجام رسیده بود، شرکت‌ها با تاخیر چند ماهه فقط برای بازدید آمدند و اعتماد‌سازی هنوز برای آنها شکل نگرفته بود؛ بنابراین نمی‌توان گفت با رفع برجام بتوان رشد اقتصادی را تغییر محسوسی داد. در واقع پروسه ۳ یا ۴ ساله‌ای بوده که در این صورت باید به طور مداوم با سرعت بالا از ظرفیت شرکت‌های خارجی برای تولید و خدمات بهتر استفاده کرد.
کاهش هزینه شرکت‌ها
نویدرضا مظفرجلالی دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز در خصوص مذاکرات بیان کرد: در حال حاضر رفع تحریم‌ها می‌تواند برای شرکت‌های صادرات‌محور، بازار سرمایه و اقتصاد ایران مزیت‌های بسیار خوبی را داشته باشد. در این راستا می‌توان گفت مشکلات فروش صادراتی، هزینه نقل‌و‌انتقال و ریسک مبادلات ارزی کاهش یافته و ورود ماشین‌آلات و تکنولوژی روز به صورت مستقیم، بدون واسطه و با هزینه کمتر صورت خواهد گرفت. جلالی با اشاره به متنوع‌سازی مشتریان شرکت‌های بورسی با حذف تحریم اظهار کرد: در این راستا تخفیف‌های کلان در فروش صادراتی رفع می‌شود که به نوعی مزیت اقتصادی برای شرکت‌ها به شمار می‌آید. همچنین امکان سرمایه‌گذاری و تبادل دانش فنی با کشور‌های دیگر به راحتی فراهم خواهد شد.
کاهش ریسک‌های دلاری بورس
وی در ادامه اضافه کرد: با توجه به وضعیت نرخ دلار در بودجه و اینکه نرخ تسعیر ارز در حدود ۲۳ هزار تومان بوده، نمی‌توان انتظار داشت قیمت دلار در سال آینده به کمتر از ۲۳ هزار تومان برسد. بر این اساس به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت بازار سرمایه از لحاظ حجم معاملات و قیمت‌ها افت کند و شاخص نیز روند کاهشی را در پیش بگیرد؛ اما می‌توان گفت در میان مدت شرایط نرخ دلار تغییر کرده و به بهبود بورس ختم می‌شود. جلالی خاطرنشان کرد: با توجه به گزارش‌های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران به نظر می‌رسد در شش ماهه اول سال کشور، رشد اقتصادی خوبی داشته و شرایط بهتری نسبت به قبل را تجربه کرده است؛ بنابراین به نظر می‌رسد در شش ماهه دوم نیز نرخ رشد اقتصادی با به نتیجه رسیدن مذاکرات، به سطح خوبی برسد.
اثر بلندمدت توافق بر عملکرد شرکت‌ها
احسان بیگی دیگر کارشناس بازار سرمایه هم در خصوص رفع تحریم‌ها بیان کرد: می‌توان گفت با حذف برجام نرخ دلار کاهش پیدا کرده و صنایعی که صادرات‌محور بوده و رابطه مستقیمی با دلار دارند، نظیر گروه‌های پتروشیمی، فلزات اساسی و معدنی در کوتاه‌مدت در روند نزولی قرار می‌گیرند؛ البته این ریزش موقتی بوده و دوباره با گذشت زمان به تدریج روند صعودی را طی خواهند کرد. وی در ادامه افزود: در این راستا می‌توان گفت تاثیرات بنیادی روی بازار در کوتاه‌مدت شکل نمی‌گیرد. این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: به طور مثال طلا و دلار با کوچک‌ترین خبری واکنش نشان می‌دهند؛ اما حذف برجام، در کوتاه‌مدت حتی در سهم‌های بزرگ بازار سرمایه تاثیری در خصوص رشد و یا سودآوری نخواهد داشت. در واقع این اثرات در میان‌مدت و بلندمدت خود را نشان می‌دهند.
لیدری خودرویی‌ها و بانکی‌ها
بیگی خاطرنشان کرد: طی چند روز اخیر که بحث لغو تحریم‌ها جدی‌تر شده، گروه‌های خودرو و بانکی رشد خوبی داشته‌اند به طوری که سهم آنها در صف خرید قرار گرفته است. در این راستا می‌توان گفت بعد از توافقات این دو گروه از صنایع لیدر بازار خواهند بود. وی افزود: همچنین صنایع دیگری مانند کشاورزی و داروسازی به تدریج رشد خواهند کرد؛ چرا که در چند سال اخیر نتوانستند تجهیزات خود را به روز کنند و بنابراین رفع تحریم‌ها می‌تواند فناوری آنها را به‌روز‌رسانی کرده و در سودآوری این شرکت‌ها تاثیر مثبتی بگذارد.
بازگشت اعتماد به بازار
یک کارشناس بازار سرمایه توافق هسته‌ای را بهانه‌ای برای بازگشت اعتماد به بازار دانست و گفت: با ایجاد ثبات در شرایط کلی اقتصاد کشور و عبور شاخص بورس از کانال یک میلیون و ٣٠٠ هزار واحد به یک میلیون و ۴٠٠ هزار واحد اعتماد به بازار باز می‌گردد و اکنون پتانسیل چنین رشدی فراهم است. عرفان هودی در گفت‌و‌گو با ایرنا به تغییر احتمالی نرخ دلار و تاثیر آن بر معاملات بورس اشاره کرد و افزود: بازار سرمایه اکنون تحت تاثیر عوامل مختلف در وضعیت نوسانی قرار گرفته و در چنین موقعیتی تصمیم‌گیری درست از سوی سهامداران برای حضور در این بازار و سرمایه‌گذاری در بورس دشوار شده است. به گفته وی، در کنار عوامل مختلفی که بازار از آنها تاثیر پذیرفته است، موضوع مربوط به برجام از جمله مسائلی است که تاثیرگذاری آن در بازار بیش از دیگر عوامل است و سهامداران به دلیل وجود ابهام در آینده نرخ ارز و تغییر احتمالی نرخ دلار چندان پیش‌بینی درستی را از این بازار در اختیار ندارند.
اهمیت دلار نیمایی برای بورس
هودی، به عوامل قابل توجه در حوزه مذاکرات برجام که سهامداران و نیز فعالان حاضر در تحلیل‌های خود بیش از هر عامل دیگری به آنها توجه می‌کنند، تاکید و اظهار کرد: در حوزه مذاکرات برجام و توافقات هسته‌ای باید چند نکته مورد توجه قرار گیرد، در ابتدا بخش زیادی از معاملات بازار مبتنی بر قیمت‌های جهانی است و این بازار به‌طور کامل تحت تاثیر قیمت روز دلار در حرکت است. این کارشناس بازار سرمایه به برداشت اشتباه سهامداران از تاثیرپذیری بازار از نرخ دلار تاکید کرد و گفت: باور اشتباهی که در بین برخی فعالان بازار و سرمایه‌گذاران حاضر در بورس وجود دارد، مساله مربوط به کاهش قیمت دلار است که گاهی این مساله را به ضرر شرکت‌های بورسی می‌دانند. وی اعلام کرد: سهامداران باید به این موضوع آگاه باشند که چنین تصور و برداشتی از بازار اشتباه است و باید ضمن تفکیک درست از نرخ دلار در بازار آزاد و نرخ نیمایی، قادر به تحلیل درست بازار ارز و تاثیرپذیری شرکت‌ها از این مساله باشند. هودی خاطرنشان‌کرد: زمانی که صورت‌های مالی شرکت‌ها در دوره‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرند، شاهد هستیم که همه شرکت‌ها از زمانی که دلار چند نرخی شد و بحث مربوط به دلار نیمایی مطرح شد، شرکت‌ها صورت‌های مالی خود را براساس نرخ دلار نیما تنظیم کردند و نرخ این ارز هدایت‌کننده عملکرد شرکت‌ها در بازار است. این کارشناس بازار سرمایه بیان‌ کرد: در چند وقت گذشته شاهد بودیم که فاصله نرخ دلار نیما با نرخ دلار در بازار آزاد در حال کاهش است که این اتفاق می‌تواند به عنوان امری خوشایند برای اقتصاد کشور باشد و سیگنالی مثبت را به اقتصاد کشور برای ایجاد ثبات کند. وی تک نرخی بودن در قیمت کالاهای مختلف را لازمه ایجاد ثبات در اقتصاد کشور عنوان کرد و گفت: بارها چنین مساله‌ای مطرح شده است که نباید در بازار شاهد چند نرخی بودن کالاها در بازار باشیم. هودی با بیان اینکه نرخ دلار نیمایی برخلاف نرخ دلار در بازار آزاد رو به صعود بوده است، افزود: در چند روز اخیر نرخ دلار نیمایی برخلاف نرخ دلار در بازار آزاد که با کاهش همراه بود، حدود ۴٠٠ تومان افزایش یافت که این امر به عنوان اتفاقی مثبت در بازار سرمایه، عملکرد شرکت‌ها و نیز سودآوری آنها محسوب می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه ادامه‌داد: اشتباه رایجی که اکنون در میان سهامداران در جریان است و برخی از فعالان بازار در تحلیل‌های خود به آن اشاره می‌کنند، بی‌توجهی‌ها نسبت به نرخ دلار نیمایی و تاثیرپذیری بازار از این اتفاق است که بهتر است چنین مساله‌ای مورد اصلاح قرار گیرد.
شوک مثبت به بورس
وی تاکید کرد: بحث برجام و نتیجه آن، زمینه‌ساز ایجاد شوک مثبت در بازار سرمایه خواهد بود و می‌تواند با تاثیر مثبت در عملکرد شرکت‌ها و روند معاملات بورس همراه شود. هودی معتقد است که این اتفاق در کوتاه‌مدت برای حوزه بازار سرمایه مفید است و عمده سهام رو به صعود خواهند رفت. این کارشناس بازار سرمایه اعلام کرد: اکنون اصلی‌ترین دغدغه بازار سرمایه، موضوع اعتماد است؛ بنابراین توافق هسته‌ای می‌تواند بهانه‌ای برای زمینه‌سازی بازگشت اعتمادها به معاملات بازار سرمایه باشد.