از تهدید فرانسه تا همراهی روسیه و چین

در پی اعلام خروج ایران از برخی از تعهدات برجامی خود، خبر رسید که رهبران اتحادیه اروپا قصد دارند در نشست روز پنج‌شنبه خود به این موضوع بپردازند و در همین حال فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه هشدار داد که اگر ایران به برجام پایبند نماند ممکن است با تحریم‌های بیشتر روبه‌رو شود‌.
پارلی، وزیر دفاع فرانسه، در یک گفت‌وگوی رادیویی در واکنش به این اظهارات و اولتیماتوم ایران گفت اگر جمهوری اسلامی از پیروی از برجام دست بکشد، کشورهای اروپایی ازسرگیری تحریم‌ها علیه ایران را بررسی خواهند کرد‌. او در ادامه اظهار داشت: «هم‌اینک چنین تحریم‌هایی وضع نشده‌اند، زیرا ایران به تعهداتش در زمینه بازرسی‌های هسته‌ای و محدودسازی کار تاسیسات هسته‌ای خود عمل کرده‌ است‌.» وزیر دفاع فرانسه با اشاره به اقدامات تنبیهی علیه ایران تاکید کرد: «و اگر این تعهدات اجرا نشود طبعا این موضوع هم باز مطرح می‌شود‌.»
طبق شنیده‌ها قرار است سران اتحادیه اروپا روز پنج‌شنبه ۱۹ اردیبهشت در شهر سیبیو در رومانی گرد هم آیند و یک منبع دیپلماتیک اروپایی به خبرگزاری روسی تاس گفته‌ است که اولتیماتوم ایران در این نشست مورد بحث قرار خواهد گرفت‌. فرانسه، بریتانیا و آلمان که از امضاکنندگان برجام هستند تلاش می‌کنند این توافق را که ایالات متحده از آن خارج شده است، حفظ کنند‌.
اما چین نیز به شرایط ایران واکنش نشان داد و گِنگ شوآنگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، در نشست خبری خود گفت که کشورش از تمامی طرف‌ها می‌خواهد تا برجام را برپا نگاه دارند و «ادامه و اجرای این توافق جامع مسوولیت مشترک تمامی طرف‌های این توافق است‌.» گنگ شوآنگ افزود که کشورش «قاطعانه» با تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده علیه ایران مخالف است‌.
اما ایران همراهی روسیه را هم در خصوص برجام دارد‌. وزیر خارجه ایران عصر سه‌شنبه برای دیدار کاری دو روزه به مسکو رفت. ظریف که حامل نامه‌ای از روحانی برای رییس‌جمهوری روسیه است، در این دیدار گفته که جمهوری اسلامی از برجام تخطی نکرده و طرف‌های این توافق ۶۰ روز فرصت دارند تا تدابیر دیپلماتیک را در این رابطه اتخاذ کنند‌. سرگئی لاوروف نیز در این دیدار گفت که به باور او «رفتار غیرمسوولانه» ایالات متحده وضعیت برجام را به این شکل «غیرقابل قبول» درآورده است‌.
اما رییس گروه اقدام ایران در تازه‌ترین اظهاراتش با «بد» خواندن برجام گفت که ما می‌خواهیم توافق بهتری را شاهد باشیم‌. برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران در تازه‌ترین اظهارات خود در مورد ارسال ناو آمریکایی به خاورمیانه گفت: ما با انتشار بیانیه‌ای توضیح دادیم که در مقابل هر اقدامی که منافع ما یا دوستان‌مان را تهدید می‌کند، واکنش نشان می‌دهیم‌. ما توقع داشتیم که ایران در شرایط کنونی که از مشکلات فراوانی رنج می‌برد اقدامی انجام دهد که باعث ترس جهان شود‌. بنابراین در این مرحله پیشگیری کردیم‌.
رییس گروه اقدام ایران درباره معافیت‌هایی که برای رآکتورهای اراک، بوشهر، فُردو و تهران تعیین شده است، مدعی شد: ما چند روز پیش چند فعالیت مربوط به غنی‌سازی ایران را پایان دادیم‌. ما به معافیت‌هایی که اجازه آن گونه فعالیت‌ها را می‌دادند، پایان دادیم‌. اما معافیت‌هایی هم که باقی ماندند، در واقع بخشی از برجام هستند و برنامه هسته‌ای ایران را محدود می‌کنند‌. ما همواره گفته‌ایم که آن توافق یک توافق بسیار بد است زیرا این توافق تاریخ انقضا دارد و پایبندی به آن اصلا دشوار نیست‌. هوک در مورد عدم تمدید معافیت‌ها گفت: ما به پنج کشوری که از ایران نفت وارد می‌کنند، اعلام کرده‌ایم که معافیت‌ها تمدید نخواهد شد و به این ترتیب، صادرات نفت ایران به صفر خواهد رسید‌. البته ما می‌دانیم که ایران بارها در طول تاریخ توانسته است تحریم‌ها را دور بزند‌. اما دولت ترامپ رویه‌ای را پیش گرفته است که بی‌سابقه است‌. ما تحریم‌هایمان را به نحوی اعمال کرده‌ایم که در تاریخ هیچ نمونه‌ای مانند آن وجود ندارد‌. بنابراین هیچ‌گونه دورزدنی از چشم ما مخفی نخواهد ماند‌.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در ادامه ادعاهای خود گفت که این تحریم‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که شرایط را برای ایران در اجرای سیاست خارجی مورد نظرش سخت می‌کند‌.
وی در ادامه در مورد مذاکره با ایران و صحبت‌های اخیر پمپئو در مورد رفتار ایران به عنوان یک کشور عادی مدعی شد: ایران یا می‌تواند مانند یک کشور عادی رفتار کند یا باید شاهد شرایط سخت اقتصادی باشد‌. تحریم‌های ما موثرند‌. ما می‌خواهیم شاهد یک توافق جدید و بهتر باشیم‌. مقامات ایران می‌گویند که نمی‌خواهند مذاکره کنند اما ما آماده‌ مذاکره هستیم اما نخست باید شاهد تغییر عملی باشیم‌. حرف زدن کافی نیست‌.
جرمی‌هانت وزیر خارجه بریتانیا کنارگذاشتن بخشی از تعهدات از سوی ایران را ناخوشایند خوانده است.
اما آلمان در پی تصمیم ایران در مورد برجام به دنبال رفتار یک سال گذشته آمریکا پس از خروج از این توافق اعلام کرد برلین از تهران می‌خواهد اقدامی تهاجمی انجام ندهد. سخنگوی وزارت خارجه آلمان افزود: برلین به تعهدات خود در قالب برجام تا زمان پایبندی ایران، متعهد خواهد بود. این سخنگو که نام وی اعلام نشده، با اشاره به ابراز تاسف آلمان از بیانیه صادره از سوی ایران، یادآور شد برلین خواستار حفظ توافق هسته‌ای است.دولت انگلیس نیز در واکنش به تصمیم ایران برای متوقف کردن برخی اقداماتش در برجام، این تصمیم را «ناخوشایند» خواند.