از دیدارهای دیپلماتیک تا سخنرانی در مجمع عمومی

گروه سیاسی- هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل به‌رسم هرساله با حضور روسای‌جمهور کشورها و برخی نخست‌وزیران در نیویورک برگزار شد و رییس‌جمهور کشورمان در سال دوم دولت دوازدهم برای ششمین مرتبه در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد و از خروج آمریکا از برجام و زورگویی دولت ترامپ به شدت انتقاد کرد و از سازمان ملل خواست نگذارد که مصوباتش گروگان بازی‌های انتخاباتی ایالات متحده آمریکا شود. روحانی همچنین در میان سخنان خود مدل جدیدتر پیشنهاد محمد خاتمی رییس‌جمهور وقت ایران را تکرار کرد. او خطاب به سران دنیا اعلام کرد وقت آن رسیده که گفت‌وگو کنیم و برای این امر نیازی به‌عکس دونفره نیست‌. او همچنین دونالد ترامپ را به گفت‌وگو دعوت کرد و تحریم اقتصادی را نوعی تروریسم اقتصادی دانست که مردم ایران را مورد هدف قرار داده و این کار یک تناقض رفتاری با مردم کشوری است که خواهان رابطه با آنهاست.
حسن روحانی در دولت یازدهم و دوازدهم شش مرتبه برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرد. محور صحبت‌های او تاکید بر روش‌های دیپلماتیک برای حل بحران‌های بین‌المللی و اجماع جهانی در مبارزه با یکجانبه‌گرایی آمریکا، خشونت، افراطی‌گری و تروریسم بود. باید تاکید کرد که اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل فرصت مناسبی برای روسای کشورهای مختلف است تا صدا و نظر ملت خویش را به گوش جهانیان برسانند و تصویری واقعی از جامعه خود ارائه دهند که معمولا فاصله زیادی با تبلیغات غرب درباره آنها دارد. از دیگر مزیت‌های حضور در مجمع عمومی سازمان ملل، دیدارهای جانبی سران کشورها و حضور در نشست‌ها برای مذاکرات دیپلماتیک و طرح مواضع خود در زمینه‎های مختلف است.
اما روسای‌جمهوری ایران و فرانسه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با یکدیگر دیدار و بر ضرورت حفظ و تقویت برجام و توسعه همکاری‌های اقتصادی و بانکی تاکید کردند. روحانی و امانوئل ماکرون در حالی با یکدیگر دیدار و گفت‌و‌گو کردند که هر دو در سخنرانی نشست عالی‌رتبه هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل نسبت به سیاست‌های دولت ترامپ علیه برجام و همچنین یکجانبه‌گرایی این کشور، موضع‌گیری کرده بودند. رییس‌جمهوری ایران که از عصر یکشنبه در نیویورک به سر می‌برد، تا‌کنون با نخبگان سیاست خارجی آمریکا، رییس‌جمهوری کوبا، رییس‌جمهوری بولیوی، رییس‌جمهوری ترکیه، رییس کمیته ملی المپیک، مدیر صندوق بین‌المللی پول، رییس اجرایی دولت افغانستان و نخست‌وزیران نروژ، ارمنستان و بلژیک دیدار داشته است. سخنرانی در نشست گرامیداشت نلسون ماندلا و سخنرانی در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد از دیگر برنامه‌های رییس‌جمهوری در دو روز اقامت در نیویورک بوده است. روحانی همچنین با برخی مدیران رسانه‌های آمریکایی دیدار و با شبکه‌NBC ، CNN و PBS مصاحبه داشته است.
دیدار روحانی با ماکرون
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی و ‌امانوئل ماکرون‌ با اشاره به ضرورت حفظ و تقویت برجام به عنوان توافقی بین‌المللی، بر توسعه و تحکیم مناسبات و همکاری‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی تهران – پاریس تاکید کردند. روسای جمهوری ایران و فرانسه با تاکید بر ضرورت تلاش در راستای توسعه روابط و همکاری‌های دو کشور در بخش‌های مختلف از جمله تجاری، اقتصادی، تبادلات مالی و انرژی‌ افزودند که مانعی در مسیر گسترش و تعمیق همکاری‌های دو کشور وجود ندارد و مسوولان باید در این راستا تلاش بیشتری داشته باشند. روحانی در این دیدار خروج یکجانبه آمریکا از توافق بین‌المللی برجام را خلاف مقررات و اقدامی غیر‌قانونی دانست و بر اهتمام جامعه جهانی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی و حفظ برجام تاکید کرد. رییس‌جمهوری با تقدیر از تسلیت و همدردی دولت و ملت فرانسه با مردم ایران در حادثه تروریستی اهواز، تروریسم را خطری بزرگ برای جامعه جهانی دانست و توسعه روابط و همکاری‌های دو کشور برای مبارزه همه‌جانبه با تروریسم در منطقه و جامعه جهانی را حائز اهمیت عنوان کرد. امانوئل ماکرون نیز در این دیدار ضمن تسلیت کشته شدن جمعی از مردم ایران در حادثه تروریستی اهواز با اشاره به ضرورت حفظ برجام، بر تلاش فرانسه در این راستا تاکید کرد. رییس‌جمهور فرانسه تعامل و گفت‌وگو با ایران به عنوان کشوری تاثیرگذار در منطقه را در مسیر مبارزه با تروریسم جهانی مهم دانست و افزود: باید تلاش کنیم با گسترش همکاری‌ها در برابر تروریسم و یکجانبه‌گرایی در جهان بایستیم.
به جای حرف، صداقت لازم است
حسن روحانی در جریان سفر خود به نیویورک برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، با شبکه‌های تلویزیونی NBC و CNN آمریکا گفت‌وگو کرد و طی آن، درباره موضوع ملاقات با رییس‌جمهور آمریکا‌ گفت: به جای حرف، صداقت و جدیت لازم است. حسن روحانی در این مصاحبه تلویزیونی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه نظرتان درباره توئیت رییس‌جمهور آمریکا که گفته علیرغم درخواست‌های متعدد برنامه‌ای برای دیدار با جنابعالی ندارد و گفته که شاید در آینده چنین چیزی میسر شود و این توئیت را با گفتن اینکه شما یک آدم دوست‌داشتنی هستید تکمیل کرده، چیست و آیا برنامه‌ای برای دیدار با ترامپ دارید؟ گفت: هیچ موقع نه امسال و سال گذشته هیچ‌ درخواستی برای ملاقات با رییس‌جمهور آمریکا نداشتیم.
رییس‌جمهور اظهار داشت: البته در سال گذشته و از طرف مقامات آمریکایی هشت بار برای ملاقات درخواست شد و من این ملاقات را مناسب نمی‌دیدم و همین الان هم این ملاقات را مناسب نمی‌بینم چراکه معتقدم ملاقات باید در زمانی صورت بگیرد که مفید و به نفع هر دو کشور باشد. اما در شرایط فعلی دیدار و گفت‌وگو را نه مناسب می‌دانم و نه مفید. از خود ایشان باید بپرسید چه کسی درخواست کرده است. روحانی در پاسخ به این سوال خبرنگار که ترامپ دوست دارد با رهبران مختلف تماس بگیرد، توئیت او که گفته مطمئنم ایشان یعنی جناب‌عالی، مرد خیلی دوست‌داشتنی هستید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ خاطرنشان کرد: آنچه برای من مهم است، این است که رهبران دو کشور در پی منافع مشترک گفتاری داشته باشند و قدم‌هایی عملی بردارند که در نهایت پیچیدگی‌هایی که در روابط دو کشور در طول دهه‌های گذشته بوده کم شود.
رییس‌جمهور تاکید کرد: اگر این هدف را دنبال کنیم، مناسب است اما شکل گفتاری و عبارت و لفاظی ما را به جایی نمی‌رساند. روحانی در پاسخ به این سوال که چه چیزی شما را به میز گفت‌وگو با ایالات متحده برمی‌گرداند؟ گفت: بعد از سال‌ها مذاکره و گفت‌وگو هفت کشور توانستند به یک توافق دسته‌جمعی دست پیدا کنند و این توافق مورد تعهد سران هفت کشور قرار گرفت و بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل تایید شد، بنابراین کسی حق ندارد یکجانبه و بدون دلیل از یک توافق خارج شود و همچنین حق ندارد قطعنامه شورای امنیت را نقض کند. روحانی ادامه داد: دولت آمریکا یک مسیر انحرافی را در ماه‌های گذشته طی کرده و باید از این مسیر انحرافی به نقطه اول بازگردد و آن وقت جایی است که باید بحث کنیم آیا این توافق به خوبی اجرا می‌شود یا نه و الان قبل از آنکه آن توافق هسته‌ای به طور کامل و دقیق اجرایی و عملیاتی شود، نمی‌توانیم راجع به موضوع دیگری گفت‌وگو کنیم.
روحانی با بیان اینکه تا زمانی که منافع ایران در این توافق تامین شود، در برجام خواهیم ماند، گفت: اما اگر ببینیم، پنج کشور باقیمانده در این توافق به تعهداتشان عمل نمی‌کنند، آن وقت شرایط جدیدی خواهد بود. ایران متعهد نیست که یک‌طرفه در یک توافق چند‌جانبه بماند. همه افرادی که در این توافق بودند، مسوولیت‌هایی دارند که باید انجام دهند و کسی که تاکنون تخلف کرده آمریکاست که به دلایل واهی از این توافق خارج شده است. رییس‌جمهور افزود: اما اینکه تحریم بر مردم فشار وارد خواهد کرد، حتما این چنین است. تحریم یعنی اخلال به وجود آوردن در تجارت جهانی و در معاملات ما با کشورها و شرکت‌های دیگر و آمریکایی‌ها با همه توان به دنبال این هستند که در این امر اخلال ایجاد کنند. این حداقل در کوتاه‌مدت بی‌تاثیر در اقتصاد نیست، اما نه آمریکا می‌تواند این فشارها را برای بلندمدت ادامه دهد و نه این فشارها در بلندمدت آمریکا را به اهداف خودش می‌رساند. روحانی با بیان اینکه تنها ثمره تحریم اعمال فشار بر مردمی است که می‌خواهند زندگی‌شان اداره شود و نیازمندی‌های خودشان را تامین کنند و باید هزینه بیشتری را پرداخت کنند، گفت: کار آمریکا یک اثر بیشتر ندارد و آن فشار بر زندگی مردم عادی در کشور ما است و این به معنی دشمنی آمریکا با ملت ایران است و به همین دلیل می‌گوییم که این تحریم، تحریم علیه دولت ایران نیست، این تحریم، تحریم علیه مردم ایران است. رییس‌جمهور با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها حرف‌های متناقضی می‌زنند، اظهار داشت: آنها هم می‌گویند مردم را تحت فشار قرار می‌دهیم و زندگی آنها را مشکل می‌کنیم و هم می‌گویند ما این مردم را دوست داریم و به آنان علاقه‌مند هستیم؛ این یک تناقض آشکار در گفتار و رفتار مسوولان فعلی آمریکاست.
روحانی ادامه داد‌: مردم ایران این حرف‌ها را باور ندارند و واقعیت‌ها را در زندگی خودشان می‌بینند و این واقعیت‌ها این است که کشوری که می‌خواهد با ما معامله کند و یا شرکتی که می‌خواهد در کشور ما یک پروژه عمرانی را سرمایه‌گذاری کند و مثلا جاده یا راه‌آهن درست کند یا در بندر فعالیت کند آمریکایی‌ها می‌آیند و مانع او می‌شوند و فشار می‌آورند و به او می‌گویند این کار را انجام ندهد؛ بنابراین آنها با عمران و آبادانی و رفاه مردم ایران مخالفند.
رییس‌جمهور با بیان اینکه این کار نتیجه‌اش به سود آمریکا و ایران و منطقه نیست، خاطرنشان کرد: تاریخ قضاوت خواهد کرد که آمریکا در این مقطع دچار اشتباه بزرگی شده است. روحانی در پاسخ به این سوال که آیا معتقد هستید دولت‌های اروپایی و دیگر طرفین در برجام واقعا سعی می‌کنند با مکانیسم‌های مختلف برجام را نجات دهند و نگه دارند و آیا با چنین ابتکارهایی داخل این چارچوب باقی خواهید ماند؟ گفت: تاکنون کشورهای اروپایی و همچنین چین و روسیه در مقام اعلام نظر و بیان سیاسی خودشان مستحکم اعلام کردند که به دنبال حفظ برجام و تعهدات‌شان هستند اما در مقام عمل هنوز انتظارات ما برآورده نشده است. اگر در عمل هم آنچه را که امروز می‌گویند بتوانند اجرایی و عملیاتی کنند، البته برجام باقی می‌ماند و ما هم می‌توانیم بدون آمریکا این توافق را ادامه دهیم.
رییس‌جمهور در پاسخ به این سوال که شرکای داخل برجام نه تنها ایالات متحده آمریکا، بلکه حتی اروپایی‌ها خیلی ناراحت هستند از نقشی که ایران در سوریه و یمن دارد و چه مدتی ایران داخل سوریه باقی خواهد ماند و آیا از حمله به ادلب در سوریه حمایت می‌کنید؟ گفت: ما باید واقعیت‌های سوریه و یمن را مد‌نظر قرار دهیم؛ در سوریه چه کسانی بودند که به کشتار مردم می‌پرداختند و چه کسانی بودند که مردم را از خانه‌هایشان آواره کردند، همه ما قبول داریم که گروه‌های تروریستی هم در عراق و هم در سوریه فعال و مردم را از خانه‌های خودشان آواره کرده بودند و جنایات‌های بسیار سبوعانه‌ای را در سوریه مرتکب می‌شدند.
رییس‌جمهور با بیان اینکه مردم و ارتش سوریه از ما کمک خواستند تا ما برای مقابله با تروریست‌ها به سوریه کمک کنیم‌، گفت: این حضور بر مبنای درخواست دولت سوریه از ما بود و ما آن را برای منطقه لازم می‌دانستیم. چراکه اگر کمک نمی‌کردیم و اگر مردم سوریه و عراق مقاومت نمی‌کردند، حتما امروز بغداد و دمشق در اختیار داعش بود و آنها دو دولت تروریستی را در این منطقه برپا کرده بودند و کل منطقه و جهان را تهدید می‌کردند. روحانی تاکید کرد: اقدام ایران در عراق و سوریه به نفع صلح و امنیت منطقه و جهان و به نفع ملت‌ عراق و ملت سوریه است.