از مراسم مذهبی تا تنوع غذایی

برای جذب توریست می‌توان روی ظرفیت‌های مختلفی سرمایه‌گذاری کرد. از زیر‌ساخت‌هایی مانند هتل و راه و وسایل نقلیه تا بازسازی بناهای تاریخی و ایجاد امکانات بازدید از جاذبه‌های طبیعی مانند جنگل، ساحل و غارهای تاریخی.
اما می‌شود روی پتانسیل‌های دیگری نیز حساب کرد. در این بین سرمایه‌گذاری روی میراث ناملموس ملی، از اهمیت زیادی برخوردار است.
در تعریف رسمی میراث ناملموس یا میراث فرهنگی و معنوی ایران در یونسکو به آثار فرهنگی و هنری‌ای گفته می‌شود که ایران بعد از سال ۲۰۰۶ در یونسکو به ثبت رسانده است که تا تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۹۲ طبق گزارش سازمان میراث فرهنگی ایران ۱۰ اثر در یونسکو با این موضوع به ثبت رسیده‌اند.
طبق ماده ۷ اساسنامه یونسکو، برای ایجاد هماهنگی بین یونسکو و موسسات ذیربط، کشورهای عضو، موظف به ایجاد کمیسیون‌های ملی شدند. در حال حاضر ۱۹۰ کمیسیون ملی یونسکو وجود دارد، از سال ۲۰۰۶ تعدادی از میراث کشورها از جمله ایران تا‌کنون با نام میراث فرهنگی و معنوی یونسکو ثبت شدند.
طی دهه‌های آخر سده بیستم میلادی و دهه‌های ابتدایی سده ۲۱ میلادی به خصوص پس از شروع به ثبت میراث فرهنگی و معنوی بشر توسط یونسکو (سال ۲۰۰۶ میلادی) تعدادی از میراث فرهنگی و معنوی ایران مورد ادعای دیگر کشورها قرار گرفت و حساسیت‌ها بر سر ثبت‌نام کشورها افزایش یافت. بعضی از این میراث به عنوان میراث مشترک به ثبت رسیدند و تعدادی از آنها توسط دولت ایران درخواست پیگیری و بازبینی داده‌ شد.
آثاری که تا به حال از ایران به عنوان میراث ناملموس فرهنگی به ثبت رسیده به شرح زیر است:
آثار زیر تا‌کنون با نام ایران در یونسکو به ثبت رسیده‌اند:
نوروز، قالی فارس، قالی کاشان، ورزش زورخانه‌ای، تعزیه، دانش ساخت لنج، نقالی ایرانی، موسیقی سنتی ایرانی، موسیقی بخشی‌های خراسان و قالی‌شویان است.
رشد ۳۰ درصدی گردشگران خارجی اربعین حسینی در یزد
آیین‌های عزاداری در شهرهای مختلف ایران پتانسیل جذب گردشگران خارجی را دارد. به همین خاطر در سال‌های گذشته برخی تورهای گردشگری در ایام محرم گردشگران خارجی را به شهرهایی مثل یزد، خوزستان، ماسوله و … می‌برد.
در حالی در سال‌جاری رشد منفی تعداد گردشگران خارجی کشور را شاهدیم، عزاداری‌های اربعین یزد با رشد ۳۰ درصدی مخاطبان خارجی مواجه بود.
‌سید مصطفی فاطمی‌ با اشاره به استقبال گردشگران خارجی از مراسم اربعین یزد اظهار کرد: امسال یزد در مراسم اربعین حسینی شاهد حضور ۱۷۹ گردشگر خارجی بود که در مراسم‌ عزاداری حسینیه‌های مسجد جامع، کوشک نو اردکان و در عزاداری‌های میبد حضور داشتند.
او در رابطه با ملیت این گردشگران نیز تصریح کرد: در آیین کهن و دیرین عزاداری اربعین که به طور بسیار شورانگیزی در یزد برگزار ‌شد، گردشگرانی از ملیت‌های فرانسه، آلمان، اتریش، ایتالیا، هلند، چین، اسپانیا، لیتوانی، نیوزلند، سنگاپور، کره‌جنوبی و چک حضور داشتند. ‌‌علیرضا میرجلیلی‌ مسوول بخش بین‌الملل دبیرخانه بین‌المللی «یزد، حسینیه ایران» نیز در گفت‌وگو با ایسنا از رشد ۳۰ درصدی گردشگران خارجی در مراسم اربعین و دهه آخر محرم خبر داد و اظهار کرد: برنامه‌های مراسم شب و روز اربعین در یزد با حضور بیش از ۲۰۰ گردشگر از ۱۵ ملیت مختلف برگزار شد.
او با اشاره به فعالیت خوب کمیته گردشگری و همچنین روحانیون فعال در این کمیته، تصریح کرد: روحانیون و کمیته گردشگری تلاش زیادی در زمینه تبلیغ اسلام راستین و استفاده از این ظرفیت در راستای توسعه گردشگری استان انجام می‌دهند.
تنوع غذایی استان‌های شمالی
بسیاری از گردشگران خارجی بعد از سفر به ایران با غذاهای خارق‌العاده‌ای مواجه می‌شوند که نمونه‌اش را در جاهای دیگر نمی‌توانند پیدا کنند. در این بین استان‌های شمالی از تنوع غذایی بالایی برخوردار هستند. گیلان و مازندران در کنار شهرهایی مانند تبریز و کرمان و کردستان و خوزستان می‌توانند گزینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری در بحث میراث ناملموس ملی در زمینه غذا باشند.
شهر رشت در سال‌های گذشته به عنوان شهر خلاق در زمینه غذا انتخاب شد و این می‌توانست شروعی خوبی برای این اتفاق باشد. اما متاسفانه مانند بسیاری پتانسیل‌های دیگر در زمینه گردشگری به حال خود رها شد.
موسیقی محلی، از کرمانشاه تا خراسان
موسیقی فولکلور ایرانی هم ظرفیت بالایی برای به ثبت رسیدن در میراث ناملموس یونسکو دارد.
همانطور که امروز موسیقی فولکلور خراسان در یونسکو به ثبت رسیده است، موسیقی محلی کرمانشاه و کردستان و سیستان‌و‌بلوچستان هم این ظرفیت را دارد. موسیقی شهر تبریز و عاشیق‌های گوشنواز آن هم می‌توانند در یونسکو به ثبت برسند.