از وداع تلخ با حبیب تا خاموشی تار فرهنگ شریف

موسیقی در سال ۱۳۹۵ روزهای تلخ و شیرینی را پشت سر گذاشت که یادآوری برخی وقایع آن همچنان کام هنرمندان و دوستداران هنر را تلخ می‌کند؛ اتفاقاتی مانند سکوت ابدی تار «فرهنگ شریف» و خاموشی تئوریسین موسیقی ایرانی «مصطفی کمال پورتراب» و… البته تنها موسیقی نبود که سال سخت و تلخی را پشت سر گذاشت، دیگر حوزه‌های فرهنگ و هنر هم بزرگانی همچون کیارستمی را از دست دادند که شاید تا سال‌ها حسرت نبودشان بر دل هنر بماند. این گزارش مروری است برای جای خالی بزرگان موسیقی در سال که گذشت.
جواد لشکری
صبح ۱۷ فروردین‌ماه جواد لشکری، نوازنده ویولن درگذشت. لشکری را می‌توان از جمله هنرمندانی دانست که به موسیقی ایرانی خدمت زیادی کرد و از او آثار بسیاری در مایه‌های موسیقی اصیل ایرانی به یادگار مانده است.
او متولد سال ۱۳۰۲ در تهران بود و در جوانی برای فرا گرفتن و نواختن ویولن شاگردی ابوالحسن صبا و مهدی خالدی و احمد فروتن‌راد را کرد. او اولین‌بار برای آموزش موسیقی نزد ابوالحسن‌خان صبا رفت و از آنجا که صبا با شاگردان مبتدی کار نمی‌کرد، لشکری با خواهش و سماجت زیاد موفق شد نظرش را نسبت به خود جلب کند. صبا پس از امتحانی که از او گرفت، قبول کرد شخصا به جواد لشکری آموزش دهد.
نواختن آهنگی به نام فتنه با شعری از رهی معیری در سال ۱۳۲۶ آغازگر فعالیت و همکاری او با رادیو بود. وی از سال ۱۳۲۸ به‌طور رسمی در ارکسترهای مهدی خالدی، مرتضی محجوبی، ابراهیم منصوری و حسین یاحقی شرکت کرد.
چهارم اردیبهشت‌ماه ناصر مهرورز یکی از پیشکسوتان حوزه‌ موسیقی استان همدان درگذشت. او هنگام کوهنوردی دچار مشکل و به بیمارستان منتقل شد و سپس از دنیا رفت. درگذشت این خواننده، بازتاب خبری چندانی نداشت اما یک هنرمند به درگذشت او واکنش نشان داد و یادداشتی برایش نوشت.
در بخشی از یادداشت پیمان ناصح‌پور، نوازنده تنبک برای ناصر مهرورز آمده بود: «برخی هنرمندان پتانسیل آن را دارند که خوش بدرخشند و فعالیت خوبی داشته باشند ولی برخی مشکلات اجازه نمی‌دهد چنین اتفاقی بیفتد. زنده‌یاد ناصر مهرورز از آن دسته خوانندگان خیلی خوب ایران بود که می‌توانست خوش بدرخشد، ولی چنین نشد. هرچند در اواخر دهه ۶۰ کنسرت‌های خوبی برگزار کرد ولی پس از آن، دوره کوتاه فعالیت‌های خوب هنری‌اش در زادگاه خود، یعنی همدان، گوشه‌گیر شد و دیگر از او خبری نبود.»
محمدخلیل کسایی، نوازنده نی و فرزند حسن کسایی، نوازنده چیره‌دست نی نیز ۱۴ اردیبهشت‌ماه در اصفهان از دنیا رفت. حمله قلبی علت فوت این هنرمند اعلام شد.
حبیب محبیان
حبیب محبیان معروف به «حبیب» که چند سال پیش با هدف فعالیت مجاز، به ایران بازگشته بود، ۲۱ خردادماه در شمال کشور از دنیا رفت. این خواننده و آهنگساز موسیقی پاپ در رامسر زندگی می‌کرد.
مصطفی‌کمال پورتراب
تئوریسین بنام موسیقی ایرانی که شاگردان زیادی را پرورش داد، دوم تیرماه امسال دار فانی را وداع گفت. مصطفی‌کمال پورتراب متولد سال ۱۳۰۳، آهنگ‌ساز ایرانی و از استادان تئوری موسیقی بود. او همچنین از اعضای هیات موسس و نایب‌رییس شورای عالی خانه موسیقی ایران بود. لوریس چکناواریان، آهنگساز و رهبر ارکستر پورتراب را شخصیتی فوق‌العاده دانست که حتی در سن ۹۰ سالگی مانند جوانی ۳۰ ساله رفتار می‌کرد و اصلا خودخواه نبود.
حسن پیغان، خواننده پاپ هرمزگانی نهم تیرماه براثر ایست قلبی در بندرعباس درگذشت. او متولد آبان‌ماه سال ۱۳۵۵ بود و انتشار دو آلبوم موسیقی را در کارنامه کاری‌اش داشت.
مجید نجاهی، نوازنده سنتور بامداد ۲۱ مردادماه در سن ۸۲ سالگی دارفانی را وداع گفت. مجید نجاهی در بهمن‌ماه ۱۳۱۳ در تهران دیده به جهان گشود و از جوانی به یادگیری سنتور پرداخت. او پس از پنج سال نواختن سنتور با حسین قوامی، احمد عبادی، مرتضی‌خان محجوبی، نورعلی‌خان برومند و استادان دیگر، آشنا شد و نزد آنها موسیقی را آموزش دید.
نجاهی در سال ۱۳۳۷ بنا به دعوت داود پیرنیا برای شرکت در برنامه «گلها» رفت و در برنامه‌های مختلف با هنرمندانی مانند حسین قوامی، اکبر گلپایگانی، محمدرضا شجریان، محمود خوانساری، ایرج، عبدالوهاب شهیدی و بسیاری از خوانندگان همکاری کرد.
خاموشی تار فرهنگ شریف
شهریورماه سال ۱۳۹۵ با خبر تلخ درگذشت فرهنگ شریف، نوازنده پیشکسوت و صاحب‌سبک تار همراه شد. او که ۱۷ شهریورماه در سن ۸۵ سالگی در تهران از دنیا رفت، مردادماه امسال چندبار به‌دلیل بیماری در بیمارستان بستری شده بود. به گزارش ایسنا، بسیاری از کارشناسان معتقدند صدای متفاوتی که فرهنگ شریف از تار درآورد، زیباترین صدای تولیدشده از این ساز است. شریف ابداع‌هایی در نحوه انگشت‌گذاری و مضراب‌زنی در نقاط مختلف سیم‌های تار انجام داده بود.
هفتم مهرماه عباس نیرومند، هنرمند پیشکسوت عرصه موسیقی استان کردستان در سن ۸۵ سالگی درگذشت.
محمدابراهیم شریف‌زاده، خواننده موسیقی نواحی نیز صبح روز ۲۲ آبان‌ماه بعد از تحمل یک دوره بیماری درگذشت. شریف‌زاده متولد شهر باخرز از توابع استان خراسان‌رضوی بود، او موسیقی مقامی را از نوجوانی آغاز کرد و با غلامحسین سمندری همکاری نزدیکی داشت، همکاری او با سمندری از دوتارنوازان شهیر باخرزی، ۶۰ سال ادامه داشت.
دوم دی‌ماه علی محمد بلوچ معروف به «علیوک» یکی از پیشکسوتان موسیقی بلوچستان براثر عارضه قلبی از دنیا رفت. علیوک در دو سوی مرزهای سیاسی ایران و پاکستان از برجسته‌ترین موسیقیدانان بلوچ بود. تسلط او بر موسیقی بلوچی در بالاترین سطح تکنیکی و هنری بود. علیوک موسیقی شائری، گواتی (موسیقی درمانی) و انواع رپرتوارهای سُوت و نازنیک را در حد کمال و با استادی کامل اجرا می‌کرد. او نوازنده ساز سرود بود.