از پیشداوری بپرهیزید

«جهان صنعت»- قرار است انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا ۶ نوامبر مصادف با ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۹۷ برگزار ‌شود و طی آن نمایندگان ایالت های مختلف آمریکا به رقابت با هم بپردازند. در این انتخابات مهم هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به دنبال کسب اکثریت کرسی‌های کنگره هستند. در این انتخابات تمامی ۴۳۵کرسی مجلس نمایندگان و ۳۳ کرسی از یکصد کرسی مجلس سنا برای نامزدهای انتخاباتی به رای‌گذاشته خواهد شد. در حالی این انتخابات برگزار می‌شود که سیاست‌های اشتباه دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، ممکن است کنترل جمهوریخواهان بر مجلس نمایندگان و سنا را تحت تاثیر قرار دهد و موجب شکست آنها در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۱۸ شود. فرانک لوتز، مشاور سیاسی و ناظر انتخاباتی آمریکایی معتقد است اگر انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۱۸ همین امروز برگزار شود بدون شک حزب جمهوریخواه برتری خود را در کنگره و سنا از دست خواهد داد. لوتز که یکی از شناخته‌شده‌ترین ناظران انتخاباتی در آمریکاست، سیاست‌های دونالد ترامپ را یکی از علل انزوای حزب جمهوریخواه می‌داند. او بر این باور است که ترامپ برای حفظ برتری جمهوریخواهان در کنگره باید بین انتقاد از کنگره به صورت کل و انتقاد از جمهوریخواهان در کنگره تفاوت قائل شود.نتایج نظرسنجی‌های متعدد نیز حاکی از برتری دموکرات‌ها نسبت به جمهوریخواهان است. نظرسنجی دانشگاه ‌کوئینیپیاک‌ نشان می‌دهد، دموکرات‌ها با اختلاف ۱۰ امتیاز از جمهوریخواهان پیش هستند. در حال حاضر‌ جمهوریخواهان ۲۳۸ کرسی و دموکرات‌ها ۱۹۲ کرسی مجلس نمایندگان را در اختیار دارند که برای پیروزی باید از ۴۳۵ کرسی، نصف به علاوه یک را از آن خود کنند. همچنین به گزارش انتخاب، سایت ۵۳۸ متعلق به ‌‌ای‌بی‌سی‌نیوز، پیش‌بینی کرده است که به احتمال ۳/۷۶ درصد، دموکرات‌ها‌ در ‏انتخابات آتی آمریکا‌ کنترل مجلس نمایندگان را در دست خواهند گرفت. بر این اساس‌ ۲۳۰ کرسی در اختیار دموکرات‌ها و ۲۰۵ ‏کرسی در اختیار جمهوریخواهان قرار خواهد گرفت. بر اساس این پیش‌بینی، شانس جمهوریخواهان برای تصاحب اکثریت در مجلس نمایندگان آمریکا تنها ۷/۲۳ ‏درصد است.
پیش از این نیز جو بایدن، معاون رییس‌جمهور پیشین آمریکا پیش‌بینی کرده بود دموکرات‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای در مجلس نمایندگان در برابر جمهوریخواهان به برتری می‌رسند و احتمال برتری آنها در سنا نیز زیاد است. با وجود نظرسنجی‌ها و پیش‌بینی‌های مختلفی که برتری دموکرات‌ها را نسبت به جمهوریخواهان اعلام می‌کند اما سیاست‌های فعلی دموکرات‌ها نشان می‌دهد آنها انتخابات دشواری پیش رو دارند و برای افزایش احتمال پیروزی خود به حربه‌های مختلف دست زده‌اند. این بار دموکرات‌ها برای تصاحب کرسی‌های کنگره از حضور یکی از پرطرفدار‌ترین چهره‌های سیاسی خود بهره برده‌اند. باراک اوباما رییس‌جمهور پیشین آمریکا پس از یک سال و نیم دوری از سیاست برای حمایت از نامزدهای دموکرات رسما وارد عرصه مبارزات انتخاباتی شده است تا با حضور در ایالت‌های مختلف و سخنرانی علیه ترامپ وزنه انتخابات در آمریکا را به نفع حزب خود بچرخاند. باراک اوباما روز شنبه در نخستین سخنرانی آتشین خود انتقادهای زیادی را علیه ترامپ وارد کرد. او در این سخنرانی از آمریکایی‌ها خواست رای بدهند زیرا دموکراسی آمریکا وابسته به آنهاست.
از سوی دیگر در چنین شرایطی انتشار مقاله‌ای در نشریه نیویورک‌تایمز بدون اسم از سوی یکی ازمقامات دولتی جنجال دیگری آفرید تا بیش از گذشته اوضاع را برای رییس‌جمهور آمریکا و البته مواضع جمهوریخواهان دشوار کند. نویسنده مقاله خود را بخشی از نیروی مقاومت در برابر ترامپ معرفی کرده و در این مقاله نوشته است که بخشی از مقامات دولت ترامپ هماهنگ با یکدیگر تلاش می‌کنند از آسیب‌های ترامپ بکاهند و از منافع آمریکا در برابر ترامپ حفاظت کنند. این مساله به جنجالی بزرگ برای ترامپ بدل شده و جایگاه او را متزلزل کرده است.حضور دموکرات‌ها در انتخابات کنگره حالا نه تنها برای خود شهروندان آمریکایی‌‌ که برای بسیاری از کشورهای جهان به موضوعی مهم بدل شده است چرا که سیاست‌های ضدجهانی ترامپ، رهبران بسیاری از کشورهای جهان از جمله اروپایی‌ها را به دردسر انداخته است. مقامات جمهوری اسلامی هم همچون دیگر کشورها، نجات بخشی از سیاست‌های بین‌المللی خود همچون برجام را در گرو انتخابات میان دوره‌ای کنگره می‌دانند. آنها نیز براساس پیش‌بینی‌های موجود منتظر تغییر در مهره‌های سیاسی کنگره هستند تا حضور دموکرات‌ها بتواند مانع از اجرایی شدن سیاست‌های خصمانه ترامپ علیه ایران شود. اما بازگشت اکثریت جمهوریخواهان به کنگره برای ایران خبر خوبی نخواهد بود. از این رو بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا‌ ایران را به دست داشتن در انتخابات کنگره متهم کرد. با این حال به دست آوردن اکثریت کنگره از سوی دموکرات‌‌ها برای بسیاری از منتقدان ترامپ به معنی تلاش برای مهار افسار وی خواهد بود و خیال آنان را از اقدامات تند و غیرمنطقی آتی رییس‌جمهور آمریکا راحت خواهد کرد. طرح موضوع استیضاح ترامپ هم از سوی برخی از چهره‌های دموکرات امیدواری مخالفان وی را افزایش داده است حال آنکه برخی از دموکرات‌ها بر این باورند پافشاری بر این موضوع در زمان انتخابات می‌تواند نتیجه‌ای عکس علیه این حزب به بار آورد و خیل طرفداران ترامپ را پای صندوق‌های رای بکشاند.
با این حال یکی از مهم‌ترین سوالات این است که آیا دموکرات‌ها می‌‌توانند در مقابل ترامپ ایستادگی کنند و در این شرایط ایران تا چه میزان می‌تواند از این موقعیت بهره ببرد؟
عدم تاثیر پیروزی دموکرات‌ها بر ایران
امیر‌علی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با «جهان صنعت» در خصوص احتمال پیروزی دموکرات‌ها در کنگره گفت: طبق تمام ارزیابی‌ها و براساس نظر‌سنجی‌ها، در انتخابات پیش رو دموکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را به دست خواهند آورد اما در کسب اکثریت در سنا ناکام خواهند بود. مگر اینکه طی دوماه آینده به موج آبی (مربوط به حزب دموکرات) راه بیفتد تا امکان بردن در سنا بیشتر شود. اما پیش‌بینی من است که شانس دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان بیش از سناست.
این کارشناس در ادامه در خصوص تاثیر پیروزی دموکرات‌ها بر کشور ایران گفت: سیاست خارجی در ایالات متحده آمریکا تقریبا در اختیار انحصاری شاخه اجرایی دولت یعنی قوه مجریه است که در راس آن رییس‌جمهور هست و توسط مشاورانش یعنی وزیر خارجه‌، وزیر دفاع و مشاور امنیت ملی هدایت و رهبری می‌شود. وی افزود: البته کنگره به عنوان قوه قانونگذار تاثیر‌گذار است اما صرفا در خصوص تخصیص بودجه و نظارت بر حسن اجرای قوانین‌ لذا اینکه تصور کنیم کنگره می‌تواند مانع اتخاذ سیاست خاصی از سوی دولت شود دور از انتظار است همان‌طور که کنگره فعلی نتوانست مانع تحقق برجام در دولت باراک اوباما شود. در این باره حتی نتانیاهو را دعوت کردند تا علیه برجام حرف بزند اما در نهایت برجام اجرایی شد و قوه مجریه تن به خواست اکثریت قوه مقننه نداد بنابراین درصورتی که کنگره در اختیار حزب رقیب قرار گیرد باز هم نمی‌تواند مانع ترامپ شود تا برجام را نابود نکند. از این جهت حزب مجلس نمایندگان تاثیر آنچنانی بر ایران نخواهد داشت.
ابوالفتح در خصوص تصمیم حزب دموکرات بر استیضاح رییس‌جمهور کشور آمریکا گفت: براساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا‌، استیضاح هر مقام فدرال از جمله رییس‌جمهور این کشور ابتدا نیاز به طرح اتهام تشکیل پرونده قضایی و صدور کیفر‌خواست دارد فارغ از اینکه ترکیب سیاسی کنگره چه خواهد بود و آیا در اختیار حزب متحد رییس‌جمهور باشد یا در اختیار حزب رقیب رییس‌جمهور این موضوع مهم است که آیا رییس‌جمهور در معرض اتهام قرار گرفته است یا نه آیا رییس‌جمهور قوانین فدرال را نقض کرده یا نه؟ آیا رییس‌جمهور جرائم بزرگی را که قوانین سیاسی در آمریکا تعریف کرده زیر پا گذاشته یا نه؟ اگر پاسخ این سوالات مثبت باشد کیفرخواستی که تنظیم می‌شود در اختیار کنگره قرار می‌گیرد‌. از این مرحله به بعد است که ترکیب کنگره حائز اهمیت است بنابراین حتی اگر همه کرسی‌های کنگره مجلس نمایندگان و سنا تماما در اختیار حزب دموکرات قرار گیرد ولی شکایت و کیفر‌خواستی علیه رییس‌جمهور تنظیم نشود رییس‌جمهور قابل استیضاح نیست. در حال حاضر هم هیچ اتهامی به شخص دونالد ترامپ وارد نشده و هیچ کیفرخواستی هم تنظیم نشده بنابراین هر اتفاقی در انتخابات کنگره بیفتد فاقد تاثیرگذاری بر بحث استیضاح است مگر اینکه ادامه تحقیقات آقای رابرت مولر، بازپرس ویژه منجر به طرح اتهام علیه رییس‌جمهور شود و در تحقیقات مشخص شود که رییس‌جمهور قوانین فدرال را نقض کرده آن وقت باید کیفر خواست تنظیم و به کنگره ارجاع داده شود‌. وی ادامه داد: اگر دموکرات‌ها مجلس نمایندگان را در اختیار داشته باشند و ریاست کمیته قضایی و اکثریت کمیته قضایی مجلس نمایندگان را در دست ‌گیرند آن وقت اگر رای‌گیری شود و کمیته قضایی بپذیرد که نیاز است درباره این موضوع در صحن علنی رای‌گیری شود این اتفاق خواهد افتاد و دموکرات‌ها با فرض اینکه اکثریت رای را در مجلس داشته باشند می‌توانند این را به رای بگذارند و موضوع را به سنا ارجاع دهند تا درسنا دادگاه تشکیل شود.
ابوالفتح افزود: اما اگر سنا اکثریتش با جمهوریخواهان باشد یا تمامی دموکرات‌ها حمایت از استیضاح دونالد حمایت نکنند در صورت رای‌گیری رییس‌جمهور، رای به بی‌گناهی می‌دهند و او عزل نخواهد شد بنابراین برای رسیدن به این مرحله فرآیند بسیار پیچیده‌‌ حقوقی و سیاسی نیاز است و احتمالا با وضعیت فعلی نمی‌توانیم بگوییم دونالد ترامپ در معرض استیضاح قرار دارد.