استراتژی فدای تاکتیک

در زمین بازی ژئوپلیتیک برای بازیگرانی که از مزیت ژئوپلیتیکی برخوردارند، مهم‌ترین موضوع و اصل راهبردی بحث موازنه قواست. در این میان روسیه در کشاکش جنگ اوکراین از اهرم راهبردی خود جهت فشار بر کشورهای اروپایی استفاده کرد. به صورت طبیعی هم اتحادیه اروپا به عنوان یک بلوک قدرتمند سیاسی و اقتصادی تدابیر خاص خودش را برای مهار این فشار اقتصادی و ژئوپلیتیکی به کار می‌گیرد. در نتیجه بحث زمستان سخت اروپا در سال جاری آنگونه که پیش‌بینی می‌شد فعلا با اقدامات اخیر اروپا رنگ باخته است.
در این میان روسیه احتمال دارد که به سمت استفاده از سایر ابزارها و اهرم‌های ژئوپلیتیکی خود حرکت کند، اما این مساله هنگامی جای تامل دارد که در برخی از گفته‌های مسوولان و مقامات کشورمان به وضوح روی زمستان سخت اروپا تاکید شده و حتی برخی معتقد بودند که با شروع زمستان و کمبود گاز، اروپایی‌ها ناچار به دادن امتیاز بیشتر به ایران در میز مذاکرات برجام خواهند شد. غافل از اینکه بن‌بست مذاکرات به واسطه متغیرهای فنی و سیاسی به وجود آمده و در صورت توافق هم در کوتاه‌مدت زیرساخت‌های لازم برای تامین گاز اروپا از سوی ایران فراهم نبود. در این میان نیجریه، الجزایر، استرالیا، قطر و ایالات‌متحده نیز از جمله کشورهای بالقوه برای تامین گاز اروپا محسوب می‌شوند که در صورت تداوم بحران، اروپایی‌ها در وهله اول با آنها برای خرید گاز وارد مذاکره و همکاری می‌شدند. در نتیجه اگر مانور ایران روی این قضیه به صورت تاکتیکی بوده و جنبه رسانه‌ای داشته باشد، امری طبیعی و قابل پذیرش است، اما اگر استراتژی بر مبنای زمستان اروپا بنا شده باشد، نه تنها از اصل موازنه قوا خارج شده بلکه در اینجا استراتژی فدای تاکتیک شده است.