استقبال مشروط از ارز تک نرخی

پروانه کُبره – نوسان نرخ ارز برنامه فعالان اقتصادی را به هم ریخته است. از قرار معلوم در جمع تجار این شبهه به وجود آمده که آنها نمی‌توانند بدهی‌های پیشین خود را تسویه کنند. با اینکه رییس کل بانک مرکزی از اعلام نرخ جدیدی برای ارز تا چند روز آینده خبر می‌دهد اما بازاری‌ها نمی‌توانند به این اخبار اعتماد کنند. به گفته آنها، تصمیمات لحظه‌ای بانک مرکزی به ورشکستگی تجار می‌انجامد.
در همین رابطه اسدالله عسگراولادی، عضو اتاق بازرگانی تهران گفت: تاوان سیاست‌های مقطعی بانک مرکزی را تجار و در نهایت مردم می‌دهند. تغییر نرخ ارز از سال گذشته باعث شد تا واردکنندگان با مشکلات زیادی مواجه شوند.
وی افزود: کسانی که اقدام به واردات مواد اولیه کرده بودند به دنبال تغییر نرخ ارز، کالای خود را با چند نرخ وارد کردند که خود این چندنرخی شدن باعث نوسان قیمت کالاها شد.
عسگراولادی با انتقاد از پرداخت ارز ۱۲۲۶ تومانی به واردات برخی کالاها تصریح کرد: بانک مرکزی قبل از اینکه بخواهد نرخ جدیدی را اعلام کند باید کارشناسی‌های لازم در این مورد را انجام دهد تا دوباره شاهد تغییرات جدیدی نباشیم.
وی اظهار کرد: در حال حاضر ارز ۱۷۰۰ تومانی برای تک‌نرخی کردن، قیمتی مناسب است و از تشویش بازار و به‌هم‌ریختگی آن جلوگیری می‌کند.
این فعال اقتصادی افزود: در اینکه بانک مرکزی بتواند نرخ ارز را تک‌نرخی کند شبهه وجود دارد چراکه در گذشته نیز شاهد چنین وعده‌هایی بودیم.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با بیان اینکه در کشور قحطی مدیریت داریم نه کالا گفت: آنچه مسلم است این است که ما در مسایل ارزی دچار انحراف مدیریتی هستیم و باید مدیریت ارز بهتر از اینها اتفاق بیفتد.
افزایش قیمت تا یک سال و نیم
پیش‌بینی کارشناسان از تک‌نرخی شدن ارز با افزایش قیمت‌ها توام شده است.
جلال ابراهیمی، مشاور عالی اتاق بازرگانی ایران و ترکیه با تایید این موضوع گفت: در صورت تک‌نرخی شدن ارز و رسیدن آن به بالای ۱۶۰۰ تومان حداقل تا یک سال و نیم شاهد گرانی در جامعه خواهیم بود.
وی افزود: اما اگر دولت با همین نرخ ارز بخواهد بازار را کنترل کند گرانی تا ۱۰ سال طول می‌کشد بنابراین بهتر است، مسوولان سیاستی قاطعانه برای ارز اتخاذ کنند تا بازار از التهاب خارج شود.
ابراهیمی اظهار کرد: با افزایش قیمت ارز شرایط رقابتی در داخل به وجود می‌آید که در نوع خود باعث شکست قیمت‌ها و متعادل شدن بازار خواهد شد اما باید دید بانک مرکزی براساس چه سیاستی می‌خواهد از ارز تک‌نرخی بهره ببرد.
وی با بیان اینکه تغییر نرخ ارز بخشی از تجارت را به تعطیلی کشانده، گفت: در حال حاضر به دلیل نوسان نرخ ارز تاجر نمی‌داند پولش چقدر «خواب» دارد چه مقدار باید مالیات بپردازد و… اما اگر ثبات ارزی رخ دهد مسلما تجارت با برنامه‌ریزی همراه خواهد بود و قیمت نهایی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد کمتر بالا و پایین می‌شود.
جلال ابراهیمی تصریح کرد: یکی از اشتباهات دیگری که تصمیم‌گیرندگان در مورد ارز انجام دادند؛ اولویت‌بندی آن بود. با توجه به اینکه قرار است ارز مرجع به واردات کالاهای اساسی و مواد غذایی اختصاص یابد امکان سوءاستفاده را فراهم می‌کند.
وی افزود: بعید نیست عده‌ای به بهانه واردات مواد غذایی از ارز مرجع برای کالایی دیگر که در اولویت قرار ندارد، استفاده کنند بنابراین این ایده، روش مناسبی برای تنظیم بازار کالاهای اساسی نیست زیرا ضعف فعلی اقتصاد ما در مدیریت خلاصه شده و تا زمانی که مدیریت صحیح و یکپارچه وجود نداشته باشد ارز ارزان نمی‌تواند به بازار کمکی کند.
عضو اتاق بازرگانی ایران و ترکیه با اعلام اینکه عملیات تجارت متوقف شده است، متذکر شد: فعالان بازار به دلیل شرایط مبهم ارزی دست از خرید و فروش کشیدند و منتظرند تا ببینند دولت چه تصمیمی برای بازار خواهد گرفت.این تاجر باسابقه اظهار کرد: بانک مرکزی باید از تصمیمات مقطعی پرهیز کند و دست از موضع روزانه خود بردارد چراکه رونق بازار در شرایطی امکان‌پذیر خواهد بود که با برنامه‌ریزی و ثبات تصمیمات مسوولان همراه باشد.
تبعیض میان تجار
در حال حاضر بازار در هیجانات تغییرات نرخ ارز به سر می‌برد اینکه نرخ قطعی ارز چه زمانی رو خواهد شد موضوعی است که جمعیت زیادی از فعالان بازار و حتی مصرف‌کننده را درگیر کرده است.
در همین رابطه محمدرضا بهرامن، عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران به نگرانی‌های موجود بازار اشاره کرد و گفت: تغییرات ارز گرانی‌هایی را در بخش تولید به وجود آورده زیرا آنها نمی‌توانند با برنامه‌ریزی حرکت کنند .
وی افزود: تغییرات نرخ ارز در بازارهای جهانی و در میان شرکای تجاری ایرانی مرسوم نیست و آنها نمی‌توانند بر شریکی که خود نمی‌داند با چه ارزی می‌خواهد معامله کند، طرف شوند. به همین دلیل دایم با تغییر قیمت‌ها مواجه می‌شویم که این روند تاثیر منفی در قیمت تمام شده می‌گذارد.بهرامن اظهار کرد: تغییرات نرخ ارز از نظر روانی در سطح پایین جامعه تاثیرات بدی برجا خواهد گذاشت که همین نگرانی و تشویش خاطر باعث چندقیمتی شدن خواهد شد.
وی افزود: دولت باید بازار را از هیجان ارزی خارج کند و قیمتی را اعلام کند که باعث به وجود آمدن رانت نشود اما تا وقتی که مشکل عرضه و تقاضا در کشور حل نشود ارز تک‌نرخی معنا نخواهد داشت.این فعال اقتصادی با بیان اینکه اقتصاد تولیدی با ارز تک‌نرخی گره خورده، تصریح کرد: تولید و صنعت باید در اولویت کاری قرار بگیرد تا ارز تک‌نرخی جامعه را از التهاب خارج کند. دولت باید بپذیرد که با حمایت از تولید و ایجاد اصلاحات اساسی در برخی قوانین کسب‌وکار، تامین اجتماعی و سازوکارهای دو وزارتخانه صنعت و کشاورزی می‌تواند تغییرات لازم را در جامعه به وجود آورد.
وی در مورد اولویت‌بندی ارز کالا نیز گفت: بهتر بود دولت به جای تبعیض قائل شدن میان کالاها و تجار ارز ۱۲۲۶ تومانی را به تولید اختصاص می‌داد و دست از نگاه ۲۰ سال پیش خود در شرایط امروزی برمی‌داشت.
در حال حاضر برخی کارخانه‌ها فقط تا یک ماه دیگر مواد اولیه خواهند داشت و اگر قرار باشد تولیدکنندگان ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند این کار دو ماه وقت لازم دارد، کارخانه‌ها در این دو ماه تعطیل خواهند شد و ممکن است برخی بازارها از جمله بازار لوازم خانگی مانند بازار مرغ با کمبود روبه رو شود.
به اعتقاد تجار، تک‌نرخی شدن ارز در شرایط فعلی اگر اتفاق نیفتد با توجه به نقدینگی سیار و سفته‌بازی باعث افزایش قابل توجه نرخ ارز در بازار می‌شود.