استیصال یارانه‌ای

… اگرچه میزان واقعی واردات بنزین هنوز در سبد آمارهای قابل انتشار دولت جا نگرفته است اما روند فزاینده‌ای دارد. ارزان بودن قیمت هر لیتر بنزین از هر لیتر دوغ و آب و نیز تولید اتومبیل‌هایی که بنزین‌خوار هستند رشد مصرف بنزین را در مداری قرار داده است که ادامه آن می‌تواند از یک طرف به قفل شدن صادرات حامل‌های انرژی منجر شود و از سوی دیگر هنوز پاسخگوی رشد فزاینده مصرف نیست. به گزارش سازمان برنامه‌وبودجه سال آینده باید فقط 250هزار میلیارد تومان برای آرد و نان یارانه داد و برای پرداخت یارانه برق نیز همچنان قربانی گرفت. از پیش معلوم است که ادامه پرداخت یارانه به اندازه و شکل امروزی آن و با همین دست فرمان ناممکن است. مدیران کشور شاید حالا حسرت سا‌ل‌هایی را بخورند که می‌شد با کمی روشنگری فرهنگی و گفت‌وگوی واقعی با مردم کشتی یارانه‌ها را به سوی ساحل نجات راند اما حالا دیگر شاید دیر شده باشد ولی تجربه نشان می‌دهد اگر همین امروز و فردا نشود که برای سازمان پرداخت یارانه در ایران چاره‌ای اساسی پیدا کرد شاید انجام آن جز با انبوهی از پیامدهای ترسناک سیاسی- اجتماعی ناممکن باشد. برای عبور از سیاه‌چاله‌هایی‌ که پرداخت یارانه با شکل و ماهیت امروز برای جامعه ایرانی پدیدار کرده کار از دست دولت و نهادهای دیگر در آمده است و نیاز به تصمیمی دارد که همه نهادهای قدرت سیاسی بر سر آن به توافق برسند و با شهروندان به‌طور بنیادین حرف بزنند و سخنان شهروندان را نیز بشنوند. میلیون‌ها ایرانی در گروه‌های اجتماعی گوناگون به ویژه گروه‌های کم‌درآمد به بنزین ارزان اعتیاد پیدا کرده‌اند و با استفاده از یارانه‌های شگفت‌انگیز برنامه کار خود را تنظیم می‌کنند. این در حالی است که سود اصلی را گروه‌های پردرآمد از یارانه بنزین می‌برند. شهروندان ایرانی به هر دلیل هراس دارند که نان ناگهان گران شود و دولت حتی بیشتر از مردم از بلوای نان هراس دارد. ادامه این وضعیت به استیصال کامل جامعه درباره یارانه‌ها می‌رسد و اقتصاد بخش‌های گوناگون قفل می‌شود.