اصلاح بازگشایی نمادها در کما

یک کارشناس ارشد بازار سرمایه با اشاره به موضوع توقف طولانی‌مدت نمادهای بورسی می‌گوید در حال حاضر معاملات الگوریتمی در ایران خیلی ساده و ابتدایی است اما در سال‌های آینده بازار سرمایه ایران نیز باید به سمت معاملات الگوریتمی برود. محمدحسن جنانی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به اینکه از دیدگاه شما شاخص ۹۳ هزار واحدی یک حباب است یا در یک روند طبیعی توانسته تا این تراز افزایش یابد، اظهار کرد: به نظر من رشد شاخص در این مدت حباب نیست چرا‌که اتفاق‌هایی که در چند وقت اخیر رخ داده، موجب شده قیمت‌ها بالا رود و شاخص افزایش یابد. وی درباره عوامل رشد شاخص کل بازده نقدی و قیمتی گفت: موضوعاتی مانند افزایش نرخ ارز از عوامل بالا رفتن شاخص است چرا‌که شرکت‌ها بودجه‌شان را بر مبنای دلار با قیمت پایین‌تری بسته‌اند و در حال حاضر با قیمت بالاتری معادل ریالی آن را می‌گیرند در نتیجه قیمت سهام‌شان افزایش می‌یابد. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به شرکت‌های صادراتی مانند معدنی‌ها و پتروشیمی‌ها اشاره کرد. جنانی درباره تاثیر قیمت‌های جهانی بر بازار سرمایه ایران اظهار کرد: طبیعتا امسال شرکت‌ها در بودجه‌شان قیمت‌ها را تا حدی محافظه‌کارانه دیده‌اند ولی در چند مدت گذشته قیمت‌های جهانی مخصوصا در مورد فلزی‌ها مانند روی، مس، فولاد و برخی محصولات پتروشیمی مانند متانول، اوره و آمونیاک بالا رفته است.
شیب ملایم صعود
این کارشناس ارشد بازار سرمایه ادامه داد: رویکرد مثبتی که برای پالایشی‌ها به وجود آمد از جمله رشد قیمت نفت، باعث رشد شاخص شد چرا که گروه‌هایی که نام بردم، بزرگ‌ترین شرکت‌های بازار را تشکیل می‌دادند و رشدشان باعث رشد شاخص شد. وی در پاسخ به اینکه فکر می‌کنید بازار بورس تا پایان سال روند موجود را ادامه دهد یا عقب‌گرد می‌کند، تصریح کرد: از دید من اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ ندهد، حرکت رو به جلو ادامه می‌یابد. البته این حرکت رو به جلو با شیب ملایم‌تری نسبت به ماه‌های قبل صورت می‌گیرد. جنانی در پاسخ به اینکه شرکت بورس اعلام کرده تا پایان سال می‌خواهد ۱۰ تا ۱۵ شرکت دیگر را بورسی کند، آیا از دیدگاه شما در سه ماه آینده این موضوع قابلیت عملی شدن دارد یا خیر‌ گفت: تعداد عرضه‌های اولیه و حجم عرضه‌ها تابعی از میزان نقدینگی در بازار و تقاضای آن است. اگر احساس شود نقدینگی در بازار وجود دارد و از طرفی شرکت‌ها برای عرضه اولیه مشکلی نداشته باشند، این عرضه‌ها صورت می‌گیرد ولی بعید می‌دانم ۱۰ تا ۱۵ شرکت در عرض سه ماه باقی مانده تا پایان سال عرضه شوند. این عضو هیات علمی دانشگاه در پاسخ به اینکه عرضه شرکت‌های های‌تک و عملکرد آنها را در بورس تهران چطور ارزیابی می‌کنید‌ توضیح داد: در دنیا شرکت‌های‌ های‌تک جزو لیدرها و پیشروهای بازار هستند. اما در کشور ما‌ این گروه غالب شرکت‌ها را به خود اختصاص نداده‌اند. ‌طبیعی است که در ایران نیز شرکت‌های های‌تک با رشد قیمتی خوبی مواجه شوند. در چند عرضه اولیه که سابقا داشتیم نیز این موضوع مشهود بود. از طرفی رشد نرخ سودآوری این شرکت‌ها در چند سال گذشته با شیب تندی همراه بوده و بازار به این برداشت رسیده که این شرکت‌ها از پتانسیل خوبی برای رشد برخوردارند. جنانی افزود: از طرف دیگر به نظر می‌آید مسوولان هم بدشان نمی‌آید که سهم‌های «های‌تک» مانند کشورهای پیشرفته بتواند سهم بازار قابل توجهی را به خود اختصاص دهند و از این رشد قیمت‌ها استقبال می‌کنند تا بتواند انگیزه‌ای شود تا سهم بخش خصوصی و مردم را در چنین شرکت‌هایی افزایش دهند.
اهمیت معاملات الگوریتمی
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به سوال ‌با توجه به اینکه در حال حاضر در برخی از کارگزاری‌ها در ایران از معاملات الگوریتمی برای داد و ستدهای بورس استفاده می‌شود، از نظر شما این موضوع چقدر می‌تواند برای بازار سرمایه ایران مفید باشد و آیا زیرساخت‌های لازم برای این‌گونه معاملات برای ایران فراهم است یا خیر؟‌ گفت: در کشورهای پیشرفته بیش از ۷۰ درصد داد و ستدهای بورسی از طریق معاملات الگوریتمی انجام می‌شود اما در ایران با توجه به اینکه زیرساخت‌های فنی و بحث‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به آن سطح نرسیده، در این زمینه کندتر و پشت سر آن کشورهای صنعتی حرکت می‌کنیم. جنانی ادامه داد: در یک سال اخیر چند شرکت کارگزاری و نرم‌افزاری در این راستا کارهایی را در زمینه معاملات الگوریتمی شروع کردند که خیلی ابتدایی و ساده است ولی به نظر می‌رسد بازار ما هم در سال‌های آینده به سمت معاملات الگوریتمی حرکت کند همان طور که تا چند سال قبل چیزی به نام معاملات آنلاین وجود نداشت و شاید تصور اینکه امروز معاملات آنلاین آنقدر گسترده باشد، دور از ذهن به نظر می‌رسید. این کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: عمده فعالان بازار سرمایه ایران جوانان و دانشگاهیان هستند که پتانسیل استفاده از معاملات الگوریتمی را دارند. به نظر می‌رسد ظرف دو سال آینده این معاملات می‌تواند جایگاه خوبی در ایران پیدا کند. در حال حاضر این معاملات در ایران خیلی ساده و ابتدایی است و شاید نسبت به کشورهای پیشرفته حتی ۱۰ درصد راه نیز طی نشده است.
عملکرد شاپور محمدی
جنانی در پاسخ به سوالی درباره عملکرد شاپور محمدی به عنوان رییس سازمان بورس طی دو سال اخیر نیز گفت: محمدی در مرحله اول فرد آکادمیکی است و مقداری هم زمینه اجرایی در کارنامه خود داشته‌ است. اگر بخواهم امکانات و محدودیت‌ها را در نظر بگیرم و در مورد عملکرد ایشان نظر دهم، نظر شخصی‌ام این است که ایشان تا حدودی در زمینه به‌کارگیری ابزارهای نوین مالی شروع خوبی داشته‌‌ و توانسته‌‌ کارهایی را انجام دهد که از جمله آن معاملات اختیارخرید و فروش بود اما ابتدا انتظاری که با توجه به صحبت‌هایشان از ایشان می‌رفت، محقق نشده است. وی با اشاره به نشت اطلاعات نهانی قبل از درج آن در کدال و توقف طولانی‌مدت نمادها، گفت: مثلا انتظار می‌رفت در زمینه توقف نمادها مقداری قوی‌تر برخورد شود و درباره شفاف‌سازی معاملات و کاهش معامله‌گری با استفاده از اطلاعات درونی شرکت‌ها، مقداری جدی‌تر و محکم‌تر عمل شود. در این موارد بازار انتظار بیشتری از شاپور محمدی به عنوان رییس سازمان بورس داشت‌‌ ولی در کل عملکرد ایشان نسبت به مدیریت قبلی مثبت‌تر ارزیابی می‌شود چرا که تصورم این است که ایشان خواهان این اقدامات است، شاید محدودیت‌هایی هست که اجازه این کارها را نمی‌دهد.
چالش توقف نمادها
این عضو هیات علمی دانشگاه در پاسخ به اینکه از دید شما آیا در عمل می‌شود در ماه‌های آینده، انتظار داشته باشیم توقف نمادها آن طور که سازمان بورس اعلام کرده، حداکثر تا ۹۰ دقیقه باشد اظهار کرد: به این موضوع که واقعا نمادها حداکثر یک یا دو ساعته بازگشایی شوند، خوشبین نیستم و بعید می‌دانم در ماه‌های آینده این اتفاق به معنای واقعی کلمه رخ دهد. ولی می‌شود مدت توقف‌ها را کوتاه‌تر کرد. جنانی توضیح داد: یکی از مهم‌ترین بحث‌ها در توقف نمادها بحث عدم شفافیت و شفاف‌سازی وضعیت شرکت‌ها است. همه چیز در اختیار اینها (مسوولان سازمان بورس) نیست. در حال حاضر خیلی از شرکت‌ها آن‌طور که باید قانونمند عمل نمی‌کنند و آن طور که انتظار می‌رود نمی‌توانند شفاف‌سازی را پیاده کنند.