افزایش تعامل با دیپلماسی فرهنگی

نشست خبری اعلام برنامه‌های ایران برای حضور در شصت و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت صبح دیروز با حضور محمد سلگی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل موسسه نمایشگاه فرهنگی ایران برگزار شد.
محمد سلگی در این نشست با اشاره به برنامه‌های وزارت ارشاد در حوزه دیپلماسی فرهنگی گفت: سیاست ارشاد در بحث دیپلماسی فرهنگی، افزایش تعامل و حضور در رویدادهای بین‌المللی حوزه فرهنگ و هنر است. همان‌طور که در برنامه‌های وزیر ارشاد برای اعلام به مجلس نیز آمده بود دیپلماسی فرهنگی یک محور و رویکرد اساسی در برنامه‌های وزارت ارشاد است. در همین راستا همچون سال‌های گذشته غرفه ملی ایران در سه بخش مستقل بزرگسال، کودک و غرفه ویژه گرند در نمایشگاه فرانکفورت دایر خواهد بود.
سرپرست معاونت فرهنگی ادامه داد: در بخش بزرگسال غرفه ایران پنج تشکل شامل اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مجمع ناشران انقلاب اسلامی، انجمن ناشران دانشگاهی، مجموعه ناشران دفاع مقدس و انجمن فرهنگی زنان ناشر در کنار ۱۶ ناشر فعال کشورمان در دو آژانس ادبی برنامه‌ها و مذاکرات و گفت‌وگوهای خود را پیش می‌برند. در بخش کودک نیز ۳۰۰ عنوان کتاب از ۵۰ ناشر که بهترین‌های نشر کودک و نوجوان هستند عرضه می‌شود. معتقدیم حوزه کودک و نوجوان از ظرفیت‌های مهم نشر در کشور است و غرفه کودک ما در فرانکفورت توسط انجمن نویسندگان کودک و نوجوان اداره می‌شود. در این بخش همچنین چند ناشر مستقل و یک آژانس ادبی حضور خواهند داشت.
سلگی در توضیح بیشتر برنامه‌های ایران در نمایشگاه فرانکفورت یاد‌آور شد: معرفی ۱۰۵ نویسنده کودک و نوجوان و آشنا کردن ناشران خارجی با نویسندگان ایرانی ازجمله برنامه‌های ما است که باید به آن رونق بخشیده شود. نویسندگان مهمان امسال ما برگزیدگان جشنواره‌های کتاب سال و پروین اعتصامی هستند که از تصویرگران و خبرنگاران رسانه‌ها نیز برای حضور در این رویداد فرهنگی حمایت کرده‌ایم.
این مدیر فرهنگی اضافه کرد: ۴۰ نشست و میزگرد در داخل و خارج غرفه ملی ایران برگزار می‌شود و دیدارها و مذاکراتی با ناشران و مسوولان فرهنگی و روسا‌ی نمایشگاه‌های مهم جهان در دستور کار است. ما هم تجربه مهمان ویژه شدن در نمایشگاه‌های خارجی را داریم و هم چند سالی است که به صورت میزبان مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب تهران پذیرایی می‌کنیم و همه اینها کمک کرده تا ظرفیت تعاملی ما با نشر جهان افزایش یابد و این روند در نمایشگاه کتاب فرانکفورت ادامه خواهد داشت.
او با اشاره به برنامه‌های ویژه ایران برای معرفی طرح گرند نیز گفت: چند سالی است که حمایت از ترجمه، چاپ و توزیع آثار داخلی به زبان‌های دیگر و در کشورهای مختلف با هدف ترویج فرهنگ ایرانی-اسلامی در جهان دنبال می‌شود. چند ماه پیش دبیرخانه این طرح با شکل و شمایل جدید آغاز به کار کرده و رابطه خوبی با ناشران و آژانس‌های ادبی کشور دارد. برای معرفی طرح گرند نشست‌هایی در نمایشگاه فرانکفورت خواهیم داشت تا کمک کنیم هدف این طرح که تسهیل تبادل بین ناشر ایرانی و خارجی است محقق شود. همان‌طور که می‌دانید در این طرح حمایت از ناشر خارجی صورت می‌گیرد که به ترجمه، چاپ و عرضه کتاب‌های ایرانی می‌پردازد و در این مسیر برای ما مهم است ظرفیت توزیعی این ناشر در کشورهایی که پوشش می‌دهد چگونه است.
سلگی افزود: در طرح گرند محدودیت موضوعی نداریم اما اولویت موضوعی چرا. حوزه‌هایی مثل ادبیات داستانی، هنر، اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی و کودک و نوجوان از اولویت‌های ما در این طرح حمایتی هستند و تمام ناشران فعال خارج از کشور می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
سرپرست معاونت فرهنگی تاکید کرد: در بحث دیپلماسی فرهنگی و تعامل با کشورها بحث مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب تهران را از سال ۹۳ آغاز کردیم و در چندین نمایشگاه جهانی مهمان ویژه بودیم. همچنین در حال تعامل و مذاکره با نمایشگاه کتاب پاریس هستیم تا به عنوان مهمان ویژه در این رویداد شرکت کنیم. اصولا تعاملات فرهنگی ما در چارچوب ایران فرهنگی شکل می‌گیرد و سعی داریم حوزه‌های مختلف تمدنی و فرهنگی را در این تعاملات پوشش دهیم.
امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در این نشست نمایشگاه فرانکفورت را میعادگاه سالانه اهالی نشر دانست و در توضیح اجمالی از آمارهای این نمایشگاه در سال گذشته گفت: نمایشگاه کتاب فرانکفورت سال گذشته میزبان هفت هزار و ۱۰۶ غرفه در ۱۹۲ هزار متر مربع بود. امسال فرانسه مهمان ویژه این نمایشگاه است که با دست پر نیز به فرانکفورت می‌آید و در یک غرفه دو هزار و ۵۰۰ متری ۱۳۶نویسنده فرانسوی و ۲۰۰ رمان برجسته فرانسوی را عرضه می‌کنند. امسال ۸۰ تا ۸۵ کشور دراین رویداد فرهنگی حضور دارند.
شهرام‌نیا افزود: رویکرد ایران در چهار سال گذشته حضور در قالب ملی در فرانکفورت بوده و امسال نیز غرفه بخش بزرگسال ما ۲۱۰ متر و غرفه بخش کودک ۴۰ متر خواهد بود. در بخش بزرگسال پنج تشکل، ۱۶ ناشر و دو آژانس ادبی حضور خواهند داشت. فضایی را نیز برای معرفی نمایشگاه کتاب تهران که جزو برنامه‌های معمول ما در نمایشگاه‌های خارجی است و معرفی گرند تدارک دیده‌ایم. سال گذشته برای اولین بار طرح گرند در فرانکفورت رونمایی شد که کمک کرد آ‌یین‌نامه این طرح بازبینی شده و تغییرات لازم در آن اعمال شود. برنامه‌های ما عمدتا در غرفه ایران است و دو برنامه نیز در سالن‌های بیرونی نمایشگاه تدارک دیده‌ایم که با همکاری رایزن فرهنگی ایران محقق شده است. اصولا ترجیح می‌دهیم تمرکز برنامه‌ها در غرفه خودمان باشد.
مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی تاکید کرد: سعی شده نشست‌های امسال غرفه محتوایی‌تر و جدی‌تر شود و اصولا برنامه‌ ما حرفه‌ای‌تر شدن برای حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت است. امسال جدیدترین اثر استاد فرشچیان در غرفه ایران در فرانکفورت رونمایی می‌شود و از تصاویر و نقاشی‌های او نیز درغرفه استفاده کردیم. مثل هر سال نیز در روز ایران با برنامه‌های مختلف هنری و موسیقی میزبان حاضران هستیم. در مورد نویسندگان نیز الهام فلاح از بخش بزرگسال و محمدرضا شمس از بخش کودک حضور دارند و نویسندگان دیگری نیز با حمایت تشکل‌ها یا ناشران‌شان به فرانکفورت می‌آیند. همچنین از یورگن باس دعوت کرده‌ایم تا در روز ملی ایران در غرفه ما حاضر شود. حضور در غرفه ایتالیا، دیدارهایی با انجمن نویسندگانی مثل صربستان، چین، ایتالیا و فرانسه از دیگر برنامه‌های ماست.
او یاد آور شد: خوشبختانه ناشران ما در بخش خصوصی در این سال‌ها حرفه‌ای‌تر شدند و امسال قرارهای مذاکره و دیدارها از ماه‌ها قبل گذاشته شده و همه ناشران و آژانس‌های ادبی با دست پر به فرانکفورت می‌آیند. اصولا ما جز طرح گرند و معرفی نمایشگاه وظیفه‌مان پشتیبانی و حمایت از بخش خصوصی برای حضور در نمایشگاه فرانکفورت است و امیدواریم غرفه ایران پایگاهی باشد برای تمام علاقه‌مندان به کتاب و نشر ایرانی.