22 - 08 - 2017
افزایش مصرف روانگردانها در مدارس!
گروه جامعه- امیرمحمود حریرچی درباره علت شیوع مصرف دخانیات و مواد روانگردان و رفتارهای پرخطر میان دانشآموزان دوره متوسطه هشدارهایی میدهد که بسیار قابل توجه است. او میگوید: «مساله اصلی این است که آسیبهای اجتماعی در کشور ما در حال جوانانهتر و زنانهتر شدن است. طبق تحقیقاتی که مرکز پژوهشهای مجلس هم انجام داده، بالای ۱۵درصد از دانشآموزان تا قبل از ۱۵سالگی و دوره متوسطه به نوعی رابطه جنسی را تجربه میکنند یا مواد روانگردان برای آنها به شکلهای مختلف در دسترس قرار دارد و توسط برخی از آنها نیز استفاده میشود.
این جامعهشناس در گفتوگو با ایلنا و با اشاره به اینکه مصرف مواد روانگردان در نوجوانان عمدتا از کمک به درس خواندن آغاز میشود، تصریح کرد: بسیاری از دانشآموزان برای شببیداری و درس خواندن قرص و مواد مصرف میکنند و رفتهرفته به آن اعتیاد پیدا میکنند. البته نقش گروههای دوستی را نیز نباید نادیده گرفت، زیرا نوجوانان بیشترین تاثیر را از گروههای دوستی میگیرند. جامعه حال حاضر ایران به سوی تفریحات ریسکپذیر حرکت کرده است، فرصت تفریحات سالم برای جامعه و مخصوصا نوجوانان مهیا نیست و تفریح سالم برای بسیاری از خانوادهها گران است. همچنین برخی از خانوادهها وقت خالی دانشآموزان را با کلاسهای تقویتی درسی پر میکنند که همه این موارد به گرایش نوجوانان به مواد روانگردان و دخانیات بیشتر میکند. نوجوانان از کدام امکانات رفاهی بهخصوص در مناطق محروم که تعدادشان کم هم نیست، میتوانند استفاده کنند؟ متاسفانه نوجوانان هیچ امکان رفاهی و تفریحی ندارند، حتی مدارس هم برایشان اردو برگزار نمیکنند.
سانسور؛ راهحل کنترل نوجوانان نیست
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی به علتیابی چنین آمار نگرانکنندهای پرداخت و ادامه داد: نوجوانی که امکاناتی برای تفریح ندارد با دو چیز سر خودش را گرم میکند، اول دخانیات و مواد روانگردان و دیگری شبکههای مجازی است. شبکههای مجازی در حال حاضر در ایران بیشتر به کنجکاویهای جنسی نوجوانان ما پاسخ میدهد و البته راهحل این مساله سانسور نیست. در کشورهای دیگر محدودیتهایی برای استفاده کودکان و نوجوانان قائل شدند که آنها از سوی والدین کنترل میشوند اما متاسفانه در کشور ما کودکان از پنج تا شش سالگی با تبلت و در راستای آن فضای مجازی آشنا میشوند. کودکان در ابتدا برای بازی کردن وارد این فضا میشوند اما رفتهرفته به سمتی میروند که کنجکاوی درباره مسایل جنسی برایشان پیش میآید و به دنبال عکسها و فیلمهای مستهجن کشیده خواهند شد که آسیب جدی روانی برای آنها در پی دارد. چند درصد خانوادههای ایرانی درک استفاده از وسایل ارتباط جمعی و شبکههای مجازی را دارند؟ بیشتر والدین خودشان درگیر همین فضا هستند بنابراین از طریق خانوادهها هم نمیتوان اقدام موثری کرد.
استفاده ۱۴درصد دانشآموزان از دخانیات یا مواد روانگردان
حریرچی درباره انتشار آمار درباره میزان اعتیاد و مصرف موادمخدر، روانگردان و دخانیات نیز گفت: نمیتوان از نوجوانی به صورت مستقیم درباره مصرف سوال کرد، بنابراین آمارگیری و آسیبشناسی در این حیطه باید به صورت غیرمستقیم انجام شود. از طرفی نوجوانان گاهی آن چیزی را که مصرف میکنند، موادمخدر نمیدانند و نمیتوان از خود آنها آماری پرسید. آموزشوپرورش و دستگاههای مسوول هم این آمارها را منتشر نمیکنند چون برای دستگاهشان بد است یا به اصطلاح افت دارد. معاونان آموزش و پرورش منکر مصرف دخانیات یا مواد روانگردان توسط دانشآموزان هستند و میگویند، که درصد کمی از دانشآموزان به این مسایل گرایش دارند، در صورتی که حدود ۱۳ تا ۱۴ درصد دانشآموزان مواد و دخانیات مصرف میکنند. در حالی که اگر آموزش و پرورش بخواهد این مساله را قبول و طرح کند در نهایت از دیگر نهادها توقع دارد به این موضوع رسیدگی کنند یا راهحلی هم برای پیشگری از این مسایل ندارند.
برخی مواد روانگردان مصرفی نوجوانان توسط دانشآموزان ساخته میشود
امیرمحمود حریرچی از اتفاقی پرده برداشته که برای اولینبار در رسانهها مطرح میشود و آن هم ساخت موادمخدر توسط دانشآموزان است. او میگوید: بسیاری از مواد مصرفی دانشآموزان طبق تحقیقات انجام شده توسط خود آنها ابداع میشود. متاسفانه در حال حاضر دانشآموزان خودشان از داروهای موجد در بازار مواد روانگردان درست میکنند. این موضوع قاچاق هم محسوب نمیشود زیرا کاری از دست دولت یا کسان دیگر برنمیآید. در گذشته افراد به اصطلاح ساقی در مکانهایی مثل پارکها یا جلوی دبیرستانها حضور داشتند که دانشآموزان را آلوده میکردند اما امروز بخشی از این مواد توسط خود دانشآموزان ساخته و بین خودشان توزیع میشود. دانشآموزان بین خودشان یکدیگر را مطلع میکنند و همینطور برای هم این مواد را فراهم میکنند. همچنین استفاده از سایتها و فضای مجازی نیز باعث میشود آنها از این رفتارها اطلاعات درستی نداشته باشند و فکر کنند موادی مثل آمفتامین فقط باعث سرخوشی میشود و اعتیاد آور نیست. از سوی دیگر ما شاهد افزایش دوپینگ دانشآموزی نیز هستیم. بسیاری از دانشآموزان به علت فشارهای درسی که از سوی خانواده و مدارس متحمل میشوند برای انرژی بیشتر به مصرف مواد روانگردان روی میآورند. در حالی که امروز میبینیم بسیاری از فارغالتحصیلان این جامعه بیکار هستند. البته تبلیغ دولت نیز در این زمینه بیتاثیر نیست و وقتی همه مدیران و وزرا از میان کسانی انتخاب میشوند که مدرک تحصیلی بالا دارند، این موضوع برای مردم توقع ایجاد میکند. در صورتی که نوجوان و جوان ما در درجه اول نیاز به امیدواری نسبت به آینده دارد.
۴ میلیون کودک و نوجوان تحصیل را رها کردند
استاد دانشگاه علامه طباطبایی به انتقاد از کمکاری وزارت آموزش و پرورش هم پرداخت و گفت: «آموزشوپرورش این مسوولیت را به عهده نمیگیرد و هیچگونه کار پرورشی در مدارس انجام نمیدهد. این وزارتخانه فقط محور آموزش را اجرا میکند که آن را هم به درستی انجام نمیدهد و آموزش باید همراه با مهارت انجام شود. دانشآموزان باید مهارت زندگی و برقراری ارتباط اجتماعی را یاد بگیرند و این یکی از دلایلی است که در نهایت باعث میشود چهار میلیون دانشآموز زیر ۱۵ سال تحصیل را رها کنند. کسانی هم که در حال تحصیل هستند تحت فشارند. یکی از مسایلی که میتواند نوجوانان را از همه این موارد دور کند، کار داوطلبانه و یادگیری کمک به دیگران است. این موضوعات با برنامهریزی آموزش و پرورش باید انجام شود. به طورمثال میتوان اردوهایی برگزار کرد که دانشآموزان برای حمایت از محیطزیست فعالیت کنند. زمانی که دانشآموز به عنوان یک نوجوان احساس مفید بودن داشته باشد، رفتهرفته ارزشهایی برای او شکل میگیرد که ارزشهای درستی خواهد بود. تنها کار پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش برای دانشآموزان کلاسهای قرآن است اما این کافی نیست و همه مسایل دیگر رها شده است. بالا بردن مهارت دانشآموزان و به کارگیری استعدادهای آنها نیازمند کار گروهی است و باید به آنها نیز آموزش داده شود تا گروههای دوستی سالم برایشان ایجاد شود. ما باید به دانشآموزان و فرزندانمان «نه» گفتن را یاد دهیم. متاسفانه فرزندان ما در خانه و مدرسه نمیتوانند با چیزی مخالف کنند و «نه» بگویند، پس به موادمخدر و روانگردان و شبکههای مستهجن اجتماعی و رفتار پرخطر جنسی نیز نه نمیگویند. ما میتوانیم با برنامهریزی، چه در خانواده و چه در مدرسه به فرزندانمان بیاموزیم به سمت اتفاقاتی حرکت کنند که در ابتدا برای خودشان و در نهایت برای جامعه مفید باشد.

لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد