افزایش پروژه‌های مسکونی نیمه‌تمام

گروه مسکن- مدتی است بازار مسکن از ضعف در حوزه عرضه واحدهای مسکونی به بازار مصرف رنج می‌برد.
با وجود این در سطح کلانشهر تهران چالش ساختمان‌های نیمه‌کاره و رها‌شده تبدیل به یک چالش قدیمی شده است، علاوه بر این وجود پروژه‌های نیمه‌کاره برای شهر و شهروندان مشکلاتی را ایجاد می‌کند.
این در حالی است که به دلیل خلأهای قانونی موجود، امکان مداخله موثر مدیریت شهری برای ساماندهی این فضاها وجود ندارد. براساس آمارهای موجود در حال حاضر در سطح شهر تهران ۱۲۹۵ پروژه ساختمانی نیمه‌کاره و رها‌شده وجود دارد که پیش‌بینی می‌شود با توجه به تورم بالای هزینه‌های ساخت، بر تعداد آن نیز افزوده شود.
مشکلات حقوقی و فنی
رییس انجمن انبوه‌سازان مسکن و ساختمان تهران درباره علت افزایش پروژه‌های مسکونی نیمه‌تمام در سطح شهر تهران گفت: یکی از دلایل این موضوع به دلیل مشکلات حقوقی یا فنی ایجاد‌شده است که در این موارد توسط شهرداری جلوی پیشرفت این پروژه‌ها گرفته می‌شود.
ایرج رهبر در ادامه گفت: از طرفی درصد پایینی از این پروژه‌ها می‌تواند به علت عدم تامین منابع مالی زمینگیر‌شده باشد. در حال حاضر بسیاری از سازندگان برای تکمیل پروژه‌های خود با پیش‌فروش واحدها نسبت به تامین مالی پروژه‌ها اقدام می‌کنند، اما با توجه به رکود گسترده‌ای که در بازار مسکن به وجود آمده است و همچنین قیمت بالای مسکن، شاهدیم که فروش واحدهای تکمیل‌شده نیز به ندرت اتفاق می‌افتد و از این رو امکان تامین مالی پروژه‌ها برای سازندگان وجود ندارد و این موضوع بر افزایش پروژه‌های نیمه‌تمام تاثیرگذار بوده است.
راهکارهای لازم برای افزایش قدرت خرید مسکن
او درباره راهکارهای لازم برای افزایش قدرت خرید مسکن یا کاهش قیمت‌ها در بازار مسکن توضیح داد: در کشورهای پیشرفته این موضوعات با روش‌های مختلفی حل شده است و می‌توانیم با تکیه بر این تجربیات نسبت به رفع این مشکلات اقدام کنیم، برای مثال در کشور آمریکا تسهیلات ارزان‌قیمت از ابتدای شروع پروژه به سازندگان مسکن ارائه می‌شود که می‌تواند بخش عمده‌ای از نیاز مالی پروژه‌ها را تامین کند و در حوزه خرید مسکن نیز به همین شکل است، بنابراین پرداخت تسهیلات بانکی مناسب با شرایط بازار مسکن یکی از روش‌هایی است که می‌تواند قدرت خرید متقاضیان را افزایش دهد.
رهبر ادامه داد: موضوع دیگر این است که در حوزه ساخت مسکن نیز باید تمهیداتی اندیشیده شود تا نهایت صرفه‌جویی در هزینه‌های ساخت انجام شود. دولت با ارائه طرح‌هایی نظیر مسکن مهر و نهضت ملی مسکن که در آن به واسطه حذف قیمت زمین نسبت به کاهش هزینه‌های ساخت مسکن اقدام کرده است، اقشار کم‌درآمد از این طریق می‌توانند صاحب خانه شوند.
رییس انجمن انبوه‌سازان مسکن و ساختمان تهران در ادامه گفت: در حال حاضر تورم باعث شده تا قیمت‌ها در بازار مسکن افزایش چشمگیری داشته باشد و از طرفی رشد قیمت مسکن منجر به ایجاد رکود در بازار مسکن شده که این موضوع بازار ساخت‌وساز را تحت تاثیر قرار داده است، بنابراین تا زمانی که تعادل بین قیمت مسکن و قدرت خرید متقاضیان برقرار نشود امکان رونق برای بازار مسکن وجود نخواهد داشت و به همین علت نیاز است در دوران رکود بازار اقداماتی برای افزایش توان متقاضیان خرید مسکن اندیشیده شود تا از این طریق به رونق بازار مسکن کمک شود.
عوامل موثر بر کیفیت ساخت
رهبر در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه علت کیفیت پایین ساخت‌و‌سازها در کشور چیست؟ گفت: دلایل مختلفی می‌تواند بر کیفیت ساخت‌وساز اثرگذار باشد. در درجه اول باید ساخت‌وساز را به افراد دارای صلاحیت واگذار کرد، اما متاسفانه شاهدیم که موضوع نظارت بر پروژه‌های ساختمانی چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و می‌توان گفت یکی از دلایلی که منجر به کاهش عمر ساختمان‌ها می‌شود این است که به هر کسی اجازه ساخت‌وساز داده می‌شود.
وی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر شاهدیم که افراد زیادی با رشته‌های غیرمرتبط به صنعت ساخت‌وساز ورود می‌کنند و هنوز ضوابط و مقررات موجود نتوانسته اقدام موثری در این حوزه انجام دهد. ممکن است بسیاری از افراد با عنوان سرمایه‌گذار به این صنعت ورود کنند، اما باید براساس قانون تجارت، خرید خدمت مهندسی انجام دهند و لزوما باید امر ساخت‌وساز را به سازندگان دارای صلاحیت یا مهندسان ذی‌صلاح واگذار کنند تا ساخت‌وساز به شکل اصولی انجام شود، اما باز هم شاهدیم که این موضوع جدی گرفته نمی‌شود و به نوعی بر کاهش کیفیت ساخت‌و‌سازها اثرگذار است.
او با انتقاد از سیاست‌های دولت در حوزه واگذاری زمین به خانوارها و نوسازی بافت‌های فرسوده، به اخبار ساختمان گفت: از نظر ما سیاست‌هایی که باعث می‌شود موضوع ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده به صاحبان ملک واگذار شود، غلط است، چراکه باید در درجه اول در بافت‌های فرسوده طرح مناسب با منطقه مورد نظر طراحی شود و براساس پیش‌بینی‌ها و نیازهای مردم نسبت به نوسازی این بافت اقدام شود.
فعالیت افراد غیرحرفه‌ای در بخش ساخت‌و‌ساز
رییس انجمن انبوه‌سازان مسکن و ساختمان تهران گفت: به طور کلی سیاست‌های فعلی در امر ساخت‌وساز و نوسازی بافت‌های فرسوده که باعث می‌شود افراد غیرحرفه‌ای اقدام به ساخت‌وساز کنند، درست نیست و باید از توانایی جامعه مهندسی نهایت استفاده لازم را برد تا در آینده شاهد افزایش کیفیت ساخت‌و‌سازها باشیم.
رهبر افزود: باید اذعان داشت که در برخی موارد به واسطه ارزش‌افزوده‌ای که برای ملک ایجاد می‌شود شاهدیم که ساختمان‌ها با تعداد طبقات پایین و عمر کم به واسطه توجیه اقتصادی تخریب می‌شوند تا ساختمان‌های با تعداد طبقات بیشتر ساخته شوند که این موضوع را نمی‌توان به کیفیت ساخت‌و‌سازها یا عمر پایین آنها نسبت داد.
عقب‌ماندگی طرح مسکنی دولت
رهبر درباره عقب‌ماندگی طرح نهضت ملی مسکن توضیح داد: براساس قانون جهش تولید مسکن دولت ملزم شده است که سالانه یک میلیون مسکن بسازد، اما در حال حاضر این طرح نسبت به برنامه زمانی خود عقب‌ماندگی دارد که این موضوع دلایل مختلفی دارد؛ دلیل اول آن است که ممکن است زمین به میزان لازم برای این طرح وجود نداشته باشد، دلیل دوم نیز ممکن است منابع مالی این طرح باشد، اما باید گفت نمی‌تواند دلیل مناسبی برای عدم اجرای طرح باشد، چراکه بخش خصوصی آمادگی خود را برای حمایت از دولت در حوزه تامین سرمایه اعلام کرده است و دولت می‌تواند از توان بخش خصوصی برای تامین سرمایه لازم برای این طرح استفاده کند.
رییس انجمن انبوه‌سازان مسکن و ساختمان تهران ادامه داد: به طور کلی باید گفت مساله اصلی که باعث عدم تحقق طرح نهضت ملی مسکن شده این است که مدیریت اداری موجود در کشور نتوانسته نقش خود را به خوبی اعمال کند و باید تصدی‌گری در بخش مسکن را به بخش خصوصی واگذار کنند و دولت نیز باید خود را از این طرح جدا کند و نظارت خود را بر اجرای این طرح افزایش دهد.