افشاری بیلبوردهای شهرداری را پس فرستاد!

گروه فرهنگ- حاتم‌بخشی به فیلم مستند بهاره افشاری توسط مسوولان شهرداری تهران حاشیه‌ساز شد. داستان از این قرار است که بهاره افشاری مستندی ساخته در مورد یکی از اسب‌های فوتبالیست پرحاشیه این روزها، سردار آزمون. در مراسم رونمایی این مستند در بخش هنر و تجربه که مصادف بود با تولد بهاره افشاری، مسوول سازمان ورزش شهرداری ۲۰ بیلبورد شهری را به تبلیغات این فیلم اختصاص داد و علت این کارش را تولد بهاره افشاری دانست. مشخص نیست چطور مسوولان شهری که حوزه مسوولیتشان هم تبلیغات شهری نیست دست به این حاتم‌بخشی عظیم زدند. اما این پایان ماجرا نبود. این خبر دست به دست در فضای مجازی چرخید و با عکس‌العمل مردم همراه شد. بسیاری از سینماگران هم در مقابل این تبعیض ساکت نماندند. سینماگرانی که هیچگاه نمی‌توانند از محل بودجه عمومی یا حتی رسانه ملی برای ساخته‌هایشان تبلیغ کنند.
البته به نظر می‌رسد بیشتر این حاشیه‌ها و واکنش‌ها اولا به این دلیل باشد که یک مقام غیرمسوول در حوزه تبلیغات اقدام به اهدای تعدادی از بیلبوردهای شهری کرده و دیگر آنکه تفاوت چشمگیری در توجه به این فیلم با دیگر آثار مستقل سینمای ایران وجود داشته است. ضمن اینکه داستان دادن ۲۰ بیلبورد تبلیغاتی برای فیلم سریک هم از اساس، توسط مدیر هدیه‌دهنده تکذیب شده است.
محمد‌صادق حسنی (سرپرست سازمان ورزش) گفته است:‌ «من خودم در جریان این خبر (اهدای ۲۰ بیلبورد) نیستم. قرار شد از آقای سردار آزمون به عنوان یک چهره «ارزشی و ورزشی» حمایت شود. ما برای اکران فیلم سریک به کارگردانی خانم بهاره افشاری که سردار آزمون بازیگر آن است، سالنی را تهیه کردیم تا افتتاحیه اکران در آن جا برگزار شود. در این بین با توجه به اینکه رویکرد این فیلم یک رویکرد کاملا ورزشی است و احترام به مرام ورزشی و حمایت از ورزشکاران مدنظر ماست تا خدای نکرده قهرمانان ما آسیب روحی و اجتماعی نبینند و مردم از این استقبال کنند، از ما درخواست کردند که برای تبلیغات فیلم به آنها کمک کنیم.»
با این حال این خبرها و تکذیبیه‌اش به تازگی با واکنش سخنگوی شورای شهر تهران هم همراه شده و او گفته، مدیران شهری باید مسوولانه سخن بگویند و اگر تکذیب می‌کنند مسوولانه تکذیب کنند.
علی اعطا با تاکید براینکه اختصاص بیلبورد برای تبلیغات فرهنگی، ساز‌و‌کار روشن و متولی مشخصی دارد و روزانه ده‌ها درخواست به سازمان زیباسازی ارسال می‌شود که طبیعتا این درخواست‌ها بررسی شده و با تعدادی از آنها موافقت شده و با تعدادی هم مخالفت می‌شود، ادامه داده است: فی نفسه ایرادی در این نیست که سازمان ورزش (شهرداری) برای حمایت از فیلمی با موضوع ورزشی، درخواست بیلبورد به عنوان تبلیغات فرهنگی داشته باشد و در این مورد هم ظاهرا درخواستی به سازمان زیباسازی ارسال شده و تا جایی که مطلع هستم هنوز زیباسازی درخواست را بررسی نکرده و تصمیمی نگرفته است.
او در عین حال خاطرنشان کرده است: اما به گمانم مدیران شهری هم باید مسوولانه‌تر سخن بگویند و در حوزه‌ای که حوزه مسوولیت و اختیار آنها نیست وعده ندهند. به ویژه در شرایطی که موضوعی هنوز در مرجع تصمیم‌گیری، به تصمیم نرسیده است. اگر هم تکذیبیه منتشر می‌کنند، مسوولانه تکذیبیه منتشر کرده و دقت بیشتری در اظهار‌نظرها به خرج دهند.
با این حال بهاره افشاری با انتشار یادداشتی با این عنوان که «فضای مه‌آلود و سیاست‌زده‌ای که این روزها بر جامعه حاکم شده، باعث می‌شود از هر رفتاری تعبیر سیاسی شود» و در شرایطی که بسیاری از فیلمسازان به ویژه فیلمسازان مستقل از برخوردهای تبعیض‌گونه صدا‌و‌سیما و شهرداری در تبلیغ آثار سینمایی گله دارند، اعلام کرده است:‌ «به احترام افکار عمومی که این روزها تحت تاثیر فضای التهاب‌آمیز سیاسی دچار سوءتفاهم شدند، انصراف خود را از پذیرفتن بیست بیلبورد فیلم «سریک» اعلام می‌کنم و آرزو دارم هنر ما بتواند همچنان مستقل و بدون سایه سیاست به حرکتش ادامه دهد و ما با تعبیرهای اینچنینی جلوی بقای هنر را نگیریم.»
او در بخشی از این یادداشت نوشته است: «‎همه دوستانی که این روزها خبر هدیه شش میلیاردی شهرداری را به من می‌دهند، خودشان بیش از هر کس دیگری بر این موضوع واقف هستند که این هدیه، هدیه شخصی از سوی یک نهاد به یک فرد نبود. پر‌واضح است نهادهایی مانند شهرداری و صدا و سیما یکی از وظایف‌شان کمک به آثار فرهنگی مستقلی است که در فضای بغرنج اقتصادی این روزها سعی در ادامه حیات و بقا دارند. این اولین بار نیست و صد‌البته آخرین بار هم نخواهد بود که ارگان‌هایی نظیر شهرداری و تلویزیون امکاناتی نظیر بیلبورد و تیرزهای تبلیغاتی خود را با تخفیف‌های حداکثری یا به شکل رایگان در اختیار اهالی فرهنگ قرار می‌دهند تا از این طریق امکان حیات را برای آنها فراهم کنند. ‎در مراسم اکران خصوصی فیلم «سریک» در امتداد وظایف نهاد شهرداری جهت حمایت از سینمای مستقل، پیشنهاد اختصاص بیست بیلبورد به فیلم «سریک» مطرح شد. سوال من اینجاست کدام کارگردانی که غایت آرزویش دیده شدن فیلمش است از این امکان چشم‌پوشی می‌کند؟ هرچند که بعدها این کمک فرهنگی در این فضای ملتهب، تعبیر به هدیه شخصی شد. (که باز پر‌واضح است پیشنهاد هدیه یا حتی حسن نیت کمک به سینمای مستقلی که از جانب کسی دیگر اولین بار مطرح شده و نه از طرف گروه سریک چرا باید باعث شرمساری گروه ما شود؟) این در حالی است که به لطف خدا و مردم نازنین فیلم ما در هفته اول بدون هیچ تبلیغی در نخستین ساعات فروش تمام بلیت‌هایش به پایان رسید.»
‎افشاری همچنین در ادامه اظهار کرده است: «بیلبوردهایی که قرار بود به این فیلم مستند اختصاص داده شوند، بیلبوردهایی بودند که همواره جهت معرفی و تبلیغ آثار فرهنگی در زمانی تعریف شده از آنها بهره گرفته می‌شود و در این زمان تعریف شده این بیلبوردها در اختیار شرکت‌های تبلیغاتی و در نهایت چرخه اقتصادی قرار ندارد و در خدمت فرهنگ است. ضمن اینکه تاکنون افکار عمومی نه تنها هرگز نسبت به تخفیفات فرهنگی از این جنس واکنشی نشان نداده بلکه آن را راهکاری برای دوام هنر دانسته است.»
البته این بخش از گفته‌های افشاری از این جهت قابل توجه است که شهرداری تهران تاکنون کمتر پیش آمده از این هدیه‌ها به هنرهای دیگری همچون تئاتر که به لحاظ اقتصادی شرایط خیلی سخت‌تری نسبت به سینما دارند اختصاص داده شود.
او همچنین برخلاف اظهارات سخنگوی شهرداری که گفته است گویا «درخواستی به سازمان زیباسازی ارسال شده و تا جایی که مطلع هستم هنوز زیباسازی درخواست را بررسی نکرده» در یادداشت خود تاکید کرده است: «پیش از اکران خصوصی «سریک» ما هیچ درخواستی مبنی بر گرفتن بیلبورد، نه به شهرداری و نه هیچ نهاد دیگری ارائه نداده بودیم و این پیشنهاد صرفا از سوی این نهاد و در راستای وظایفش که حمایت از فرهنگ و هنر است، ارائه شده بود. در طول دوران زندگیم و در شرایط متفاوت سکوت را بهترین پاسخ در مقابل قضاوت‌های بی‌رحمانه می‌دانستم. اما امروز در جایگاه تهیه‌کننده و کارگردان «سریک» نمی‌توانم سکوت کنم و چشمم را روی زحمات یک ساله گروهم ببندم.
این روزها من و فیلم «سریک» آماج تندترین و بی‌رحمانه‌ترین قضاوت‌ها قرار گرفته‌ایم در حالی که در این ماجرا تقصیری متوجه ما نبوده است.»
این مستند به زندگی «سریک» اسب مسابقه سردار آزمون می‌پردازد و به موازات آن زندگی صاحب سرشناسش را به تصویر می‌کشد. اکران این فیلم به تازگی در گروه هنر و تجربه آغاز شده است.