اقتصاد نفتی ایران و روزهای سخت پیش رو

در تمام سال‌های گذشته و دولت‌های مختلف موضوع کسری بودجه مشکل کشور بوده است اما اینکه دولت‌ها چه نوع سیاستی در پیش می‌گرفتند تا این کسری به حداقل برسد جای بحث دارد.

دولت‌ها برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود در شرایطی که با کسری مواجه شوند اقدام به استقراض از نظام بانکی می‌کنند. این رویه در تمام دنیا شکل می‌گیرد. همین حالا بسیاری از دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به نظام بانکی بدهکار هستند.

حتی این بدهی در کشور ایالات متحده آمریکا هم دیده می‌شود‌ بنابراین در شرایط فعلی اقتصاد جهانی مواجه شدن دولت‌ها با کسری بودجه اتفاق عجیبی نیست اما میزان این بدهی و توانایی دولت‌ها برای بازپرداخت آن است که محل مناقشه است.

اگر امروز می‌بینیم کشوری مانند یونان یا اسپانیا با وجود دریافت وام‌های کلان هنوز در خطر یک ورشکستگی تمام عیار هستند دقیقا به همین دلیل است که دولت‌های مستقر در آنها توانایی بازپرداخت بدهی‌ها را ندارند‌ بنابراین استقراض از نظام بانکی اگرچه بدل به امری متداول شده است اما رشد این بدهی‌ها خطر بسیار بزرگی است که باید از آن جلوگیری کرد.این روزها هم کاهش قیمت نفت در دنیا دغدغه‌ای جدی است و کشور ما هم به دلیل وابستگی اقتصادی به نفت از این امر مستثنا نیست. در حال حاضر قیمت‌ها به سطح کمتر از ۸۰ دلار در هر بشکه رسیده است که با توجه به بسته شدن بودجه کشور روی نفت ۸۵ دلاری ادامه این روند منجر به کسری بودجه خواهد شد.

این کسری بودجه در شرایطی اتفاق می‌افتد که به ازای درآمدهای پیش‌بینی شده، هزینه‌هایی در نظر گرفته‌اند که به دلیل عدم تحقق آن درآمد‌ها، تامین مالی برای جلوگیری از کسری بودجه کار بسیار سختی خواهد بود.در این شرایط اولین بخشی که با مشکل مواجه می‌شود پروژه‌های عمرانی است.

در کشور ما به دلیل در حال توسعه بودن حجم وسیعی از پروژه‌های عمرانی در حال اجراست که بزرگ‌ترین چالش آنها تامین منابع مالی است. در واقع اگر رگ حیاتی توسعه را پروژه‌های عمرانی بدانیم، خونی که باید در این رگ‌ها جاری شود همان نقدینگی است‌ بنابراین اگر نقدینگی مورد نیاز تامین نشود، روند حرکت کشور به سمت دستیابی به اهداف اسناد بالادستی با مشکل جدی مواجه می‌شود.