الزام شرکت‌ها به ارائه پیش‌بینی سناریومحور

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، سازوکار جدید این سازمان را در خصوص انتشار گزارش پیش‌بینی سود (زیان) شرکت‌ها تشریح کرد. محسن انصاری‌مهیاری، مهم‌ترین وظیفه مدیریت نظارت بر ناشران را نظارت بر افشای اطلاعاتی که از سوی ناشران در بازار سرمایه منتشر می‌شود، دانست و گفت: شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان موظف هستند اطلاعات میان‌دوره‌ای و سالانه خود را برای اطلاع سهامداران منتشر کنند. در این راستا با توجه به قانون بازار اوراق بهادار، وظیفه سازمان بورس صحت‌سنجی این اطلاعات است که در این میان از عمده‌ترین وظایف مدیریت نظارت بر ناشران، بررسی درستی این اطلاعات است. وی تاکید کرد‌: مصوبه مذکور از تاریخ بیستم تیرماه و برای گزارش‌های مالی مربوط به سال مالی ۱۴۰۰‌، لازم‌الاجراست؛ در عین حال، کارشناسان نظارت بر ناشران سازمان و بورس‌ها همانند سابق نظارت دائمی خود بر عملکرد افشای اطلاعات ناشران را اعمال خواهند کرد.
مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی پیشینه انتشار اطلاعات از سوی شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: تا پیش از سال ۱۳۹۴‌، اطلاعات پیش‌بینی سود (زیان) شرکت‌ها به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال می‌شد و کارشناسان واحد مدیریت نظارت بر ناشران، پس از بررسی اطلاعات مزبور، این گزارش‌ها را با انتشار در سامانه کدال به اطلاع عموم سهامداران می‌رساندند. انصاری مهیاری در ادامه افزود: از تیرماه ۱۳۹۴ این روش تغییر کرد و اطلاعات مزبور توسط خود ناشران اوراق بهادار و به طور مستقیم روی سامانه کدال قرار می‌گرفت. از دی ماه ۱۳۹۶ و مطابق با دستورالعمل جدید سازمان بورس، افشای اطلاعات پیش‌بینی سود (زیان) به صورت اختیاری همراه با ارائه گزارش تفسیری شد و از این تاریخ دیگر ناشران الزامی به انتشار گزارش پیش‌بینی سود نداشتند. وی در ادامه به بررسی علل حذف پیش‌بینی عملکرد در سال ۱۳۹۶ اشاره کرد و افزود: موارد متعددی را می‌توان علت اخذ چنین تصمیمی دانست؛ یکی از این موارد، کاهش نقدشوندگی ناشی از توقف‌های طولانی مدت نمادها برای ارائه پیش‌بینی سود بود. در راستای اخذ چنین تصمیمی می‌توان موارد مهمی را برشمرد؛ یکی از این موارد کاهش نقدشوندگی بود که دلیل اصلی چنین رخدادی نیز در توقف‌های طولانی مدت نمادها برای ارائه پیش‌بینی‌ها بود. به گفته وی، تغییرات مکرر مفروضات این پیش‌بینی‌ها در گزارش‌های پیش‌بینی، تجربیات بین‌المللی و عدم الزام به ارائه پیش‌بینی عملکرد از سوی بسیاری از کشورها، بی‌توجهی غالب سرمایه‌گذاران به تحلیل‌های ارائه شده توسط سایر نهادهای مالی و توجه صرف به پیش‌بینی ارائه شده از سوی ناشر و همچنین دید محتاطانه‌ای که بسیاری از ناشران به پیش‌بینی سود خود داشتند از جمله مواردی بود که نهاد ناظر اقدام به حذف اجبار برای انتشار این پیش‌بینی‌ها کرد. انصاری مهیاری در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، ادامه داد: تجربه سه ساله انتشار گزارش تفسیری به جای گزارش پیش‌بینی سود، برخی آسیب‌های این تصمیم را نمایان کرد. از سوی دیگر با توسعه بازار سرمایه؛ تعداد ناشران به بیش از ۷۰۰ شرکت رسیده است. فقط در سال ۱۳۹۹ بیش از شش میلیون و ۲۰۰ هزار سهامدار جدید به بازار سرمایه وارد شده اند. در این شرایط نیاز بازار به ارائه اطلاعات پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم ناشران، بیش از پیش احساس شد.
الزام ۵ گروه صنعتی برای ارائه EPS
انصاری مهیاری در ادامه تاکید کرد: با توجه به اینکه ارائه اطلاعات گزارش تفسیری مدیریت از قابلیت اتکای بالایی برخوردار است و در همین راستا ارائه گزارش اطلاعات پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم ارزش پیش‌بینی‌کنندگی بالایی دارد، بنابراین در رویکرد جدید، انتشار همزمان گزارش تفسیری مدیریت همراه با مفروضات پیش‌بینی صورت سود و زیان برای ۵ صنعت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران در قالب جداول «خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری» مطابق با مصوبه مورخ ۱۹ خرداد ۱۴۰۰ هیات‌مدیره سازمان الزامی شده است. با این حال مفاد مصوبه اخیر برای شرکت‌های درج شده در بازار پایه فرابورس ایران الزامی نیست. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه افزود: این مصوبه با هدف افزایش کیفیت اطلاعات ارائه شده توسط ناشران، بر انتشار مفروضات سود و زیان بودجه پیش‌بینی شده شرکت‌های تولیدی به همراه صورت‌های مالی و گزارش‌های تفسیری مدیریت تاکید شده است. به گونه‌ای که کلیه مفروضات و برنامه‌های آتی زیربنای پیش‌بینی سود هر سهم باید در قالب بخشی از گزارشات تفسیری مدیریت ارائه شود. همچنین با توجه به اینکه ارائه پیش‌بینی سود هر سهم در چند سناریو مورد تاکید نهاد ناظر قرار دارد، ارائه جداول تحلیل حساسیت سود (زیان) به ازای هر سهم، در فصل «نتایج عملیات و چشم‌اندازها» گزارش تفسیری مدیریت (فایل ضمیمه همراه صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای و سالانه) برای صنایع محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای و صنعت سیمان، آهک و گچ الزامی شده است.
نقش‌آفرینی تحلیلگران رسمی
در بررسی صورت‌ها
انصاری‌مهیاری افزود: در رویکرد جدید تاکید نهاد ناظر به استفاده از دانش فنی و تخصصی تحلیلگران بازار نظیر شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و ارزشگذاری سهام و همچنین مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر تحلیلگران است. به گونه‌ای که علاوه بر ارائه پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم توسط ناشران دسترسی‌های لازم در اختیار این تحلیل گران نیز قرار خواهد گرفت تا با توجه به ارائه کلیه مفروضات و برنامه‌های آتی زیربنای پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم، پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم برآوردی خود را به صورت مقایسه‌ای با اطلاعات منتشره توسط ناشران ارائه کنند. وی توضیح داد: سعی بر این است تا به مرور زمان ضمن رتبه‌بندی کیفیت افشای اطلاعات توسط ناشران، درصد خطای پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم توسط تحلیلگران نیز سنجیده و در جهت اطلاع عموم منتشر شود تا فعالان بازار ضمن بررسی اطلاعات منتشره، از وضعیت تاریخی کیفیت افشای اطلاعات ناشران و درصد خطا و دقت تحلیلگران در خصوص پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم مطلع شوند.
همچنین در صورت وقوع هرگونه تغییرات غیرموجه با اهمیت در پیش‌بینی سود (زیان) هر سهم یا در مفروضات زیر بنای پیش‌بینی سود (زیان)، جرایم تخلفاتی سنگینی برای ناشرانی که ملزم به ارائه پیش‌بینی هستند
در نظر گرفته می‌شود.